Page Text
________________
૩: શ્રી સ‘ભવનાથ સ્તવન
[ ૯૫
એકડો ન થાય તો કામ ન બને. આ કારણેા પૈકી કોઇ કોઇ પ્રસંગે પાંચમાંના એકને અગ્રસ્થાન આપવાનો આગ્રહ કરવામાં આવે છે, પણ એ ‘ નિજ મતના ઉન્માદ ’ છે, હાથથી પાંચ આંગળીને મેળ મેળવવા જેવી એ હકીકત છે. લડાઇમાં ઘણીવાર સેનાપતિને જીત મેળવવાનું માન મળે છે, પણ સુભટના કાર્યનું એ પિરણામ હોય છે; તેમ કારણેા પૈકી એક કારણને કોઈ વાર આગળ પડવાનું દેખાઇ આવે છે, પણ પાંચે કારણેા એકઠાં મળે ત્યારે જ કાર્ય થાય છે, એ વાત ધ્યાનમાં રાખવી. સ્વભાવ, કાળ, ભવિતવ્યતા, ઉદ્યમ અને કર્મ—એ પાંચે સહકારી કારણેા એકઠાં થાય ત્યારે તાંતણાઓમાંથી પટ બને છે. એ પ્રમાણે નિયતિને વશ પડી હળુકી થઈ પ્રાણી નિગોદમાંથી નીકળે છે; તઘોગ્ય સમય થાય ત્યારે અવ્યવહાર-રાશિમાંથી નીકળી વ્યવહાર-રાશિમાં આવે છે. એવી રીતે નીકળી આગળ વધવાના અને અંતે નિઃકર્મા થઇ મોક્ષ જવાના એના સ્વભાવ હોવા જોઇએ. પુણ્યથી એને મનુષ્યગતિ, સદ્ગુરુયાગ વગેરે સાધનસામગ્રી મળે છે અને પુરુષા કરી એ પાતાના નિજગુણા પ્રકટ કરે છે. આ સહકારી કારણેા હોય તે ભવસ્થિતિપરિપાક થાય ત્યારે તેનામાં પડિતવીયની સ્ફુરણા થાય છે અને એ શિવગતિ પ્રાપ્ત કરે છે. વસ્તુસ્થિતિ આ પ્રમાણે હોવાથી કારણરોગ મેળવ્યા વગર કાર્ય સાધી લેવાની ધૃષ્ટતા બતાવવી એ ખરેખર એક જાતના ઉન્માદ છે. તમારે જો સભવદેવની સાચી સેવના કરવી હેાય, તમારે આકરા સંસારસમુદ્રને તરી જવા હાય, તે। ભૂમિકાને અભય-અદ્વેષ-અખેદ મનાવેા, સાચા સાધુપુરુષોના પરિચય કરે, અકુશળ ચિત્ત ઉપર અંકુશ લાવેા, આધ્યાત્મગ્રંથોનું પરિશીલન કરો; ખાકી સ્વને સ્વીકાર અને પરનો ત્યાગ કરવા નથી અને છતાં આનંદઘન પદ મેળવવું છે તે તમને સીધા જવાબ એ છે કે એ તેા દુરાગ્રહનું પ્રદર્શન છે.
ܕ
· મત ’ના અં બે પ્રકારના છે : એક પોતાના અભિપ્રાય અથવા મતિ. કેટલાક ધૃષ્ટ પ્રાણીઆના અંગત મત એવા હાઇ શકે છે કે કારણ-બારણુ તા મહાનાં છે, કામ કરવા મડો અને કામ થાય જ. આવા મતવાળાએ એક જાતનાં ગાંડાં કાઢે છે, કોઈ બાબતમાં ફાવી ગયા હોય એટલે ગમે કેમ હાંકે રાખે છે. ‘મત”ના ખીજો અથ સપ્રદાય કે પથ છે. કેટલાક મતવાળા એમ માને છે કે કારણના ચકરાવામાં પડવાની જરૂર નથી, એ તે આગળ વધે અને સ` આવી મળશે. કે આવા સાંપ્રદાયિક અભિપ્રાયથી ખાટે રસ્તે દોરવાઈ જવા જેવું નથી. કારણ વગર કાર્ય ન જ થઇ જાય એ ચાક્કસ છે. માટે સાચ્ચે પહોંચવું હેાય તે તે માટે સમવાયી કારણેા, નિમિત્તકારણા અને સાધનો મેળવા, તઘોગ્ય ભૂમિકા તૈયાર કરો, તેના પ્રસંગો જમાવા અને તેમાં આગળ વધતા જાઓ.
બાકી, જ્ઞાનવિમળસૂરિ કહે છે તેમ, વચનના ફડાકા માર્યા કરે, વાણીનો વિલાસ કર્યો કરે તેને તેઓ (જ્ઞાનવિમળસૂરિ) વાણીમાત્રસારા પણ પરમાર્થાંશૂન્ય કહે છે. આવા પ્રકારની સ્થિતિ ન થવા દેવી હોય તો સેવન યાગ્ય ભૂમિકા તૈયાર કરવાની ખાસ જરૂર છે, એને પ્રથમ અભય-અદ્વેષ-અખેદ બનાવી આગળ વધવા જેવું છે અને એ કરવામાં નિમિત્તો ઊભાં કરવાં
| SR No. | 005730 |
| Book Title | Anandghan Chovisi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Motichand Girdharlal kapadia, Ratilal D Desai |
| Publisher | Mahavir Jain Vidyalay |
| Publication Year | 1985 |
| Total Pages | 540 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 12 MB |