________________
સન પ્રક્રિયા
******************
સમજુ માંકેયા શું
XxxxxxxX8X88Xx&xxx સનત - જેને અનેતે સન્ પ્રત્યય લાગે છે તેવી પ્રક્રિયા.- અર્થને સૂચવવા માટેનો આ પ્રત્યય છે. જેમકે ખાવાને ઈ છે છે. અહીં ભોજનની ઇચ્છા વ્યક્ત થઇ તે તે અર્થમાં સન પ્રત્યય લાગે તેવું આ પ્રક્રિયા સૂચવે છે. - આ પ્રક્રિયાની વિશેષતા એ છે કે
ઇરછનાર ?' અને 'કેવા કરનાર કે બંને એક જ હોવા જોઈએ. | (1) સુમરિયાં સન્નતના ૩/૪ ૨૧ ] અહીં સન વાળા વિર્ષ પછી બીજો સન્ ન થાય. * સૂત્રપૃથo :- સુમર્યાઃ ટ્રા. સન પરત્ - સન * વૃત્તિ :- જે ધાતુ: કર્મ રૂf 1 ૨ સમાન
(૨) સચ% ૪/૧/૩ कर्तृक: स तुमर्हस्तस्मादिच्छायामथ' सन् वा स्यात् ।
| * સુત્રપૃથo :- સન્ - : न विच्छ सन्नन्तात् । पठितुमिच्छ ते सागमे इडागमे च।
* વૃતિ :- સનન્સહ્ય વરરસ્થ વાર પ્રશ્નકરવો ક વ્ય ર્થ :- જે વાતુ ૩૬ (૭૩) ધાતુનું | દિ ણa.. કમ હોય અને તેજ ધાતુ રૂ' રસાથે સમાન કર્તા વાળા
ક વૃજ્યર્થ :- સન અન્ત હોય અથવા શરૂ હેય તે ધાતુ તુર્દ (કુમ ને યેગ્ય) કહેવાય – તે તુમé
અને હેય તેવા ધાતુઓને મા િ– પૂર્વના એક સ્વરધાતુથી ઈચ્છા અર્થમાં સન પ્રત્યય વિકલ્પ થાય.
વાળ અંશ ડિત્વ થાય છે. ઉપરના સૂત્ર ૧ મુજબ) - ઈચ્છા અર્થમાં (એક વખત) સન્ન થયા પછી ફરીથી
પ+રૂa (આ સૂત્રથી ) gફ્રH - (કેમકે પૂર્વને (બીજી વખત) તે સનત ધાતુથી સન્ ન થાય જેમકે
અંશ એટલે 1 દિવ થયો.). ઘટિતુમ રૂસ્કૃતિ – ૩ આગમ અને ૩ આગમ થતાં(જુઓ મૂત્ર: ૨) ટૂ ધાતુ (ગ-1/312 પરમે) *
વિશેષ:- 0 વફ્ટને પ્રવેગ હવે પછીની દુસન (H)-આ સૂત્રથી સન અને ડાળા- | વન પ્રક્રિયામાં આવશે - જેમકે પરૂ નું વાવતે રિર્ ૪૪/થી આગમ થયે છે
[૧૦૨] ક વિશેષ:- 0 તુર્ર–જે ધાતુ તુમ પ્રત્યયને
(૩) સન્યસ્થ ૪/૧/પ૯ યેગ્ય હોય તે તુમ મ કહેવાય
* સૂવપૃથn :- સનિ કહ્યું 0 તુમ – 'મા' અને સૂચક પ્રત્યય છે કૃદન્તમાં | * વૃત્તિ :- દ્વિત્યે પૂર્વ@ાત: નિ રે : શ્રત ! ઇ-વૃત્ત-જ્ઞા-મ-૪મ-સાર્દ-ઈ-ટાડરિત સમથs' | નાથતસ્થતિ વિવટિતિ | 1 તુમ ૫/૪/૯૦ થી તુમ્
- अविपठिषीत् ।५। पिपटिषाञ्चकार ।६। पिपठिष्यात् 10) 0 તુમé વાતુને સન-જ્યા જ્યાં તમને સંભવ છે ત્યાં पिपटिषिता ।८। पिपठिषिष्यति ।९। अपिपटिषिष्यत् ।१० ત્ય ઈચ્છા અર્થ સૂચવવા નું પ્રત્યય લ ગે. . स्वरादेद्वितीयः इति द्वित्वे अटितुम् इच्छति अटिटि0 ધાતુનું કર્મ અને કર્તા – એટલે પુછનાર અને ક્રિયા | પતિ ઘર્જી સનદ્યતન ઘનવઢિ | મનચ્છતિ, કરનાર બંને એક જ હોવા જોઇએ
जिघत्सति अजिवत्सीत् 10 ઇચ્છાયંસ કેમ ?
ક વૃર્થ :- કિવ થયેલ ધાતુના પૂર્વના માતું સાર-જનને માટે જાય છે-ઈચ્છા–અર્થ નથી. અ શમાં આવેલ ) ને સન પ્રત્યય લાગતાં હું થાય. 0 ક ટમ એક કેમ કહ્યાં ?
-- નાવરા વતo ૨/૩/૧પ થી જૂને ૬ થાયમુનિ મૈત્રશ્ન - મત્ર ભેજન કરે તેમ બીજો | વિદિત કેઈ ઇચ્છે છે માટે સન્ ન લાગે.
0 (1) સન્ (5) તારિાતે – +૩ (૩) 0 કતરન કેમ કહ્યું ?
સૌ -પપટ્ટR (૪) આ સૂત્ર મુજબ-પૂર્વ અને ચર્ષિતુમ્ રૂછતિ – કરવા ઈચ્છે છે- એવું ઇચ્છે છે. I- વિરૃ + ૬ (૫) વિઝા + મ (1) + તિવું
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org