Page Text
________________
૨૨૪]
શ્રી આનંદઘન-ચોવીશી શરીર શિથિલ થઈ ગયા પછી સમજણ આવે તે કાંઈ બહુ કામની નથી. જે આ ક્રિયાઓને શુભ તરીકે મનાય અને કેવળજ્ઞાનીએ એને અનંત સુખ અપાવનાર છે એમ કહ્યું છે તે વાતની ખાતરી હોય, તે તેને કરવા ગ્ય જાણ કરવી અને આચરીને પરમાનંદ ભાવમાં વિલાસ કરે; અને નહિ તે જન્મમરણના ચાલુ રગડામાં પડયા રહેવું અને જેવા આવ્યા છીએ તેમ ચાલ્યા જવું. આવી તક ફરી ફરીને નહિ મળે, એમ સમજવું અને સમજીને મળેલ તકને સદુપયેગ કરે. બાકી તે આ જીવનની ખટપટો એટલી છે કે એને પાર જ ન પમાય. માટે એ સર્વ પર વિજય મેળવે હોય તે પૂજા કરવી અને ભાવપૂજાને બરાબર કરવી. એમ કરતાં જ્યારે પ્રતિપત્તિ ભાવપૂજા કરવાને વખત આવશે ત્યારે બધું સમજાઈ જશે. તે વખતે કાંઈ અભ્યાસ કરવા જવું નહિ પડે. આ જીવન ફંગળી દેવા યોગ્ય નથી અને જીવન તે એવું છે કે, પાંચ પ્રકારની ઉપાધિને નિકાલ આવે, ત્યાં બીજી પંદર પ્રકારની ઉપાધિઓ ઊભી થાય. માટે શું જોઈને આમ રફથી ચાલવું અને પિતાને આત્મવિશ્વાસ ન રાખવો? આ સગાંસંબંધીઓ અંતે થોડા વખત માટેનાં છે. તેથી પિતાને વિકાસ કરવાની આ મળેલી તક ગુમાવવી નહિ અને અને આનંદની ભૂમિકા પ્રાપ્ત કરવાનો વિચાર કાયમ રાખવો. તે કાંઈ આમ ગોટા વાળે ન મળી શકે. મન-વચન-કાયાની એકતા થાય ત્યારે જ એ આનંદઘનની ભૂમિકા મળે અને તે મેળવવા માટે ચાલુ પ્રયત્ન કરે પડે. આ વાત જે મન પર રહેશે, તે રસ્તે ખુલે છે અને કઈ તેમાં અડચણ કરે તેમ નથી. માટે આ મળેલ તક ન ગુમાવવા નિશ્ચય કર્યો અને આનંદની ભૂમિકાએ પહોંચવું અથવા તે માટે જાગતા રહેવું: આ આ ગાથાને ભાવ છે. (૮):
ઉપસંહાર આ રીતે પૂજાના અનેક ભેદો સમજાવનાર આ સ્તવન પૂર્ણ થયું. અનિંદઘનજીએ એમાં કમાલ કરી છે અને તદ્દન રસ વગરના વિષયને રસવાળો બનાવ્યું છે. પ્રથમ તે આપણે દ્રવ્યપૂજાનું હિત માત્ર નિમિત્ત જ છે તે ધ્યાનમાં લઈએ. દ્રવ્ય તે ભાવ નિમિત્ત આ સદૈવ જાગતે સિદ્ધાંત છે અને તેથી દ્રવ્યપૂજામાં આપણે કદી ઇતિક્તવ્યતા ન સમજીએ. એનાથી પુણ્યબંધ જરૂર થાય, પણ પુણ્યને પણ સોનાની બેડી કહી છે, એટલે એમાં સેના ઉપર ભાર નથી, પણ બેડી ઉપર ભાર છે, એ સદેવ લક્ષ્યમાં રાખવું. અને ગમે તે અષ્ટપ્રકારી કે અષ્ટોત્તરશતપ્રકારી કે બીજી ગમે તેટલા પ્રકારવાળી પૂજા કરીએ, તે સર્વ ભાવપૂજાનું નિમિત્ત છે, એમ ન સમજીએ તે પુણ્યબંધ તે થાય, પણ એ સેનાની બેડી આપણને સંસારમાં રાખે અને આપણી જે આકાંક્ષા મોક્ષપ્રાપ્તિ માટેની છે, તે તે મનની મનમાં જ રહી જાય. પૂજાને અસલ આ ઉદ્દેશ નથી. અલબત્ત, ચા ચા વિથા સા સા વતી એટલે ફળ તે જરૂર મળે, કઈ કિયા નકામી જતી નથી, પણ તે સંસાર વધારનાર ફળ છે : આ વાત નિરંતર ધ્યાનમાં રાખવી. ભાવપૂજાના બે પ્રકાર બતાવ્યા : એક સામાન્ય પૂજા અને બીજી પ્રતિપત્તિ પૂજા. એમાં પ્રતિપત્તિ પૂજા તે અગિયારમે, બારમે અને તેરમે ગુણસ્થાનકે થાય છે, તેની વાત તે આ કાળમાં કાંઈ થવાની નથી પણ ભાવપૂજા ઘણી મહત્ત્વની છે અને દ્રવ્યપૂજા એ માટે કરવાની હોવાથી તેની
| SR No. | 005730 |
| Book Title | Anandghan Chovisi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Motichand Girdharlal kapadia, Ratilal D Desai |
| Publisher | Mahavir Jain Vidyalay |
| Publication Year | 1985 |
| Total Pages | 540 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |