________________
આહત જીવન જ્યોતિ પ્રત્યેક ઉત્સર્પિણીના તેમ જ અવસર્પિણીના પણ છ છ વિભાગ પાડવામાં આવ્યા છે. આ દરેક વિભાગને સંસ્કૃતમાં “અર અને ગુજરાતીમાં આરા' કહેવામાં આવે છે. ભારતવર્ષમાં અત્યારે અવસર્પિણી કાળ પ્રવર્તે છે. આને હુંડાવસર્પિણ” કહેવામાં આવે છે. આનો અત્યારે પાંચમો આરો ચાલે છે. વૈદિક હિંદુઓ આને કલિયુગના નામથી ઓળખાવે છે.
અવસર્પિણીના છ આરાઓ છે. એનાં નામ નીચે પ્રમાણે છે –
(૧) સુષમસુષમા, (૨) સુષમા, (૩) સુષમદુઃષમા(૪) દુષમસુષમા, (૫) દુષમા અને (૬) દુઃષમદુઃષમા.
ઉત્સર્પિણીના પણ છ આરાઓ છે. એને નીચે મુજબનાં નામોથી ઓળખાવવામાં આવે છે -
(૧) દુઃષમદુઃષમા, (૨) દુ:ષમા, (૩) દુષમસુષમા, (૪) સુષમદુષમા, (૫) સુષમા અને (૬) સુષમસુષમા.
આ ઉપરથી જણાશે કે અવસર્પિણીના છ આરાઓ પૂર્ણ થતાં એના પ્રતિલોમ ક્રમથી ઉત્સર્પિણીના છ આરાઓની શરૂઆત થાય છે એટલે કે દુષમદુઃષમા પછી સુષમસુષમાથી શરૂઆત થતી નથી, પરંતુ દુઃષમદુઃષમા વગેરે છની અનુક્રમે શરૂઆત થાય છે.
સુષમસુષમાનો અર્થ એ છે કે આ આરા દરમ્યાન લોકો અત્યંત સુખી હોય છે. સુષમામાં લોકો ઓછા સુખી હોય છે. સુષમદુષમામાં લોકોને સુખ ઘણું મળે છે અને દુઃખ ઓછું ભોગવવું પડે છે. દુષમસુષમામાં તેમને દુઃખ વધારે અને સુખ ઓછું હોય છે. દુષમામાં સુખને બદલે દુઃખ હોય છે. દુઃષમદુઃષમામાં તે લોકોને ઘણું જ દુઃખ ભોગવવું પડે છે.
સુષમસુષમા નામનો આરો ચાર કોડાકોડી સૂક્ષ્મ અદ્ધાસાગરોપમ જેટલો છે. સુષમા ત્રણ કોડાકોડી સૂક્ષ્મ અદ્દાસાગરોપમ જેટલો અને સુષમદુષમા બે કોડાકોડ સૂક્ષ્મ અદ્દાસાગરોપમ જેટલો છે. દુષમસુષમાનું પ્રમાણ એક કોડાકોડી સૂક્ષ્મ અદ્દાસાગરોપમમાંથી ૪ર૦૦૦ વર્ષ બાદ કરીએ એટલું છે. દુષમા તેમ જ દુષમદુઃષમા એ બંને આરાઓ એકવીસ એકવીસ હજાર વર્ષના છે. આ પ્રમાણે આ બંને આરાઓ સિવાય બીજા બધા આરાઓનું પ્રમાણ
છે. આ વાત મુકુમારમાંથી ૪૨૦૦૦
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org