________________
૬૩
અને તેના રહસ્યો
અષ્ટગુરૂ એટલે આઠ પ્રકારના ગુરૂ. તેમની પાદુકા એટલે તેમના ચરણકમલ. આ અષ્ટગુરૂ પાદુકાની સ્થાપના વર્તુળાકારે થાય છે. એટલે તે ચોથા વલયનો એક ભાગ બને છે. તેનો પ્રારંભ આપણી જમણી બાજુથી શરૂ થાય છે. અષ્ટગુરૂ પાદુકાની સ્થાપના આઠ પ્રકારના મંત્રો વડે થયેલી છે. દરેક મંત્ર અને તેનો સંક્ષેપમાં ભાવાર્થ નીચે પ્રમાણે છે. (૧) ૐ હીં અહત્પાદુકાભ્યો નમઃ
અરિહંત ભગવંતને પ્રથમ ગુરૂ માની તેમના ચરણકમલને
નમસ્કાર કરવામાં આવ્યો છે. (૨) ૐ હ્રીં સિદ્ધપાદુકાભ્યો નમઃ
સિદ્ધ ભગવંત નિરંજન નિરાકાર હોવા છતાં આપણને આત્માની અમરતાનું અને ચિદાનંદ અવસ્થાનું ભાન કરાવે છે એટલે આપણા ગુરૂ છે. સિદ્ધ ભગવંત ભલે અશરીરી હોય પણ તેમની મૂર્તિ મનમાં કલ્પી તેમના ચરણકમલની
સેવા કરી શકાય છે. (૩) ૐ હ્રીં ગણધર પાદુકાભ્યો નમઃ
ભગવાનના મુખેથી નીકળતી વાણીને ઝીલી તેને ગણધર ભગવંતો અક્ષરદેહ આપે છે, તે આપણા ઉપર મહાન ઉપકાર કરે છે. તેવા ગણધર ભગવંતોની પાદુકાને મારા
નમસ્કાર થાઓ. (૪) ૐ હ્રીં ગુરૂપાદુકાભ્યો નમઃ
અરિહંત, સિદ્ધ અને ગણધર ભગવંત પછી સામાન્ય ગુરૂનું
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
