________________
૩૦
શ્રી સિદ્ધચક્ર આરાધના
અંગન્યાસ શરીરના વિવિધ અંગો ઉપર નવકારના નવ પદોની સ્થાપના કરવી. બે હાથ વડે કયા અંગ ઉપર કયું પદ સ્થાપવું તેનો ક્રમ આ પ્રમાણે છે. (૧) મસ્તક ઉપર.................. ૐ નમો અરિહંતાણં (૨) મુખ ઉપર .........................ૐ નમો સિધ્ધાણં (૩) છાતી અને બંને બાહુ ઉપર....... ૐ નમો આયરિયાણં (૪) બંને હાથની મુઠ્ઠી વાળીને
............... ૐ નમો ઉવજઝાયાણં (૫) બંને પગ ઉપર........... ૐ નમો લોએ સવ્વસાહૂણં (૬) બેઠા છીએ તે શિલા ઉપર......... એસો પંચ નમુક્કારો (૭) ચારે બાજુ રહેલા વજના
કિલ્લાની જેમ ........................ સવ્વપાવપ્પણાસણો (૮) બેઠકની ચારેય બાજુ ખાઈ ઉપર ...મંગલાણં ચ સવ્વર્સિ (૯) માથા ઉપર ઢાંકણની જેમ ....... પઢમં હવઈ મંગલમ
આ રીતે નવકારના નવ પદોની સ્થાપના કરવાની છે. તેમાંથી મુખ્ય પાંચ પરમેષ્ઠિના પાંચ પદોની સ્થાપના પોતાના શરીર ઉપર કરવાની છે. નવકાર મંત્રની ચૂલિકાના ચાર પદોની સ્થાપના આપણા શરીરની બહાર જમીન ઉપર, આસન ઉપર, ખાઈ રૂપે, મસ્તકની ઉપરના ભાગમાં ઢાંકણની જેમ કરવાની છે. આ રીતે આત્મરક્ષા મંત્ર દ્વારા વજ સમાન પિંજર (પાંજરા) વડે ચારેય બાજુથી આપણી રક્ષા થાય છે.
આત્મરક્ષા મંત્ર (વજપંજર સ્તોત્ર)નો ભાવાર્થી ઈન્દ્રના હાથમાં રહેલા શસ્ત્રને વજ કહેવામાં આવે છે.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org