Page Text
________________
ભારત વર્ષના કેટલાક દર્શનીય સ્થાનો
૧ કાશી
છે. ડો. એલ. ડી. જેથી
જાની વાત વિખ્યાત છે. ભગવાન બુધે પિતાના સર્વ પ્રથમ ભારત દેશના હૃદય સમું કાશીનગર માનવજાતિના ઉપદેશ કાશીના સારનાથે સ્નાનેથી જ આપ્યાં હતાં. બુદ્ધના ઇતિહાસમાં પ્રાચીનતમ વિદ્યાધામ છે. બાર જ્યોતિલિંગમાં સમયમાં કાશી કૌશલ સામ્રાજ્યને ભાગ હતે. હ્યુએનસંગ નું એક શિવલીંગ અત્રે વિરાજે છે. ભગવાન વિશ્વનાથને આ ૭મી સદીમાં કાશી ના મુલાકાતે આવેલ તે લખે છે. કે કાશીમાં દરબાર છે. “કાશી કબહું ન ડિયે વિવનાથ દરબાર!” ૨૦ મંદિરે છે.
જ અતિલિગ ભગવાન શિવનું આ સ્થાન હિન્દુજાતિ કાશીમાં પ્રાચીનતમ શક્તિ પીઠ પણ છે સતિના ૫૧ માટે મેક્ષના દ્રાર સમુ છે. ભારત | જન્મી ને કે ભારતના કટકામાંથી ડાબે હાથ અત્રે પલે શિવશક્તિના આદ્ય સ્થાપ્રવાસે આવીને જે કંઈ કાશયાત્રા ચૂકી જાય છે તેને નથી કાશી ભારતીય અસ્મિતાને આગાર છે. ફેગટ ફેરે કહેવાય ! કાશી ગયા અને પ્રયાગ ત્રણ સવોત્તમ કાશી ખંડમાં નિરુપણ છે કે :તીર્થો છે.
“ ત્રીલેયયનગરે વાત્ર કાશી રાજગૃહેમમ !” અર્થાત ધાર્મિક તથા સાંસ્કૃતિક મહત્વની સાથે સાથે કાશીને
સ્વયં ભગવાન શંકર કહે છે કે ત્રણ લેક મળીને એક કાશીએક આગવો ઇતિહાસ પણ છે. વિદેશી આક્રમણકારોએ
નગર જે મારે સનાતન નિવાસ સ્થાન છે. કાશીનગર તથા વિવેકવર મંદિર પર અનેકવાર આક્રમણ કર્યા અને વિનાશ સર્યો સિકંદર લેહીએ ૧૪૯૪માં કાશીન
મરીરીમાં કાશી માટે લેક કલેક કહે છે કે – ગર ઉપર વિજય પ્રાપ્ત કરી અને વિશ્વનાથના મંદિરને
ડ ડ સીઢી સંન્યાસી સંપૂર્ણ નાશ કર્યો. એટલું જ નહિ તેણે મંદિરના પુનનિર્માણ
ઈનસે બચે તે સેવે કાશી” પર પણ પ્રતિબંધ મૂકો. વર્ષો પછી ઘોર દુષ્કાળ પડ્યો. અને ઉપરના ચારથી બચે તે કાશી સેવાય અને સ્વર્ગ પ્રાપ્ત થાય. તે સમયના સમર્થ સિદ્ધ પુરુષ તથા વિદ્યાને નારાયણ ભટ્ટને , રામેશ્વર, પ્રયથી બાદશાહે પ્રતિબંધ ઉઠાવી લીધો. પરિણામે ૧૫૬૯
ભારતના દક્ષિણ છેડે સમુદ્ર કિનારે ભગવાન શ્રી રામે મંદિરનો નવનિર્માણ થયે પરતુ ફરીથી દુર્ભાગ્યને પં
શિવના તિલિજની સ્થાપના કરીને પિતાના નામે “રામે પડયો અને ૧૯૬૯માં આલમગીર ઔરંગઝેબે તે ફરીથી નાશ કર્યો. આજનું મંદિર મહારાણી અહલ્યાબાઈ દ્વારા ૧૭૮૩માં
વર” સંજ્ઞા આપી. લંકા પરની ચઢાઈના સમયે ત્યાંથી જ
સેતુબંધ બાંધ્યો ભારતીય સાંસ્કૃતિની એકતાનું આ સ્થળ બનાવરાવાયું હતું. (વરુણા ) વારાણુ અને અસી નદીઓની વચ્ચે વિસ્તરેલ હોવાને લીધે કાશીને વારાણુ ની પણ કહેવામાં
પ્રતિક છે. બધા જ વર્ગોના લકે અત્રે પૂજા કરે છે. ચાર આવે છે. બનારસ પણ પ્રચલિત નામ છે જે અપભ્રંશ ઉચ્ચાર
ધામની યાત્રામાનું આ એક અનોખું યાત્રાધામ છે. હિમાલય જ છે. કાશી નામ સંબંધી નિમ્નક દષ્ટવ્ય છે.
ભારતનું માથું છે. તે સેતુબંધ તેના પગ સમાન છે. બંગ
સમુદ્ર તથા અરબી સમુદ્રનું આ સંગમ સ્થળ છે. રામના કાશતેડત્ર યતે તિસ્તદનાખ્યયમીવર : ! સાથીદાર અને વિશ્વકર્માના પૌત્ર શ્રીનની કળાથી ૧૦ જના અતા નામાપ ચાસ્તુ કાશીત કથિતવિશે !! ”
પહોળા અને ૧૦૦ એજન લાંબા પૂની રચના અત્રેથી અત્રે અસી અને ગંગા નદિયોને સંગમ પવિત્ર પંકાય કરવામાં આવેલી લંકા વિજય પછી વિભીષણને રાજ્યાભિષેક છે ત્યાં સૂર્ય મંદિર પણ છે વારાણુ અને ગંગાના સંગમ સ્થળે થયે ત્યારે વિભીષણે માંગણી કરી કે સેતુબંધન શ્રી રામ કેશવ મંદિર વિખ્યાત છે. પંચગંગા ઘાટ પર બિન્દ માધવ નાશ કરે કારણ કે તેને ઉપયોગ કરી બીજે કઈ આક્રમક મંદિર વિરાજે પંચ ગંગાઘાટ પર પાંચ નદિના સંગમ પણ લંકા ઉપર ચષાઈ કરી શકે શ્રી રામચંદ્રજી અને વિભીથયેલ કહેવાયેલ છે. કીરણ ધૃતપાપ ગંગા યમુના અને ષણની વાત સ્વીકારી અને સેતુબંધનો નાશ કર્યો આ સ્થળ સરસ્વતી આ પાંચનું અત્રે મિલન થયેલું મનાય છે. દશાવ ધનુષકોડી કહેવાય છે. અને વિષ્ણુનું સેતુમાધવ મંદિર પણ મેઘ ઘાટ પણ અત્રેનું પવિત્ર સ્થળ છે. મણિકર્ણિકા ઘાટ પવિત્ર તીર્થ સ્થાન છે. રત્નાકર અને મહાદધિ નામક સમુપણ અત્રેનું પવિત્ર અને પ્રસિધ્ધ સ્થળ છે. વિષ્ણુના કાનની દૃના મિલન સથળે અત્રે વિશાળ “ગપુરમ” દશનીય છે મણિ અત્રે પડી ગયેલ તેવી મણિકર્ણિકા નામ પડ્યું કહેવાય દ્રવિડ શૈલીની વાસ્તુકળાના આ વિશિષ્ટ નમૂનાઓ અદ્વિતીય છે. છે! કાશીમાં કરવત મૂકાવીને ભવબંધનમાંથી મુક્તિ મેળવ- વિવેકાનંદ સ્મારક અત્રેજ છે.
છે આ
વાળા વિતી લક કર કે
ની
રચના
ભાવ
શ્રી
અને
કરી લો
કોઇ
છે પણ લંકા કરી અને સેતુ”
બી
જણુની વાત . અષાઈ કરી
તમાધવ મંદિર ને
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005145 |
| Book Title | Bharatiya Asmita Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Nandlal B Devluk |
| Publisher | Yogesh Advertising Service Bhavnagar |
| Publication Year | 1976 |
| Total Pages | 1042 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 48 MB |