________________
મહાન હેરોડ
જુડાકે ખ્રિસ્તી પ્રણાલિકની વીસવીસ સદીઓને મહાન પેલેસ્ટાઇન વચ્ચેને પ્રદેશ એમનું વતન હતું ફિલીસ્ટીન હેરોડ એક કેયડા રૂપ લાગ્યો છે. એમાં કશી જ નવાઈ નથી. ખ્યાતિવાળું આસ્કલેન એનું દરિયા કિનારાનું શહેર હતું. એ “મહાન છે. તો એની મહાનતા કઈ? કાંઈ જવાબ આપશે ત્યાં એપલ મેકાઈ નાં દેવાલયમાં દાદા પરિચક હતા એનું વ્યક્તિતત્ત્વ, એની સમર્થ ઈચ્છા શક્તિ, એનું ઐતિ- આગ્રીક ને ફિલીસ્ટીન ધર્મોના સમન્વય ભાવિ યદ્દી રાજા માટે હાસિક રાજકીય કે લશ્કરી મહત્ત્વ, છતાં એમાં મહત્તાનું વિચિત્ર પાશ્વભૂમિ લેખાય હેરોડ ના પિતાનુ એડેમાઈટોએ નૈતિક તત્ત્વ ખૂટતું જણાશેઅલબત્ત હેરાડ ભયંકર કૃત્ય માટે હરણ કર્યું હતું એવી માહિતી પણ સાંપડે છે. જવાબદાર છે. ઘાતકી કૃત્ય માટે પોતાના હોદ્દાનો લાભ
| ઉડાવતે. છતાંય અર્વાચીન સંશોધકોએ એવા કૃત્યો ઉપર પ્રકાશ
ગમે તેમ પણ આગળ હેડનાં પિતા એન્ટીયસ યા પાડ્યા છે. નિર્દોષોની કલાની વાત ખોટી ઠરી છે.
એન્ટીપેટ આગળ પડતા પુરુષ હતા મંદિર સાફ કરનાર
ગુલામને ત્યાં જન્મ્યા હોવા છતાં એ ઝડપથી લશ્કરીને રાજમહત્તાનાં બીજા ત માટે કાંઈ જ શંકા નથી. એ કારણીય પ્રવૃત્તિમાં પડ્યા ઇસ્વીસન પૂર્વે ૬૩ ની સાલમાં એ હેડ વંશને સ્થાપક હતા. પશ્ચિમને નજીકનાં પૂર્વનાં પાશ્મીએ જેરુસલેમ કબજે કર્યું ત્યારે એમણે પ્રગતિ સાધી દેશનાં ઈતિહાસમાં એ આગળ પડતી વ્યક્તિ તરીકે તરી પામ્પીએ મેકબેકન આંતર સઘર્ષ દાબી દીધા ને હાકેનસ આવે છે. એમણે રોમન સમ્રાટો સાથે, રૌનિક મુત્સદ્દી એન્ટની બીજાને ગાદીએ બેસાડયો ત્યારે ખરી સત્તા એટીંયસનાં જ સાથે ખટપટી, ચકોર, કલીઓપેટ્રા સંપર્ક સાધ્યા હતા. અને હાથમાં હતી. જુડાકાનો પ્રદેશ ઉત્તરે એકરથી દક્ષીણે ઈફમીયા રોમન, ગ્રીકને ઇજીપ્તની સંસ્કૃતિઓને સુમેળ સાધ્યું હતું. ને ઇજીપ્ત સુધી વિસ્તર્યો હતો એ રોમનનું ખંડિયું રાજ્ય
બની ગયું હતું ઈસ્વી સન પૂર્વે ૪૮ની સાલમાં ઈજીપ્તમાં આ બધા સંપર્કો હેરોડે સત્તાની સાઠમારી માટે કેળવ્યા સીકર સાથે પસ્થી સાથેના સંઘર્ષમાં નડતા. રોમનોના ત્રાસમાંથી યહદીઓને બચાવવા એ ડ્રિલ સનિષ્ઠાને મહત્ત્વા કાંટાથી પેટનાની તક ઝડપી લીધી, ફાસે. દઈને લડ્યા હતા. આ મેમીટીક રાજ યહૂદી નાતે પરંતુ લા આગળ સીઝરનો વિજય થશે. એટલે એણે એન્ટીયસને એડોમાઈટ ને આરબ હતાં છતાં યાદીએ તેને પોતાનું તારણ છે આ ઈનો પતિને શાહી પ્રતિનિધી નીયે. હાર માને છે. એજ એની અંગત વિલક્ષણતા છે. વળી ગ્રીક સંસ્કૃતિને સંસ્થાઓ પ્રતિ એને ભારે આકર્ષણ હતું. પરિણા
એરીયસે પોતાના પુત્ર હરેડને રીબીનો રાજ્યપાલ એ યુગની ઉદારતાન સહિષ્ણુતા એણે અપના હતી. એણે બનાવ્યો. બે વર્ષ પછી એટીયસની હત્યા કરવામાં આવી. સુંદર મકાનોને શહેરો બંધવ્યા હતા. અને વ્યાપાર ઉદ્યોગને એટલે સીજીરે હેરોડને જુડાકાને રાજ્યપાલ બનાવ્યો. ગેલીલીનાં ખૂબ જ ઉરોજન આપ્યું હતું એની આરબમાતામાંથી આવેલું પાટનગર સેટરહિંસ જેવાં સુંદર શહેર બાંધવાને સજાવાનું એનું અંગત સોંદર્ય ને પ્રતિભા પણ મશહુર છે. એ સૌંદર્યને કાર્ય આરંભી દીધું હતું. ઉત્તરમાં ટપાને મસદાના હૃગે પ્રતિભા એનાં સંતાનોમાં પણ ઉતર્યા હતા. છતાં રાજકીય પણ બંધાવ્યા હતા. કારણોસર એ કલીઓપેટ્રા જેવીનાં નખરાં નેભાવી લે છે. એનાં
હેરોડ હેરીસમાં રહેતો. એનું હિબ્રનામ સ્ત્રી પોરી પ્રત્યેક કાર્યમાં અતિ સ્વતંત્રતા ને પ્રતિભા પાડવાની પ્રબળતા
(પક્ષી) એ શ ૨ ગીરીશંગ પર બેઠેલા પક્ષી જેવું છે. હરડે આગળ તરી આવે છે અને પુનરુત્થાન કાળના કોઈ ઈટાલિયન
એને રૌદર્યધામ બનાવ્યું. મહાલ, ઉપવનો, ને શીક પ્રકાર રાજકમાર સાથે સરખાવી શકાય એનાં વ્યક્તિત્ત્વનું જોમ, રાત્તા
ના એથિયેટો બાંધ્યા, જેરીકે, સમારિયા, સીરિયાને લાભ, સંસ્કૃતિ પ્રત્યેનું આકર્ષણ કલાપ્રેમ, એવાં જ હતા.
જેરૂસેમમાં પણ પિતાની હેલેની શૈલી અખત્યાર કરી. આગએટલું જ નહીં પશુ એને બેભવ, સંસ્કાર, કચાશને રતા
સ્ટસ કહે : હેડ જાણે સિરિયાને ઈજીપ્તનો માલિક હોય પણ એવા જ હતા. ખરેખર આવું વ્યક્તિત્વ ઉંડો અભ્યાસ
એમ મહાલય પાછળ ધૂમ નાણાં ખર્ચે છે. પરંતુ પ્રજજનો માગી લે છે.
ખુશ હતા. તેમને કામ મળતું. આબાદી વધતી. કેળવાયેલા હેડને એનાં વંશનું મૂળ ખરેખર લાક્ષણિક હતુ.
વ માં ધર્મ સ્વતા ઘટતી પરંતુ યહૂદીઓને આ કીક છારા ડેવીડની સુરક્ષિત ગાદી પર એ આવે એ માની ન શકાય. એવી પ્રતિ ધૃણા ફૂટતી. વાત હતી. ઘણી વિગત મળતી નથી. પરંતુ એક વાત નકકી યહૂદી ધર્મ પ્રત્યે પરસ્પર વિરોધી ભાવથી હેડ છે કે હરડનાં પિતા ઈમાઈન યા ઈડ માઈટ હતા ઈજીપ્તને અકળાતે સમભાવ દાખવવા એણે યહૂદી ધર્મ સ્વીકાર્યો હતે.
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org