________________
૩૭૮
હવે કુરુક્ષેત્રના વિકભ (પહેાળાઇ) લાવવાની રીત કહે છે.
चउणउइसयं मेरुं, विदेहमज्झा विसोहइत्ताणं । મેમમ યગંગળ,તેં વિવુંમો તંતુ છાયા—તુનવતિરાત મે ં વિવેજ્ઞમધ્યાન્ વિશો” ।
મુ—૯૪૦૦
બૃહત્ ક્ષેત્ર સમાસ
शेषस्य च यत् अर्थं तत् विष्कम्भः कुरूणां तु ॥४१॥ અથ—વિદેહના મધ્યમાંથી ચારાણુસા એછા કરીને જે બાકી રહે અડધું તે કુરુના ત્રિષ્ટ ભ (પહેાળાઈ) જાણવી.
વિવેચન—પુષ્કરવર દ્વીપાના પૂર્વાર્ધમાં અને પશ્ચિમામાં મેરુ પર્વત ૯૪૦૦ ચેાજન વિસ્તારવાળા છે તે વિદેહના મધ્ય વિસ્તાર ૩૪૨૪૮૨૮-૧૬/૨૧૨ યાજન છે તેમાંથી મેરુના ૯૪૦૦ યાજન બાદ કરવા.
૩૪૨૪૮૨૮-૧૬/૨૧૨ યાજન મહાવિદેહના મધ્ય વિસ્તાર
યાજન મેરુપર્યંતના વિસ્તાર
૩૪૧૫૪૨૮-૧૬/૨૧૨ યોજન. આના અડધા કરતા
૧૭૦૭૭૧૪–૮/૨૧૨ ચેાજન રહ્યા.
પ્રત્યેક દેવકુરુ અને ઉત્તરકુરુક્ષેત્રની ઉત્તર-દક્ષિણ પહેાળાઈ ૧૭૦૭૭૧૪–૮/૨૧૨ યોજન પ્રમાણ જાણવી. ૪૧. (૬૨૧)
Jain Education International
(૬૨૧)
For Personal & Private Use Only
આ વિસ્તાર ગાથામાં કહે છે.
सत्तत्तरिसयाई, चउदसअहियाई सत्तरसलक्खा । होइ कुरुविक्खंभो, अट्ठ य भागा य परियेसा ॥४२॥ (६२२) છાયા—મન્નતિશતાનિ ચતુશાધિષ્ઠાનિ સર્વશક્ષા:
भवति कुरुविष्कम्भाष्ट च भागाश्च परिशेषा ॥४२॥
અ—સત્તર લાખ સીત્યોતેર સા ચૌદ યાજન અને ઉપર આઠ ભાગ કુરુના વિસ્તાર થાય છે.
વિવેચન—પુષ્કરવર દ્વીપાના પૂર્વાર્ધના અને પશ્ચિમાના દેવકુરુ તથા ઉત્તરકુરુ ક્ષેત્રના ઉત્તર-દક્ષિણ વિસ્તાર ૧૭૦૭૭૧૪–૮/૨૧૨ યોજન પ્રમાણ થાય છે,
૪૨. (૬૨૨)
તેનું જે
www.jainelibrary.org
