________________
ચેલણ
[ ૧૭પ ] અને ચમત્કારિક લાગે છે. અકસ્માતેને લીધે જ અવારનવાર હર્ષ ને વિષાદના કલેલ ને રુદન પરસ્પરમાં ગૂંથાઈ જતા લાગે છે. અકસ્માત જેવું કંઈ ન હતવશિષ્ટ ગુરુ જેવા મુનિએ મુહૂર્ત જોઈ આપ્યા પછી રામને રીતસર રાજ્યાભિષેક થયો હોત અથવા તે પર્વસરેવરમાં કમળની કળી વચ્ચે કારાવાસ ભેગવતે ભ્રમર નિત્યના નિયમ પ્રમાણે સવાર થતાં જ છૂટીને ઊડી જતે હેત તે કવિની કલ્પના કેટલી કુંઠિત બની જાત? સૌંદર્ય અને વૈચિત્ર્ય તલસતી રસવૃત્તિ, ઝાંઝવાના નીર તરફ દેડતા મૃગની જેમ દેડી દેડીને
ક્યારનીયે વિશેષ ન બની ગઈ હત? રામના બરાબર રાજ્યાભિષેક વખતે જ કેકેયીને ને મંથરાના દુરાગ્રહને અકસ્માત્ બને છે. અને તેમાંથી ઇતિહાસ તેમ જ કાવ્યના રંગીન પટ વણાય છે અને કમલવનમાં પણ એ જ પ્રમાણે અકસ્માત મોન્મત્ત હાથી આવી ચડે છે અને પદદલિત બનેલા ભ્રમરના મનોરથ ત્યાં ને ત્યાં જ માટી ભેગા મળી જાય છે. અકસ્માત ન હતી એટલે કે એક ને એક બે જ થાય એ ક્રમે કલ્પના, ધારણા,
જના પ્રમાણે જ બધું પાર પડતું હેત તે સંસાર કેઈ કુશળ ગણિતશાસ્ત્રીએ ગણવા માંડેલા હિસાબના અંત રહિત દાખલા જે જ સાવ શુષ્ક ન બની જાત ?' - સુષ્ઠાના મનોરથે અકસ્માતને એક જ આંચકો લાગતાં માટીમાં રગદોળાઈ ગયાઃ ચેલણાના ભાગ્યમાં એ જ અકસ્માતે જાણે કે નવા લેખ લખી નાંખ્યા. શ્રેણિક
