________________
આહત જીવન જ્યોતિ ત્રિપદીના ઉપૂomg વા એ પદથી પ્રભુએ એમ સૂચવ્યું કે પદાર્થો ઉત્પન્ન થાય છે, વિટાફ વા એ પદથી તેમણે એમ સૂચવ્યું કે પદાર્થો નાશ પામે છે, અને ધુ વા એ પદથી તેમણે એમ સૂચવ્યું કે પદાર્થો ધ્રુવ છે એટલે કે નિત્ય છે. આ હકીકત બરાબર સમજાય તે માટે આપણે એક ઉદાહરણ વિચારીશું.
ધારો કે આપણી પાસે સોનાને કંદોરો છે. એ ભાંગીને આપણે સોનાનાં કડાં બનાવ્યાં તો કડાં ઉત્પન્ન થયાં અને કંદોરાનો નાશ થયો, પરંતુ સોનું તો કાયમ જ રહ્યું. આ પ્રમાણે દરેકે દરેક પદાર્થો ઉત્પત્તિ, વ્યય અને ધ્રૌવ્યથી અંકિત છે. આ હકીકતને પૂરેપૂરી ખ્યાલમાં રાખીને શ્રીઇન્દ્રભૂતિ વગેરે ૧૧ ગણધરોએ જે દ્વાદશાંગી રચી તે બધી અર્ધદષ્ટિએ સમાન બની, એટલું જ નહિ પણ આઠમા અને નવમા ગણધરની દ્વાદશાંગીઓ તે શબ્દષ્ટિએ પણ એક બીજાની સાથે મળતી આવે તેવી બની. વળી દસમા અને અગ્યારમા ગણધરોની દ્વાદશાંગીઓ પણ એવી રીતે પરસ્પર શબ્દદષ્ટિએ સમાન બની. આને લઇને જોકે ગણધરો ૧૧ હતા છતાં ગણ તે નવ જ થયા, કેમકે એક રીતે નવજ દ્વાદશાંગીની શબ્દરચના જુદી થઈ અને એ જુદી શબ્દરચનાવાળી દ્વાદશાંગી શીખનાર શિષ્યોનો એકેક ગણું યાને સમુદાય ગણાયો.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org