________________
પ્રાચીન સંસ્કૃતિઓનું સંગમ સ્થાન આરબ રાજ્ય.
સિરિયા
શ્રી કૃષ્ણવદન જેટલી પ્રાચીન સંસ્કૃતિઓનાં પારણાં સમું સિરિયા એશિયા મુલાકાતની તારીખ જણાવી મહિના અગાઉ ગોઠવણ કરી આફ્રિકા અને યુરોપખંડના ત્રિભેટે આવેલું છે. પશ્ચિમ લેવી જોઈએ સિરિયાને વિસા કે પાસપોર્ટ ત્રણ મહિના એશિયામાં તે ભૂમધ્ય સમુદ્રના પૂર્વ કિનારે ૧૭૩ કિલે- સુધી ચાલે છે. ત્રણ દિવસ કે પંદરથી ઓછા દિવસ માટે મિટરને દરિયા તટ ધરાવે છે. તેનું ક્ષેત્રફળ ૧૮૪૩૭૯ ઇમિગ્રેશન ખાતાને માહિતી આપી જણાવવાની જરૂર ચેરસ કિલોમીટર છે. તેની ઉત્તરે તુકી દક્ષિણે જોર્ડન અને રહેતી નથી. સિરિયા પરદેશી પ્રવાસીઓને સત્કારતાં અરપેલેસ્ટાઈન પૂર્વમાં ઈરાક અને પશ્ચિમે લેબેનોન અને ભૂમધ્ય બીમાં કહે છેઃ “અહલાન વ સલાન ! “ ભલે પધાર્યા !” સમુદ્ર આવેલા છે. તેની ભાષા અરબી છે અને વસ્તી ૬૦ લાખ જેટલી છે પ ૧૦ વર્ષના ઇતિહાસ અને સંસ્કૃતિના
ચાલે આપણે આપણે સિરિયાને પ્રવાસ પાટનગર અનુભવો સિરિયા ધરાવે છે. અને તેની રાજધાની દમાસ્કસ
દમાસ્કસથી શરૂ કરીએ ફ્રેન્ચ લેખક મેરિસ બરેએ દમાસ્કઅસ્તિત્વ ધરાવતું દુનિયાનું સૌથી પ્રાચીન શહેર છે. પ્રાચીન
સને “આત્માને પ્રાસાદ’ કહ્યું છે. ઇ. સ. પુર્વેનું આ નગર ઇતિહાસ કારોએ દમાસ્કસને સુંદર પવિત્ર નગર કહ્યું છે.
અનેક આકર્ષણોથી ભરપૂર છે. ઓમપ્યદ વશને કાળ દમસિરિયાને પ્રદેશ માનવ કથાના જીવંત ઇતિહાસ છે ત્યાં
સ્કસને સુવર્ણયુગ હતું. અને તુકી શાસન દરમ્યાન અંધકાર એક એક પત્થર ઐતિહાસિક નૈધ સમાન છે. અમિનીયન
પ્રવર્તતે હતે. ‘મારકસની વસતી સાત લાખની છે. તેની વચ્ચે સેલયુસિડ બાયઝન્ટાઈન રોમન ખ્રિસ્તી અને ઇસ્લામી
સુવર્ણ નદી” તરીકે ઓળખાતી બરદા નદી વહે છે અને તેની સંરકૃતિના ભવ્ય નમૂનાઓ સિરિયા પૂરું પાડે છે. ૧૭મી
ચારે બાજુ પ્રખ્યાત ઘટાની ફળવાડીઓ છે. ઇમારકસમાં એપ્રિલ સિરિયાને રાષ્ટ્રદિન છે.
સ્થાપN કલાને ચમત્કાર સમી એમધ્યદ મજીદ ઇ. સ. ૭૦૫
થી ઊભી છે. પહેલાં ત્યાં જયુપીટર દેવનું મંદિર હતું અને યુફેટિસ નદીના કિનારે પ્રાચીન મેરિટ શાહી તે અર્વક દેવ હદદની જગ્યાએ બંધાયું હતું. મમ્મદ મસ્જિપ્રાસાદના અને મારીને ભગ્નાવશેષમાં અમેરિયન સંસ્કૃ
દનો વિસ્તાર ૧૫૭૪૧૦૦ મીટરનો છે અને તેની દિવાલને તિનો ઈતિહાસ બોલી ઊઠે છે. જારપ્લસ તલહફાક કાદેશ નું દર માઝ ક કલાથી રાણ
સુંદર મોઝેક કલાથી શણગારી છે. તેમાં ભગવાન ઈસુ ખ્રિસ્તને અને હામદના અવશે એશિયા માઈનોરની હિટાઈટ
ધર્મ દીક્ષા આપનાર સંત જહાન બાષ્ટીસ્ટનું સ્મારક છે. સંત સંસ્કૃતિની સાચવણી કરી રહ્યા છે. ચાલાન તશ અને પિલની આંખનું દર્દ મટાડનાર સંત હનનીઆનું દેવળ જમીન તલ રહમર ઉત્તર સિરિયામાં એસિરિયનાના ચિન્હાની નીચે પથ્થર માં ઉતરેલી ગુફા સમાન છે તેની છત અને દિવાલે છાપ સમાં છે. અર્વાદ ટાપુના પ્રાચીન સ્થળોએ લટ. ડુંગરમાને ભાગ છે. રોમન અને યદ્દી શત્રુઓથી બચાવવા કિયામાં ને તાતુંસમાં આપણે કનાનોટી ફિનિશિયન સંસ્કૃ
સંત પલને જ્યાં ટોપલામાં નીચે ઉતારવામાં આવ્યા હતા, તિના સૌથી રસપ્રદ અવશેષે જોઈએ છીએ.
ત્યાં દમાસના દમ પર કિસાન દરવાજા ઉપર સંત પિલનું
દેવળ બંધાવ્યું . ૧૫૫૪માં બંધાયેલ દરવિશેના આશ્રય માનવની પ્રથમ લિપિના મૂળાક્ષરો ઉગરીથની શોધ સમી ઈલ–તેકિકયેહ અલ-સુલેમાનિયા મસ્જિદ દુનિયાની સિરિયામાં થઈ હતી એમ મનાય છે. લકિયાથી ૧૦ સૌથી સુંદર મસ્જિદોમાંની એક છે. હજારો ફોટોગ્રાફર અને કિલોમીટર દુર રસશમ્રામાં આ અમૂલ્ય પ્રથમ માનવ લિ. કલાકારો તેને એક આદર્શ કલાકૃતિ ગણે છે. તેના બે સુંદર પિના મૂળાક્ષરોના અવશેષો મળી આવ્યા છે. પ્રાચીન મિનારા અને ઘુમટો એકબીજા સાથે સુમેળ સાધે છે. ૧૭૫૦ ઈતિહાસને સજીવન કરતા સિરિયામાં આધુનિક હોટલ અને માં બંધાયેલ અઝમ મહેલમાં ત્રણ વિભાગે છે. (૧ હરમલેક સગવડે પૂરતા પ્રમામાં છે. યુવક છાત્રાલયેયુથ હોસ્ટે. નારીગૃહ સલમલેક આતથિગૃહ અને નેકરોને ભાગ. અહીં
સમાં પણ વિદ્યાર્થીઓ અને પરદેશીઓ ઉતરી શકે છે. સુંદર સ્નાનગૃહ છે. અને સલમલેકમાં જનતા સાહિત્યનું દમાસ્કસ યુનિવર્સિટીના બે છાત્રાલયમાં ૮૨૦ માણસને સંગ્રહસ્થાન છે. ચાર વિભાગમાં વહેંચાયેલું રાષ્ટ્રીય સંગ્રહસૂવાની સગવડ છે. પરંતુ આ માટે પ્રવાસીએ પોતાની સ્થાન મંગળવાર સિવાયના દિવસે સવારના ૮ થી સાંજના
Jain Education Interational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org