________________
૧ ૪
આરાધકોના કહેવા પ્રમાણે યંત્રનું અવલંબન લેવાથી હેતુસિદ્ધિ ઘણી ઝડપી થાય છે. આવા સિદ્ધચક્રનું અવલંબન લઈને ધ્યાન ધરતા અસંખ્ય આત્માઓ સિદ્ધ-બુદ્ધ-નિષ્ઠિતાર્થ બનીને પરમપદે પ્રતિષ્ઠિત થયેલા છે.
શ્રી સિદ્ધચક્રની રચનાને અનુસરીને એનું નામ “નવપદજી) રાખવામાં આવ્યું અને એના પ્રભાવને અનુસરીને એનું નામ “સિદ્ધચક્ર' રાખવામાં આવ્યું. આ સિદ્ધચક્રના યંત્રની પાછળ એક આગવું વિજ્ઞાન રહેલું છે, પણ તે એક જુદો જ વિષય બને.
શ્રી સિદ્ધચક્ર એ અલૌકિક ભાવોથી યુક્ત પ્રાચીન યંત્રરાજ છે. એમાં સિદ્ધ મંત્રપદો આવેલાં છે. જૈન ધર્મનાં સારભૂત એવાં નવ પદો વ્યવસ્થિત થયેલાં છે. એની અલૌકિકતાનો વિચાર કરીએ, ત્યારે શ્રી હેમચંદ્રાચાર્યનું સ્મરણ થાય છે. એમણે એમના સંસ્કૃત ‘દ્વયાશ્રય મહાકાવ્યનું મંગલાચરણ કરતાં કહ્યું,
'अर्हमित्यक्षरं ब्रह्म, वाचकं परमेष्ठिनः । सिद्धचक्रस्य सद्बीजं, सर्वतः प्रणिदध्महे ॥'
“અહ એવો જે અક્ષર છે, તે બ્રહ્મસ્વરૂપ છે, પરમેષ્ઠીનો વાચક છે અને શ્રી સિદ્ધચક્રનું સુંદર બીજ છે, તેનું અમે સર્વ પ્રકારે ધ્યાન ધરીએ છીએ.”
આવા શ્રી સિદ્ધચક્રને “જન્મરૂપી દાવાનળને પ્રશાંત કરનારા નવા મેઘ સમાન કહેવામાં આવ્યો છે અને એ રીતે “શ્રી સિદ્ધચક્રઆરાધનાફલ ચતુર્વિશતિકા' માં કહ્યું છે,
“શ્રી સિદ્ધચક્રની આરાધનામાં તત્પર એવા ભક્તિયુક્ત આત્માઓ જે જે વસ્તુની ઈચ્છા કરે છે, તે તેમને પ્રાપ્ત થાય છે' (શ્લોક-૧૦) અને એ જ રીતે “શ્રીપાળ રાજાના રાસમાં શ્રી સિદ્ધચક્ર આરાધનાના પ્રભાવે રોગ, દુર્ભાગ્ય અને દુઃખ વિખરાઈ જાય છે એમ વર્ણવ્યું છે.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
