________________
૪૩ સ્તવનઃ ૧૧: શ્રી શ્રેયાંસનાથ જિન સ્તવન
(રાગ : ગૌડ)
નોંધઃ ભક્તકવિ શ્રી નરસિહે ગાયું: “જ્યાં લગી આત્મા તત્ત્વ ચીન્યો નહીં, ત્યાં લગી સાધના સર્વ જૂઠી.” આત્મસાક્ષાત્કાર થયેલ દરેક મહાત્માને આવો જ અનુભવ રહ્યો છે. શ્રેયાંસનાથના આ સ્તવનમાં એ જ વિચાર અવધૂશ્રીએ મૂક્યો છે. સુવિધિનાથના સ્તવનમાં ભાવપૂજાની શ્રેષ્ઠતા બતાવ્યા બાદ ખરો અધ્યાત્મવાદ કોને કહેવાયતે દર્શાવતા નામ અધ્યાત્મ, “સ્થાપન અધ્યાત્મ વગેરેને “દ્રવ્ય અધ્યાત્મ” ગણીને ગૌણ સ્થાન તેમણે આપ્યું છે અને આત્માના ગુણોને ધરાવનાર “ભાવ અધ્યાત્મને મુખ્ય સ્થાન આપ્યું છે.
શ્રી શ્રેયાંસ જિન અંતરજામી, આતમરામી રામી રે, અધ્યાતમ મત પૂરણ પામી, સહજ મુગતિ-ગતિ ગામી રે. શ્રેયાંસ. ૧
અર્થ અહીં શ્રેયાંસનાથને “આતમરામી' તરીકે સંબોધીને કહે છે કે હે જિનેશ્વર આપ અંતરયામીદેવ છો અને પ્રસિદ્ધ આત્મરણ કરનારા છો. અધ્યાત્મ જ્ઞાનને સંપૂર્ણ રીતે પામીને આપ સહજ રીતે મોક્ષને પામ્યા છો.
નોંધ: સહજ મુગતિ ગતિગામી એટલે કે જે મોક્ષને “સહજ રીતે પામ્યા. આ વાક્ય ઘણું જ સૂચક છે કેમ કે તે દર્શાવે છે કે જે જીવ સંપૂર્ણ શુદ્ધ આત્માર્થી છે તેની મુક્તિ સહજ છે કેમ કે તેને કોઈ બાહ્ય સાધનોની જરૂર નથી.
સયલ સંસારી ઈન્દ્રિય રામી, મુનિગણ આતમરામી રે, મુખ્યપણે જે આતમરામી, તે કેવળ નિષ્કામી રે. શ્રેયાંસ. ૨
અર્થ સમસ્ત સંસારના જીવો ઇન્દ્રિયોના વિષયમાં જ રચ્યાપચ્યા રહે છે, પરંતુ ખરા મુનિજનો તો આત્મામાં જ રમે છે. મુખ્યપણે જે આત્મામાં જ રમણ કરતાં હોય છે તે જ ફક્ત નિષ્કામ યોગી હોય છે.
આનંદધન-સ્તવનો જ સ્તવન-૧૧
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org