Abhinav Hem Laghu Prakriya Part 04

SR No.: 005138
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Abhinav Shrut Prakashan
Publication Year: 1988
Total Pages: 254
Language: Sanskrit, Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Grammar
File Size: 17 MB

Page 17

5 SS AS S S S S S S $555555555
:
(१) प्रयोक्तृ व्यापारे णि‍ ३/४/२० ★ वृत्ति कुर्वन्तं यः प्रयुङ्क्तं तद् व्यापारे वाच्ये धातोर्णिम् वा स्यात् । कार उभयपदार्थ: । णकारो वृद्ध्यर्थः । भवन्तं प्रयुङ्क्ते । नामिनेोऽकलिहलेरिति वृद्धौ, भावयति |४|
ભગત પ્રક્રિયા
०
* ન્યાય ૩૧, ન્યાય સંગ્રહ પૃ ૮૪
गणु ( 1 ) - भावयति
(1) या सुत्रयी णिगू = भू + णिगू (इ)
(२) तरी वर्तमाना - भू + इ + शब् (अ) + तिव् ( 3 ) नामितोऽकलिहले श्री वृद्धि भौ + इ + अ + ति (४) ओदौतावाव् श्री आव्, इनो गुलु ए, एदैतोयाय् श्री भय् - भाव् + अय् + अ + ति
★ अनुवृति:- युजादेर्नवा 45 विशेष :
हरे ते.
.....ड
:- 0 प्रयोक्तृ ने प्रेरणा 0 वारी पक्षे वा यशेम भवन्तं प्रयुङ्क्ते 0 णि प्रत्यय लागतो होवाथी अद्यतनी भां णिश्रिदुनु... ३/४/५८ था प्रत्यक्ष थशे. ङ यी मधे द्वित्व थशे. - शेषवृत्ति :- भवन्तं प्रायुङ्क्त - णिश्रिदुनु ३/४/५८-६। ङः प्रत्यय, उपान्तस्थासमानलेोपि ४/२/३५ 21 @41-14 242 (for) 27. * न्याय - णौ यकृतं कार्य तत्सर्व स्थानिवद्भवते ते न्यायधी भूभां द्वित्व यया तथत भूभवि थशे.- भूणिग्+ङ+तू=भौ भाव भावि+ङ+तू = (ख) भवि + ङ = ( [इल स्थानीवत् थतां श्यो शितहाण :(यो क्षिष्ट) भू-स्थतां भूभवि+अत् ( 1 - व ) भावयति, भावयतः भावयन्ति
४/२/६३
भवन्तं प्रायुङ्क्त । मिश्री तेङागमे, उपान्त्यस्याऽसमानलोपीति हवे, णौ यत् कृतं कार्य तत्सर्व स्थानीवद् भवतीतिन्यायात् भू इति द्वित्वे स्वत्वे सुभवि इति स्थिते ।
મૈં નૃત્ય :- કરનારને જે પ્રેરણા કરે તે “व्यापार”–“०पापा?” अर्थ वाय्य होय त्यारे धातुने (इ) णि प्रत्यय विम्ये थाय छेग र उभय५हने ये छे. हर वृद्धिने भाटे छे
* सुत्रपृष :- असमान सम्वत् लघुन ★ वृति: नास्ति ममानलेोपेो यत्र तस्मिन ङपरे णौ द्वित्वं पूर्वस्य लघुनि धात्वक्ष पर सनी कार्य स्यात् । यथा वर्णान्त जान स्थापत्र परे सनि पूर्वस्य ओरि स्यात् । यथा च सनि पूर्वस्यात इः स्यात् तथात्रापि । ततो लघोऽस्वरादेरिति दीर्घे, णेरनिटीति णिलेापे, भवीभत् ક વૃત્ત્વ :- જેમાં સમાન સ્વરના લેપ
0 भवन्तं प्रयुङ्क्ते यताने / हाताने प्रेरे - भू धातु थयो नथी तेवा धातुभां ङ छे परमां ने मेवाणि पर
०
(२ - स ) भावयेत्
( ३-पं) भाव
भावयेताम, भावयेयुः (४ ह्य) अभावयत्
[ ८७५ ]
(२) अम्मानले सन्बल्लघुनि
અભિનવ લઘુપ્રક્રિયા
છતાં દ્વિત્વ થયેલા પૂના સ્વરના લઘુ ધાતુ અક્ષર પર छत सन् य थाय छे (द्वित्व + धातु + णि+ङ
ये स्थित)
सन् भेषु भेट-भेम ओजन्तिस्थापवर्गेऽवणे ४/१/६० से सूत्रमा अन्ते अवाज अक्षरઅન્તસ્યા કે પ વર્ગના અક્ષરા પર છતાં સસ્તું પ્રત્યય લાગીને દ્વિર્ભાવ થયે છતે ૩ વર્ણાન્ત ધાતુના દ્વિવ થયેલા પૂ'ના ૩ના રૂ થાય છે. તેમ (અહીં પણ રૂ થાય)
[O हात पू धातु-द्वित्व पुपू+सन्+ते= पूर्व ना पूना उन पछी प होवाथी इ थशे पिपू+स+ ते ]
-
[0 री ते सन्यस्य ४/१/४ थी सन् પ્રત્યયથી ધાતુને દ્વિર્ભાવ થાય . દ્વિર્ભાવ પામેલા પૂર્વના अन इथाय पच्+सन् = पपच्+स+ति विपच्+स+ति तेम यहीं पशु ]
(५-अ ) अवीवत् भू+त् = (१) भू+ णिग्+ दिव् (त्) (२) नामिनेोकलिहले थी वृद्धि भौ+णि+तू ( 3 ) भाव + णि + तू (४) णिधिदु ० थी लागतां भाव+णि+ङ+त् (५) द्वित्व प्रणो यत् कृहां कार्य न्यायी स्थानीयत् धतः भूमावू - णि+ अत् (६) स्व: या भुभाग+अन् (७) उपान्त्यस्या० ॥ सुभाच् + णि+अतू (८) या सूत्रया सन्त्ने ओर्जाऽन्तस्था थी उने! इ, द्वितीय यो भूने। दीर्थो या इ-हीथ, णेरनिटि थी णि झोप, अंटू आगम हाथी अबीभवत्
लू