________________
[૨૬] મહાવીઓ હજાર કે દસ હજારે એકાદ નારીને સાંપડતું હશે, પણ એ એક જ સંત સંતાન સમસ્ત સ્ત્રી જાતિને ધન્ય તેમજ સન્માન્ય બનાવી દે છે. મહાપુરુષોમાં પણ જે મહારથી સમાન લેખાય અને તારણહારેમાં જેનું નામ પ્રથમ ઉચ્ચારાય એવા શ્રી મહાવીરસ્વામીની . માતા ત્રિશલાદેવી, સમસ્ત માનવજાતિના વંદનને ગ્યા બની રહે છે.
એવી માતાઓ એક કે બે સંતાનની જનની હેવા છતાં ખરી રીતે તે વિશ્વની માતા ગણાય છે. ગંગાને પ્રવાહ જન્મે છે તે હિમગિરિની ગાદમાંથી, પણ એ
ત્યાં જ બંધાઈ નથી રહેતો. પ્રાણીમાત્રને એ પ્રવાહ પિષે છે, કિનારાની ધરતીને રસતરબોળ બનાવે છે અને આખા રાષ્ટ્રની મહામૂલી સમૃદ્ધિસ્વરૂપ બને છે. મહાપુરુષોની માતાઓના સંબંધમાં પણ એવું જ ઘટે. જગતના વિવિધ સંતાપ શમાવવા સારુ ત્રિશલા માતા જેવી નારી ભ૦ મહાવીર જેવા પુરુષને જન્મ આપે છે. મહાવીરે જેમ મગધની ભૂમિને પુણ્યમયી ધારાથી રસભરિત બનાવી હતી તેમ સમસ્ત દેશવાસીઓમાં નવા પ્રાણ પૂર્યા હતા. અહિંસા, સંયમ, તપ ને વિશ્વમૈત્રીની એ ભાગીરથી પ્રથમ તે માતા ત્રિશલાની ગેદમાંથી જ જન્મી હતી.
ત્રિશલામાતાને જ્યાં જ્યાં નામોલ્લેખ થયો છે ત્યાં ત્યાં એમને ક્ષત્રિયાણી તરીકે બીરદાવવામાં આવ્યાં છે. ત્રિશલા વિશિષ્ટ ગોત્રના હતાં. રામાયણ યુગમાં જે ઈવાકુઓને રાજવંશ સર્વશ્રેષ્ઠ ગણાતે તેજ વંશમાં
