________________
= ૧૫૪ :
મગધરાજની મુદ્રિકાચાલી રહી છે. એકાદ વાર પાછા વળવાને તરંગ સ્પર્શી ગયો, પણ આટલે દૂર આવ્યા પછી પાછા ફરવાની કલ્પના ન ગમી. .
તપસ્વી શ્રમણે પુરહિતપુત્રને દૂરથી આવતો જોયે-ભવી. જીવ છે. એમ લાગ્યું. થોડે નજીક આવ્યો એટલે તપસ્વીએ પોતે જ સૂર્યમિત્રને સ્નેહભીની વાણીમાં સંબ-સત્કાર્યો.
તપસ્વીના એક સામાન્ય સંબંધને સૂર્યમિત્રના સેંકડે મનેમંચન પળવારમાં શમાવી દીધા. સૂર્યમિત્ર કંઈ બોલે તે પહેલાં જ તારવી બોલી ઉઠયાઃ “વીંટીની વાત પૂછવા આવ્યા છે ને ?”
સૂર્યમિત્રના આશ્ચર્યને પાર ન રહ્યો. એને એમ થયું કે આ મુનિ કાં સર્વજ્ઞ છે–અંતર્યામી છે અથવા જબરા ચમત્કારિક પુરુષ છે.
- “જી મહારાજ ! ” સૂર્યમિત્રે ભક્તિભાવપૂર્વક બે હાથની અંજલી કરી અને સહેજ શિર નમાવ્યું. - “કાલે સાંઝે તળાવ ઉપર સ્નાન કરવા ગયા ત્યારે સાંધ્યતર્પણ કર્યું હતું?” સૂર્યમિત્રના રકૃતિપૃષ્ઠ વાંચતા હોય તેમ શ્રમણે કહેવા માંડયું.
“ હા છે.”
એ સંધ્યા તર્પણ કરતી વખતે જ તમારા હાથની વીંટી આંગલીમાંથી સરકી કમળપત્ર ઉપર જઈ પડી છે.” હાથમાંના આંબળાને નીહાળતા હોય તેમ શ્રમણે વીંટીને ઇતિહાસ કહી દીધે.
“ ત્યાં પણ મેં તપાસ તે કરી છે. મને ન મળી.” સૂર્યમિત્રે વધુ ખાત્રી કરવા શંકા દર્શાવી.
એ વખતે સાંજ પડી ગઈ હતી અને કમળપત્રો બીડાતાં હતાં એટલે તમને વીંટીની ભાળ ન લાગી. હવે તપાસ કરજે.”
હળવો ફૂલ જેવો બનેલો સુર્યમિત્ર શ્રમણને નમી પોતાને ઘેર આવ્યો. બીજે દિવસે તળાવ ઉપર તપાસ કરતાં શ્રમણે કહ્યું હતું તેમ કમળપત્રની વચ્ચે સૂર્યકિરણ સાથે સ્મિત કરતી વીંટી સૂર્યમિત્રને
