________________
જૈનદષ્ટિએ મહા ભૂગળ-જીવા વગેરેનું સ્વરૂપ
- ૧૦૯ હવે ઉત્તર ભરતાઈની બાહા કહે છે. भरहदुत्तर बाहा, अट्ठारस हुंति जोयणसयाई। बाणउइ जोयणाणिय, अह कला सत्त य कला उ ॥५१॥ છાયા–માતા–વત્તર વા વાયા મવતિ યોજનશતાનિ
द्विनवति योजनानि च अर्ध कला सप्त च कला तु ॥५१॥ અર્થ–ઉત્તર ભરતાઈની બાહા અઢારસે બાણું જન સાડાસાત કલા છે. વિવેચન—ઉત્તર ભરતાઈની બાહા ૧૮૯૨ જન છ કલા છે. તે આ પ્રમાણે
ઉત્તર ભરતાનું મોટું ધનુપૃષ્ઠ ૧૪૫૨૮ જન ૧૧ કલા તેમાંથી વૈતાઢય પર્વતનું એ) ઉત્તર ભરતાઈનું નાનું ધનુપૃષ્ઠ ૧૦૭૪૩ જન ૧૫ કલા બાદ કરવી.
૧૪૫૨૮ રોજન ૧૧ કલા – ૧૦૭૪૩ એજન ૧૫ કલા
૦૩૭૮૪ જન ૧૫ કલા આના અડધા કરતાં ૧૮૯૨ યોજન છા કલા ઉત્તર ભારતની બાહા આવી. ૫૧
હવે ક્ષુલ્લ હિમવંતની જીવા કહે છે. चउवीस सहस्साइंनव य सया जोयणाण बत्तीसा। चुल्लहिमवंतजीवा, आयामणं कलहंच॥५२॥ છાયા–વવિંશતિ સહજ નવ ઘ શતાનિ યોગનાનાં ઝિંશત્તા
(क्षुल्लहिमवतो जीवा) क्षुल्लहिमवज्जीवा आयामेन कलाधं च ॥५२॥
અર્થ- ચોવીસ હજાર નવશો બત્રીસ યોજન અને અડધી કલા ક્ષુલ્લહિમવંતની જીવા પૂર્વ–પશ્ચિમ લંબાઈવાળી છે.
વિવચનશુલ્લહિમવંત પર્વતની છવા લંબાઇમાં પૂર્વ–પશ્ચિમ સુધીની ૨૪૯૩૨ જન અને ઉપર બે કલા છે. તે આ પ્રમાણે
ફૂલહિમવંત પર્વતની ઈષકલો ૩૦૦૦૦ છે, તે જંબૂદ્વીપની ઈષકલામાંથી બાદ
કરવા,
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
