________________
૯: શ્રી સુવિધિનાથ જિન સ્તવન
[૨૧૭ આશા વગર, એકાંત આપણા હિત ખાતર કહી. અને તેને તેમના ગણધર-શિવેએ આગમમાં ગૂંથી લીધી છે, એ આજ્ઞાનું પાલન કરવું, એ આપણી ફરજ છે. આ રીતે અનંતર ફળમાં પિતાના ચિત્તની પ્રસન્નતા થાય છે. આ પણ અનંતર-તાત્કાલિક ફળ છે. ચિત્તપ્રસન્નતા કેવી રીતે થાય છે તે આપણે પ્રથમ સ્તવનમાં જોઈ ગયા છીએ.
તાત્કાલિક લાભ આત્મિક જ હૈ જોઈએ. આ આત્મિક લાભ તે આજ્ઞાપાલન અને ચિત્તની પ્રસન્નતા એ બે જ છે. અને પરંપરાએ ફળ તે મોક્ષપ્રાપ્તિ છે. આપણે અનંત સુખ મેળવવું હોય તે તે મેક્ષમાં જ મળે તેમ છે. તે સુખ અનંત કાળ માટેનું છે અને તે કદી નાશ પામવાનું નથી. જે સુખની પાછળ દુઃખ થાય તેને ખરેખરું સુખ કહી શકાય નહિ. આ મોક્ષસુખ માટે આપણે સર્વ પ્રયાસ છે. પણ આપણે કદાચ આયુષ્ય બાંધી દીધું હોય, તે પરંપરાએ પ્રાપ્ત થવાના ફળમાં આપણી સારી ગતિ થાય, આવતે ભવે મનુષ્યગતિ કે દેવગતિ મળશે, એટલે નરકાદિક ગતિનું એ નિવારણ થશે. આ કાળમાં મોક્ષ મળતું નથી, તે સધિયારાની વાત છે કે આપણને દેવગતિ મળશે.
આ ગાથામાં આપણે બન્ને પ્રકારનાં ફળ જાણ્યાં. પણ ફળની અપેક્ષાએ પૂજા ન કરવી. જે પ્રાણ એવી રીતે તથા હવે પછી કહેવાનારી રીતે પૂજા કરશે તેણે ખાતરીથી સમજવું કે પૂજાનાં અનંતર અને પરંપર ફળ સારો છે માટે અનંત ભવ પછી આ મનુષ્યને દેહ અને નીગિતા, ધર્મ અને ધર્મને બતાવનારા, પિતાની શ્રદ્ધા અને સમજણશક્તિ મળ્યાં છે, તેને પૂરેપૂરો લાભ લઈ આ મળેલ અનુકૂળ સાધનેને પૂરો લાભ લેવો. આ ગાળામાં બતાવેલી પૂજાઓ તે પિતાનું કર્તવ્ય કરવાનું પ્રથમ પગથિયું છે, પછી શું કરવું તે આગળ ઉપર જણાશે. હવે આપણે બીજા પ્રકારની પૂજાએ વિચારીએ. (૪)
ફૂલ અક્ષત વર ધૂપ પઈવ, ગંધ નેવેદ્ય ફલ જળ ભરી રે; અંગ-અગ્રપૂજા મળી અડવિધા, ભાવે ભવિક શુભ ગતિ વરી રે. સવિધિ પ
પાઠાંતર–કલ” પછી એક પ્રતમાં ૧-એકડે મૂકે છે. “ અક્ષત’ પછી એ જ પ્રત લખનાર ૨-બગડે મકે છે. “ધ” પછી એ પ્રત લખનાર ૩-તગડો મૂકે છે. “પઈ વો’ પછી એક પ્રત લખનાર ૪-ચગડો મૂકે છે. બીજી પ્રતમાં એ ચારે અક્ષરે છે. “ગંધ’ પછી એ પ્રત લખનાર પ–પાંચડે લખે છે અને પ્રતમાં એમ જ છે. નૈવેદ્ય” પછી ૬-છગડે મૂકે છે; બીજી પ્રતમાં ‘નિવેદ્ય’ પાઠ છે. ફળ પછી એક પ્રતમાં છ-સાતડો 'લખે છે. જલ ભરી રે’ પછી બીજી પ્રતમાં ૮-આઇડે મૂકે છે, અને “ફલ પૂજલ ભરે રે’ એવો પાઠ આપે - છે. “મળીને’ સ્થાને “મિલિનૈ' એવો પાઠ એક પ્રતમાં છે. “અડવિધ’ સ્થાને “ અદવિધિ’ એવો પાઠ છે. (૫) | શબ્દાર્થ –કૂલ = પુષ્પ, ફૂલ. અક્ષત = ચોખા, તંદુલ. વર = સરસ, સુંદર, સારા, ઊંચી જાતના. ૫ = દેવતા ઉપર ધુમાડો થાય તેવો સુંગધવાળા પદાર્થ, પઈવ = દીવ, લાઈટ, પ્રકાશ. ગંધ = કેસર, સુખડ વગેરે સુગંધવાળા પદાર્થો. નૈવેદ્ય = રાંધેલી કે તૈયાર કરાવેલી સુંદર રસોઈ, પકવાન કે મીઠાઈ ફળ = ઝાડનાં ફળ, તરબૂજ, જમરૂખ વગેરે, ટેટી અને રાયણાદિ. જળ = પાણી. ભારી રે = પાણી ભરેલા કળશે. અંગ = પ્રભુને
૨૮