________________
શ્રી સિદ્ધચક્ર આરાધના અને મુખ્ય દેવી શ્રી ચક્રેશ્વરી છે. બાકીના અધિષ્ઠાયકોનાં નામ હાલ અપ્રસિદ્ધ છે. એટલે અપ્રસિદ્ધ સિદ્ધચક્રાધિષ્ઠાયકનો નિર્દેશ કર્યો છે. ક્ષેત્રપાલને પણ અધિષ્ઠાયક દેવોમાં ગણ્યા છે. અન્ય સોળ દેવ-દેવીઓના નામ છઠ્ઠા વલયમાં બતાવ્યા છે. કુલ વીસ (૨૦) દેવ-દેવીઓ થાય છે.
વલય-૦-૮-૧૧-૧૨
મૂલગ્રહ કંઠનિધિં ચ પાર્થ, દ્રયસ્થ યક્ષાદિગણે ગુણશૈઃ | યદું ધ્યાયતે શ્રી કલશકરૂપે, શ્રી સિદ્ધચક્ર તદઉં નમામિ દો શબ્દાર્થ : મૂલગ્રહ=મૂળ ભાગમાં નવ ગ્રહ
કંઠનિધિ=કંઠના ભાગમાં નવનિધિ પાર્શ્વ=પડખે દ્રયસ્થ=બંને (પડખે) રહેલા છે યક્ષાદિ યક્ષ-યક્ષિણી તથા ૧૬ વિદ્યાદેવીઓનો સમૂહ ગુણ =ગુણજ્ઞ પુરુષો વડે ચિંતન કરાય છે.
કલશૈકરૂપ કળશના એક આકારવાળુ ગાથાર્થ : જેના મૂળ ભાગમાં નવ ગ્રહો છે અને કંઠના ભાગમાં નવનિધિ રહેલા છે તથા બંને પડખે યક્ષાદિ દેવો તથા સોળ વિદ્યાદેવીઓનો સમૂહ છે, તેવા કળશના આકારવાળા સિદ્ધચક્રજીને હું નમસ્કાર કરું છું.
વલચ-૮ યક્ષ-ચક્ષિણી ભાવાર્થ : શ્રી સિદ્ધચક્ર યંત્રના આઠમા વલયમાં ડાબી બાજુ ચોવીસ તીર્થકરોના શાસનદેવો એટલે યક્ષો અને જમણી બાજુ શાસનદેવીઓ એટલે યક્ષિણીઓના નામ છે. નવસ્મરણમાં ત્રીજા
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org