________________
55
દેખાય જ નહિ..
ટેમ્પરેચરનો ફર્ક પડી જાય છે. જેમ વનસ્પતિઓ પર | છંદો બનાવતાં વહુના હાથે ચાસણી કાચી રહી સૂર્યપ્રકાશની અસર થાય છે. તે જ રીતે ખાદ્ય પદાર્થો જવા પામેલી તેનું આ પરિણામ હતું. આખી બરણી ઉપર પણ સૂર્યપ્રકાશની અસર થાય છે. સૂર્યની જીવોથી ઉભરાઈ હતી. એક નાનકડી ભૂલમાં કેટલી હાજરીમાં ભોજ્ય પદાર્થો સલામત રહે છે. સૂર્યાસ્ત મોટી જીવહિંસાનો પ્રસંગ ઉભો થાય છે, એ આ સત્ય થઈ ગયા બાદ રાંધેલું ભોજન વિકૃત થવા મંડે છે. ઘટના પરથી જાણી શકાય છે.
જેમ આકાશમાં આદ્રા નક્ષત્ર બેઠાં બાદ ધરતી પરની B. સ્નેહલતાબહેનના ઘરે મહેમાન પધાર્યા
કેરીઓનો સ્વાદ આપોઆપ ફરી જાય છે, તેમ સૂર્યાસ્ત હતા. ચા-પાણી નાસ્તાની તૈયારી ચાલતી હતી. તે
થઈ ગયા બાદ રસોઈનો સ્વાદ આપોઆપ બદલાવા અથાણાની બરણી ખોલીને અંદરથી અથાણું બહાર *
મંડે છે. કાઢયું. ઢાંકણું જરા ત્રાંસ રહી ગયું. ચૂલે ઉભરાતી ચા તદુપરાંત સૂર્યાસ્ત બાદ કેટલાક સૂક્ષ્મજંતુઓ ઉતારવા સ્નેહલતાબહેન દોડી ગયાં, પણ પેલું ઢાંકણું ચારેકોર ઉડાઉડ ચાલુ કરી દે છે. આ સૂક્ષ્મજંતુઓ ફીટ કરવાનું ભૂલી ગયા. સાંજ પડે બરણી અધખોલી ફલડલાઈટના પ્રકાશમાં પણ નરી આંખે જોઈ શકાતા રહી ગયાની જાણ થઈ. તેમણે ઢાંકણું ફીટ કરી ઉપર નથી. જેમ પંખીઓમાં દિવસે ઉડનારા અને રાત્રે કપડું પેક કરી દીધું. ચાર દિવસ બાદ ફરી અથાણાંની ઉડનારા એમ બે વિભાગ હોય છે. જેમ પશુઓમાં બરણી ઉઘાડી, અંદર ચમચો નાખ્યો અને અથાણું પણ દિવસે ચરનારા અને રાત્રે ચરનારા એમ બે બહાર કાઢયું. ત્યારે ચમચા પર કેરીના કટકાને બદલે વિભાગ હોય છે. તેમ સૂક્ષ્મજંતુઓના પણ દિવસે ઉંદરડીનું મડદું દેખાઈ રહ્યું હતું. સ્નેહલતાબહેન ઉડનારા અને રાત્રે ઉડનારા એવા બે વિભાગ હોય ગભરાઈ ગયા. એમના હાથમાં રહેલો ચમચો નીચે છે. આ જંતુઓને હૉસ્પિટલોનું સ્ટરીલાઈઝડ વાતાવરણ પડી ગયો. આખો રૂમ ઉંદરડીના કલેવરથી ગંધાવા પણ રોકી શકતું નથી. માટે ડૉકટરો પણ મેઝર લાગ્યો. પેલી અથાણાંની બરણી પણ દુર્ગધથી ફાટવા પરેશનમાં ડે-લાઈટની અપેક્ષા રાખે છે. રાત્રે ગમે લાગી, એક નાનકડો પણ પ્રમાદ કેટલું મોટું ભયંકર તેટલું ફેલડલાઈટ હોવા છતાં ય પેલા રાત્રિચર સુક્ષ્મ પરિણામ લાવી શકે છે. એ વાત આ પ્રસંગથી ધ્યાન કીટાણુંઓને જોઈ શકાતા નથી. ઉડતા રોકી શકાતા પર લેવા જેવી છે. શ્રાવકના અતિચારમાં કહેવાયું છે નથી. તે કીટાણુંઓ ઑપરેશનમાં ખુલ્લા કરેલા કે ‘ધી તેલ-ગોળ છાશતણાં ભાજન ઉધાડાં મુકયાં, તે ભાગપર ચોંટે તો ઑપરેશન ફેઈલ જાય છે. માટે માંહે માખી, કુંતી, ઉદર, ગરોળી પડી, કીડી ચડી, રાત્રે ઑપરેશન કરવાનું ડૉકટરો પણ ટાળે છે. રાત્રે તેની જયણા ન કીધી.' આપણો નાનકડો પ્રમાદ તૈયાર થયેલી તાજી રસોઈ પર પણ સેંકડો સૂક્ષ્મ નાનકડા જીવને ફાંસીની સજા ફરમાવી દે છે. કીટાણુંઓ અડ્ડો જમાવી દે છે. ભોજન કરતાં તે બધા
જ હોજરીમાં ઠલવાય છે. માટે રાત્રિભોજન અયોગ્ય ( 4. રાત્રિભોજન ત્યાગ. ).
છે. દિવસ દરમ્યાન પરિશ્રમથી શરીર થાકેલું હોય આગળના વિષયમાં આપણે જોયું હતું કે સીઝન ત્યારે તેને વિશ્રામ આપવાની જરૂર હોય છે. પૂર્ણ બદલાતાં પણ હવામાન બદલાય છે. હવામાનના વિશ્રામ મળે તો સવારે પાછી શરીરમાં સ્ફતિ ઉભરાવા ફેરફારથી ભક્ષ્ય પદાર્થો પણ અભક્ષ્ય બની જાય છે. લાગે છે. આજના માણસો આખો દિવસ ભટકયા કરે તે જ રીતે દિવસે ભક્ષ્ય ગણાતા એવા પણ ખાધો છે પછી રાત્રે ૧૦ વાગે જ્યારે શરીર પૂર્ણ વિશ્રામ રાતના સમયે અભક્ષ્ય-અખાદ્ય બની જાય છે. જેમ માગે છે ત્યારે તેને ભોજન આપવામાં આવે છે. સૂર્યની હાજરીમાં અને ગેરહાજરીમાં માણસના શરીરમાં હોજરીની આખી થેલી ફૂલટાઈટ ભરીને માણસ સુવાનો
ને , પણ