________________
સિદ્ધિ અને સાધના
એકદમ ઘુરકવા લાગ્યો. જાણે કે એ પિતાની ભાષામાં કહી રહ્યો
મારાથી આ રહેજે ! નહિતર મારા તીર્ણ દાંત જોયા છે? ફાડી ખાઈશ ! હવે આપણે સંગાથી નથી રહ્યા !”
જિનરાજદાસ કહેવા લાગ્યા. “મને માફ કર, ભાઈ! મેં તારે તિરસ્કાર કર્યો એ ઠીક નથી કર્યું. હવે કોઈને પણ તિરકાર નહિ કરું; મને કોઈ પ્રત્યે દ્વેષ નથી–મારે તે સૌ પ્રત્યે સ્નેહ છે એ સૂત્ર ભૂલી ગયા હતા. હવે નહિ ભૂલું.”
કહેવાનું પૂરું થાય એટલામાં તે હડકાયા જેવો બનેલે એ કૂતરો જિનરાજદાસ પાસે આવ્યો અને કરડી ખાવાને માંડ લામ મળ્યું હોય તેમ તેણે બે દાઢ જિતરાજદાસની પગની પીંડીમાં ભરાવી દીધી.
જિનરાજદાસ ત્યાં જ બેસી ગયા. ક્રોધથી ધુંધવાતા કુતરાએ ફરી બીજી વાર એ જ પગ ઉપર વાછકા ભરવા માંડયા. જિનરાજદાસે હવે શાંતિ અને ક્ષમાને મંત્ર શીખી લીધા હતા. એમણે મનમાં જ કહ્યું : “તારી આ સજા માથે ચડાવું છું. મારી જ ભૂલ હતી.”
એમણે કુતરાના દેહને બાથમાં લેવાનો પ્રયત્ન કર્યો, પણ અત્યારે તે કુતર, એક હિંસક પશનું વિકરાળ સ્વરૂપ ધરી રહ્યો હતો. એણે પગને પડતા મૂકી હાથ ઉપર હૂમલો કર્યો. અને હાથને એવી રીતે બટકા ભર્યા કે હાથમાંથી લોહીની ધારા વહી નીકળ.
ચાલો, એ પણ ઠીક થયું.” જિનરાજદાર મનમાં જ બબડ્યા. “ પણ તું મારી પાસે તો આવ ! હું તને મારા ખેાળામાં બેસારું.”
જમણે હાથની જેમ સ્નેહથી લંબાવેલે ડાબે હાથ પણ કૂતરાએ લોહીલુહાણ કરી નાખે. | આટલું છતાં જિનરાજદાસના મોં ઉપર કોઈ સ્વર્ગીય સ્મિત
છવાઈ ગયું. કૂતરા પિતાને કર સ્વભાવ ન છોડે તેથી શું થયું ? - સાધક પિતાની મિત્રી અને મમતાને ઘેડો જ સંકેલી લે?