________________
ર૪]
કુબલાઈખાન કુબ્બા ખાને કૂઝનાડુમાં
શાળી હતા. એમ કહી શકાય. આક્રમણ પહેલાં આ લેકે ભવ્ય પ્રસાદ બાંધ્યો “તેઃ
પ્રમાદને ગુલામીમાં સડી રહ્યા હતા. પરંતુ જે બચ્યા એ સુખ ઊંડી ઉંડી ગુફાઓથી
શાન્તિને આબાકીના દિવસે જોઈ શકયા, એવો ભવ્ય ગાળે
જાણે એમણે કદી છે કે જો ન હેતે. પ્રત્યેક વ્યક્તિને પુનિતા આફ ત્યાં વહે.
પિતાની ઈચ્છા હોય તે ધર્મ પાળવાની છૂટ હતી. એ જમાના કુબલાઈખાન સાત સાત સૈકાઓથી મનુષ્ય કલ્પના માં એ અકલિત બીન હતી. દેશ દેશાવરથી આવતા પ્રવાસી ફલક પર આલેખાઈ રહ્યો છે. મેંગેની ચમત્કારી કથામાં ઓ માટે એશિયાના તમામ રાજમાર્ગો ખુલા ને સલામત કુબલાઈ ખાન છેલ્લે ને સૌથી મહાન સમ્રાટ હતે ભયાનક
હતા. દિવા સ્વપ્ન ને ચમક્તા વૈભવની એવી કથા હજી જગતે
જંઘીસખાનનું સામ્રાજ્ય કાળા સમુદ્રથી છેક પ્રશાન્ત જાણી નથી.
મહાસાગર સુધી વિસ્તર્યું હતું. દક્ષિણમાં છેક હિમાલય સુધી મેલેની કથાઓએ જગતને વિસ્મય વિમૂઢ બનાવી
પહોંચ્યું હતું. વિજોથી પ્રાપ્ત કરેલું બધું જ સાચવી શકે દીધું હતું પરંતુ એને ગાળે ઘરે જ ટૂંકે હતે મેગેલિઅન એવી જ ઘીસખાને પોતાના પુત્રોને સંપૂર્ણ તાલીમ આપી મયદાનેની આ ભયંકર પશુ ચારણોપજીવી જાતિઓ હંમેશા
હતી. અગ્રેસર ને રાજવી બનવાની એમનામાં તમામ લાયકાત પરસ્પર લડયા જ કરતી. છેક તેરમી સદીમાં બંધીસખાને
હતી. પરંતુ જંઘી પખાનને તેઓમાં ઝાઝો વિશ્વાસ ઈસ્વીસન ચમત્કારી રીતે સંગઠિત કરી. મેંગેલા આ અગ્રેસર વિરલ
૧૨૨૭માં હા લાઓ તુ ગામમાં મેંગેલિઆની સેઈલ નદી સેનાધ્યક્ષ હતે નિર્દય મહત્વાકાંક્ષા ધરાવતે. ચીન, ભારત,
પર જઘીસખાનનું અવસાન થયું. ત્યારે એના પુત્રને પૌત્ર તુર્કસ્તાન, ઈરાન ને રશિયા પર આક્રમણ કરી એમણે વિશ્વ
એની મરણ શા આગળ હાજર હતા. ત્યારે મેંગોલ ઇતિહા ભરમાં ધાક બેસાડી દીધી. કે એમની સામે ટકી શકતું નથી.
સકાર સનાંગ સુટઝન કહે છે તેમ જંઘીસખાને પોતાના અગિએમની સંખ્યા ગણી ગણાય નહિ એવી હતી. મેંગલે ચાર વર્ષની વયના પૌત્ર તરફ આંગળી ચીંધી કહ્યું હતું : જંગલીને ધાતકી હતા. એશિયા ને યૂરપખંડમાં એમણે હત્યા
“ એક દિવસ એ સમ્રાટ થશે ને મારાથી પણ મેટું નામ કાંડ સરજ્યા ત્યારે એમની સામે કોઈ આંગળી પણ ઉંચી કાઢશે. કરી શક્યું ન હતું !
અંગુલિ નિર્દેશ કરાયેલો એ બાલક હતે કુબલાઈ
તુલેનો બીજો પુત્ર તુલે જંઘીસખાનના ચાર પુત્રોમાં સૌથી દૂર દૂરના મયદાનોમાંથી ઉતરી આવતા આ અશ્વ
નાન જંકીસખાનની માનીતી પત્નીને પુત્ર દાદાજીની ભવિષ્ય સવારોએ એ તે ભય ફેલાવતા ને એવી તે કારમી કતલ
વાણી સાચી પાડવા કુબલાઈને ત્રીસ વર્ષથી વધારે વાટ જોવી કરતા કે માનવ શહીદીને ગંજ ખડકાઈ ગયે. ખરેખરા યુદ્ધ
પડી. એ ગાળામાં કૌટુંબિક સંઘર્ષોને લીધે મેગલ સામ્રાજ્ય કરતાં માંગેલાએ એમના ભયજનક કૃત્યથી ઘણું ઘણું મેળવ્યું હતું. મધ્ય એશિયાના ખરા સાનના રાજ્યમાં એમણે પચીસ
તૂટું તૂટું થઈ રહ્યું હતું. લાખ શબો ખડકી દીધાં હતાં. ભવ્ય મહાનગર બલેખમાં એક કુબલઈને ભાઈ મંગુ એને પહેલાં ૨ ગ્રાટ થયો એની એક સ્ત્રી પુરુષ ને બાલકની હત્યા કરવામાં આવી હતી. પાસ કાર્દીિ દરમિયાન નવા વિજયે નોંધાયા બગદાદ કબજે કરવર્ષ પછી માર્કોપિલે એની વેરાન શેરીઓમાં ધુમ્યા ત્યારે વામાં આવ્યું. ને છેલા અમ્બાસાઈડ ખલીફની કતલ કરવામાં પણ એ ખંડિયેર દશામાં જ હતું ધીસખાન જે જે માગે આવી. સાડાસાત લાખ નાગરિકની પણ કતલ કરવામાં આવી પસાર થતે ત્યાં ત્યાં ખોપરીઓના એવા તે પિરામીડે ખડક આખું ચીન જીતી લેવામાં આવ્યું ને એક કરોડ એશી લાખ તે કે એનો વિરોધ કરે નકામે છે. એવું નગરવાસીઓને ચીનાઓની હત્યા કરવામાં આવી. ઈસ્વીસન ૧૨૫૯ મા હો સદીઓ સુધી યાદ રહે.
ચાઉ આગળ મંગુ લડતાં લડતાં મરાયા પછી કુટુંબીજને પરંતુ વિચિત્ર હકીકત તો એ છે કે આવા આવા કપરા
વચ્ચેના થોડા સંઘર્ષ પછી કુબેલાઈ માંગેલ સમ્રાટ બન્ય હત્યા કાંડ પછી પણ ભયંકર આક્રમણ કરનાર મેગેલે વિરાટ પોતાના લેહી તરસ્યા ને જંગલી કુટુંબીજનો કરતાં સામ્રાજ્યના શાણાને ઉદાર રાજકર્તાઓ નીવડ્યા જધાસખાન કુબલાઈખાન જુદા જ વિચારો ધરાવતે એ છે કે યુદ્ધ ખાતર ની તલવારથી જે કઈ બચ્યા તે એક કરતાં વધારે રીતે ભાગ્ય યુદ્ધ ખેલવાની ઈચ્છા રાખતા ને કતલ અને રક્તપાતમાં જ
એમની સંખ્યા ગઈ
વાયા ને યુરપમાં
પણ ઉંચી
Jain Education Intenational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org