________________
શ્રી સિદ્ધચક્ર આરાધના અને તેના રહસ્યો
(ભૂમિકા)
શ્રી સિદ્ધચક્ર યંત્ર સર્વશ્રેષ્ઠ યંત્ર છે. આ યંત્રમાં અભૂત રહસ્યો ભરેલા છે. આ યંત્રની આરાધના કરતાં પહેલાં તેની ભૂમિકા સમજવી જરૂરી છે. આ પુસ્તકમાં શરૂઆતમાં શ્રી સિદ્ધચક્ર વિશે થોડીક સમજણ આપવા પ્રયાસ કર્યો છે.
શ્રી સિદ્ધચક્રનો ઉલ્લેખ વિદ્યાનુવાદ નામના દશમા પૂર્વમાં આવે છે. આચાર્ય ભગવંતશ્રી રત્નશેખરસૂરિજીએ સિરિસિરિવાલકહા નામના ગ્રંથમાં કહ્યું છે કે “એયં ચ સિદ્ધચક્કે કહિયં વિજ્રાણવાય પરમ€” અર્થાત્ આ સિદ્ધચક્રને વિદ્યાનુવાદ પૂર્વનો પરમાર્થ કહેલો છે. કાલાંતરે ચૌદ પૂર્વોનો વિચ્છેદ થયો, એટલે કે નાશ પામ્યા પરંતુ લબ્ધિધર શ્રી વજસ્વામીએ તેમાંના કેટલાંક અવતરણો પ્રમાણિત કર્યા અને તેના આધારે શ્રી સિદ્ધચક્રની આરાધના થવા લાગી. કલિકાલસર્વજ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યે યોગશાસ્ત્રમાં આ વાત જણાવી છે.
સિદ્ધચક્રના ઘણા અર્થ થઈ શકે છે. સિદ્ધ એટલે પવિત્ર અને ચક્ર એટલે ગોળાકાર યંત્ર અર્થાત્ શ્રી સિદ્ધચક્ર એટલે પવિત્ર ગોળાકાર યંત્ર. સિદ્ધ એટલે અલૌકિક ભાવોથી યુક્ત અર્થાત્ જે ગોળાકાર યંત્ર અલૌકિક ભાવોથી યુક્ત છે, તે શ્રી સિદ્ધચક્ર. સિદ્ધ એટલે મહાપુરુષો વડે સિદ્ધ થયેલ અર્થાત્ જે ગોળાકાર યંત્ર મહાપુરુષો વડે સિદ્ધ થયેલ છે, તે શ્રી સિદ્ધચક્ર.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org