________________
મહામંત્રી શકટાલ
' વરરુચિ દંભી હતો. તેણે ને દંભ ફેલાવો શરૂ કર્યો. સવારે તે ગંગા નદી ઉપર જતો અને એકે સે આઠ લેક બેલીને ગંગાની સ્તુતિ કરત. પગ પાણીમાં બોળીને તે જે નમસ્કાર કરવા નીચે ઝૂકતે તેવી જ એક આઠ સુવર્ણ—મુદ્રાઓ પાણીમાંથી ઊછળીને બહાર આવી જતી.
જનતાએ જ્યારે આ અદ્ભુત ચમત્કાર જે ત્યારે તે આશ્ચર્યમાં ગરકાવ થઈ ગઈ. સેંકડે વ્યક્તિ જ આ દશ્ય જેવા માટે એકઠી થતી. વરરુચિ કહેઃ “રાજા ભલે મારી કવિતાનું સન્માન ન કરે, પરંતુ મારી કવિતા પર સાક્ષાત ગંગા માતા પ્રસન્ન છે.”
મહામંત્રી શકટાલે જ્યારે આ અનોખી ચર્ચા સાંભળી ત્યારે પિતાના ગુપ્તચરો મારફતે તપાસ કરાવી અને જાણ્યું કે વરરુચિ પિતે જ રાતના સમયે ગંગાકાંઠે જઈ પાણીમાં સુવર્ણમુદ્રાઓને એક યંત્રમાં રાખી દે છે. યંત્ર એવી રીતે બનાવ્યું હતું કે એને પગ વડે દબાવતાં જ મુદ્રાઓ બહાર કાઢતું. વરરુચિએ મુદ્રાઓ નાંખ્યા પછી ગુપ્તચરોએ કાઢી લીધી અને તે મુદ્રાઓ લાવીને મંત્રીને આપી દીધી.
બીજે દિવસે રાજ મંત્રી સાથે વરરુચિને ચમત્કાર જેવા માટે ગંગાકિનારે આવ્યું. મંત્રી અને રાજાને જોઈને વરરુચિ ખુશીથી ફેલાવા માંડ્યો. પાઠ પૂર્ણ થતાં જ વરરુચિ દરરોજની માફક યંત્રને પગ વડે દબાવ્યું. તેમાંથી માત્ર ચરચર’ એ અવાજ નીકળે, પરંતુ સોના-મહેર ન નીકળી. તેને ચહેરે સફેદ પૂણી જે બની ગયે. એ સમજી ન શક્યો કે આ શું થઈ ગયું !
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org