________________
૧૧૨ ]
શ્રી આન’ઘન-ચાવીશી ચર્ચા કરે, દલીલ કરે, પ્રશ્નોત્તર કરે, પણ એના દિલમાં શંકા-કુશ ́કા ન થાય. એને ધર્મ પર આસ્થા હાય, એ ધર્માંરંગથી વાસિત હોય. સંમતિના આ પાંચમા લક્ષણનું નામ ‘આસ્તિકય ’ કહેવાય છે.
આવી રીતનાં દર્શનનાં લક્ષણા જાણવાં. એ અતિ ઉપયોગી આત્મિક ગુણને ખરાખર આળખવા માટે સમકિતનાં ૬૭ અધિષ્ઠાન ખાસ બરાબર સમજવા યાગ્ય છે. આ સ્તવનના વિવેચનમાં એ ૬૭ પ્રકારની સમ્યક્ત્વની ખામત જુદા જુદા આકારમાં આવશે. જૈનધર્મનું સ્વરૂપ જાણવા માટે, અને ભવસ્થિતિના મૂળથી અભ્યાસ કરવા માટે આ ‘દર્શીન’ શબ્દના ખૂબ અભ્યાસ કરવાની જરૂર છે, માટે આ દશનને ખરાખર એળખી, પ્રભુકૃપાથી એને સુલભ્ય કરવાની વિચારણા દ્વારા એને ઓળખવા પ્રયત્ન કરીએ.
સ્તવન
[ રાગ–ધન્યાસિરિ; સિંધુ; આજ નિહેજો ૐ દીસે નાઈલો રે—એ દેશી] અભિનંદન જિન! દુદરસણ તરસીએ, દરસણુ દુરલભ દેવ; મત મત ભેદે રે જો જઈ પૂછીએ, સહુ થાપે અહમેવ.
અભિનંદુ જિન ! દરસણ તરસીએ. ૧.
અચાથા ભગવાન શ્રી અભિનદન દેવના દર્શીનની અ'ખના કરીએ, અને સમજીએ કે 'દેવનુ દન મુશ્કેલ છે; કારણ કે મત-મતાંતરાના ભેદ (કરનારાઓ)ને જઇને જો સવાલ કરીએ ના દરેકેદરેક પોતપાતાની સ્થાપના કરે છે; પેાતાના માગ એ જ ભગવાનના માર્ગ છે, એવું પ્રતિપાદન કરે છે. (૧)
ટમે—શ્રી જ્ઞાનવિમળસૂરિ આ સ્તવન સબધે લખે છે: શુદ્ધપણે દર્શન દેખવું તથા સમ્યક્ દનની પ્રાપ્યતા કહે છે. શ્રી અભિનંદન ચેાથા તીર્થંકર. સમસ્ત જગમાં વ્યાપક આનંદ છે જેને એવે શુદ્ધાત્મા, તેનું દર્શનસ્વરૂપ જોવું. શ્રી અભિનંદન જિનનું દેખવું અથવા દરસન–સમકિત તેને તરસીએ; પણ તે દન દુરલભ–દુઃખે પામવા યાગ્ય-દુઃપ્રાપ્ય છે. હે
પાઠાંતર—દરસણ = દરસણું. દરસણ = દરસણ. જો જઈ = જો તે. (૧)
શબ્દા—અભિનંદન = સામાન્ય નામ, ચોથા તીથંકરનું નામ. જિન =રાગ વગેરે શત્રુ પર જય મેળવનાર. દરસણુ = દ"ન, શાસ્ત્ર, સમ્યક્ત્વ, શ્રદ્ધા. (તેને). તરસીએ = આતુરતા પૂર્ણાંક પચ્છીએ, ચીવટથી સ્વાધીન કરવા ઇચ્છીએ. દુરલભ = દુલ`ભ. દુઃખે મળે તેવું, મળવું મુશ્કેલ. દેવ = પ્રભુ, આપ; ( છઠ્ઠી વિભક્તિ) આપનુ. મત મતભેદે = જુદા જુદા મતાને, અભિપ્રાયોને, દનકારાને, તરફ. જો = શરત બતાવે છે; જો’ સાથે તેા' હોય જ; સંબધી અવ્યય છે. જઈ = ખીજા ક્રિયાપદ સાથે આવતાં તે ક્રિયા બરાબર યા ચોક્કસ થવાના કે ચાલુ રહેવાના ભાવ બતાવે છે. પૂછીએ = તપાસ કરીએ, સવાલ-જવાબથી હકીકત મેળવીએ (તે) સહુ = સવ, પ્રત્યેક. થાપે= ભાર પૂર્ણાંક પ્રતિપાદન કરે, સ્થાપન કરે. અહમેવ = હું જ, હું કહું છું તે જ બરાબર છે, સાચો મા` છે. (૧)