________________
' '' , " . " લંબાનું બડિયું ખાંચા વગરની ત્રાંબાકુડી વગેરેમાં) કાજળ કાગળ ઉપર પડી જતા હોય છે. આવા ઓળિયા બનાવરાવીને સાથે મિશ્ર કરીતે ત્રણેને ઘૂંટવા માટે જરૂરી છે તેટલું પાણી. પણ વિકોને મળી શકે તેવી વ્યવસ્થા ગોઠવવામાં આવેલ. શિમેં કી લીમડાનાલાકડાના હાથા વડે ખડા ઘટવાd ખાતે, • ૯) પીડાવજ 'કપડ, પરાકી વગેરેમાં જીવાત ન પડે! ખાલી હતા. કાજળની શશી બનાવવી હોય તો કુલ તે માટે આજકાલ જે ડામરની ગોળી દંપતી હોય છે તેમાં મળીને આઠ કલાક જેટલું ઘૂટવું પડતું હોય છે. કાજળનું પ્રમાણ વપરાતા કેમિકલ્સાથી અનેક પ્રકારની હિંસા થતી હોય છે તેના જેટલું વધારે તેટલા ઘૂંટવાના કલાકો. પરાવધારે. આવી રીતે વિકલ્પ પહેલાં ગાંધીને ત્યાં મળતી ઘોડાવજ લાવીને તેનું ચૂર્ણ . . બનાવેલી, સેકડો વર્ષ સુધી ટકે તેની તૈયારશાહી તથા તે શાહી પાતળા સુતરાઉના કપડાની નાની-નાની પોટલીઓમાં બાંધીને ' બનાવવાની જરૂરી તમામ રામશી ''જેવી કે કજળ, પુસ્તકો, રેશમ-ઉનના કપડા વગરેની વચ્ચે મૂકવામાં આવતી, ીરાબોળ, બાવળનો ગુંદ, ત્રાંબાનું વારાફ, ડીમડાનાં પ્લેડાનો. જેથી તેમાં જીવાત પડતી નહિ. એકાદ વર્ષે ડાતજી અરાર' હાંધો વગેરે પર મૂકવામાં આવેલ. ', ' ઓછી થાય એટલે જ્ઞાનપંચમી આરપારા નવી ઘોડાવજ લાવીને . (૮) ઓળિયું ફાટિયા' તરીકે પણ ઓળખાતું સાધન તેનું ચૂર્ણ કરીને જૂનું ચૂર્ણ કાઢી નાંખી તેની જગ્યાએ પોટલીઓમાં શું ચીજ છે તેની ખબર દર ચૌદશે “અતિચાર'માં ‘રોળિયા, નવું ચૂર્ણ મૂકવામાં આવતું. જ્ઞાનપંચમીને વિરો જ્ઞાન સપ? ઊંબી પ્રત્યે પગ લાગ્યો' બોલનારમાંથી પણ કેટલાને હશે ? ઘોડાવજનું ચૂર્ણ પણ મૂકી શકાય. હોથબનાવટના ટકાઉ કાગળ ઉપર તેવી જ શાહી વડે લખેવામાં (૧૮) રાખડ-૨માંગ-સીરામના સાપડા : ખૂબ આવે પણ તે કાગળ પર લીટીઓ જો-પ્રેરાં પાડવામાં આવે આરંભરામારંભથી બનcu. હારિટમાં રાાપડાઓનું ચલણ. છે. તેમાં વપરાયેલી કેમિકલવાળી શાહીને કારણે તે કાગળપ્લીટી ઘટાડવા માટે રાખડ, રસાગ, રસીરા, રોવાન આદિ કાષ્ઠના સાપડા ઘરેલા ભાગમાંથી ૫૦-૧૦૦વર્ષે ખવાઇ જાય છેઆમJબધી પણ શાન સમા પધરાવી શકાય. મહેનત કામી નીવડે. આના વિકલ્પ જૂના કાળમાં કાગળ ઉપર : તદુપરાંત વોરાની બનેલી કવળી, પિત્તળ માટી વગેરે લીટીના સળ (અક) પાડવા માટે 'ઓળિયાં' ('અવલી' પરથી ખડિયા આદિ અનેક જ્ઞાનોપયોગી ઉપકરણો પધરાવી શકાય. લાલ શબ્દ)ના નામથી ઓળખાતું પાટિયું વપરાતું. સાગ જેવા આ બધાં ઉપકરણો પધરાવ્યા પછી કાગળ, શાહી, કલમ, કાષ્ઠનું શકય તેટલું પતળું તથા પ્રતમાં કાગળ જેટલું લાંબુ ઓળિયા વગેરેનો પોતાને ત્યાં ઉપયોગ ન હોય તો તેનું શું કરવું પહોળું પાટિયું બનાવી તેની લંબાઇના બંને છેડા ઉપર (બે લીટી તેવો પ્રશ્ન ઘણાંનેથી ઘય છે. ચંદનબાળા શ્રી સંઘમાં મૂકાયેલ વચ્ચે જેટલું અંતર રાખવું હોય તેટલું અંતર રાખી) ઝીણા કાણાં ઉપકરણોમાંથી જે ઉપકરણો ત્યાં ઉપયોગમાં લઈ શકાય તેમ પાડી તેમાં સૂતરનો મજબૂત દોરો પરોવી, તે પાટિયા પર લીટીન નહોય તેવા ઉપકરણો લહિયાઓ દ્વારા પ્રતો લખાવવાનો રસ્તુત્ય. “આકારે. જે દોરી ઉપર આવ્યાં હોય તેને દેશી ગુંદથી પટિયા પ્રયારી કરી રહેલા હસ્તલેખનના અનુમોદનીય કાર્યમાં સાથે ચોંટાડી, તેનાં પર રોગાન રાહત રાફેદો લાગાવી દેવાથી ઉપયોગમાં લેવા મોકલી આપવા.' . ' ' તે દોરી પાટિયાં રાધે રાજજડ ચોંટી જાય છે. સૂકાયા પછી તે જ્ઞાનપંચમીના પર્વની અસલી આરાધના દ્વારા પેદા થતી પાટિયાને જમીન પર મૂકી તેvી ઉપર પ્રતો કાગળ મૂકી ડાબા રમૂમની તકાત આધુનિક શિક્ષણના નામે ચોગરદમ બાપી. હાથથી પહેલી આંગળી અને અંગૂઠાથી કોનો છેડો પકડી રાખો ગયેલ નકલી 'જ્ઞા'- અંધાને મારી હટાવે જ બીજા હાથની આંગળીઓ, વડે કાગળ ઉપર દાણ આપવા ' શાંમિલાપ રસ, કાગળની •ીચે રહેલા ઓળિયા ઉપર બાંધેલા દોરાના રાળ
www.jainelibrary.org
For Personal & Private Use Only
Jain Education International