________________
એહનું ફળ દોય ભેદ સુણી જે અનંતરને પરંપર રે, આણા પાલણ ચિત્ત પ્રસન્ની મુગતિ સુમતિ સુરમંદિર ૨. સુવિધિ. ૪
અર્થ: આ પ્રમાણેની દ્રવ્ય-ભાવયુક્ત પૂજાનાં બે પ્રકારનાં ફળ મળે છે. એક તાત્કાલિક (અનંતર) અને બીજું દૂરોગામી (પરંપર). તાત્કાલિક ફળ તે ચિત્તની પ્રસન્નતા - જે સદ્ગુરુની આજ્ઞાના પાલનથી થાય છે. જે દૂરોગામી ફળ છે તે દેવલોકની સુગતિનું અગર પૂર્ણ મુક્તિ-મોક્ષનું છે. (આણાપાલણ = આજ્ઞાપાલન)
ફૂલ અક્ષત, વર-ધૂત પઈવો, ગંધ નૈવેદ ફલ, જલ-ભરી રે, અંગ અંગ પૂજા મળી અડવિધ, ભાવે ભવિક શુભ ગતિ વરી રે. સુવિધિ. ૫
અર્થઃ પુષ્પ, અક્ષત, સારો ધૂપ, દીવો, ગંધ, નિવેદ, જલ-કલશ અને ફળ વગેરેની અષ્ટપ્રકારની (અડવિધ) અગ્રપૂજા અને અંગપૂજા જો ભાવપૂર્વક કરીએ તો શુભગતિને પામીએ.
સત્તરભેદ એકવીસ પ્રકારે, અઠોત્તેર સત ભેદે રે,
ભાવપૂજા બહુવિધ નિરધારી, દોહમ્મદુરગતિ છેદે રે. સુવિધિ. ૬
અર્થ દ્રવ્યપૂજાના કોઈ સત્તર ભેદો કહે છે અને કોઈ એકવીશ તેમજ કોઈ એક સો આઠ પ્રકારો કહે છે. ભાવપૂજાના પણ ઘણા પ્રકારો છે તે તમામ દુર્ભાગ્યશાળી દુર્ગતિનો નાશ કરે છે.
તુરિય ભેદ પંડિવત્તી પૂજા ઉપશમ ખીણ સયોગી રે,
ચઉહા પૂજા ઈમ ઉત્તર ઝયણે, ભાખી કેવળ ભોગી રે. સુવિધિ. ૭
અર્થ તુરિય એટલે ચોથો. પૂજાનો ચોથો પ્રકાર પડિવત્તી એટલે પ્રતિપત્તિ પૂજાનો છે. પ્રતિપત્તિ એટલે પ્રાપ્તિ. (આ ચોથી પૂજા એવી હોય કે જેથી પ્રાપ્તિ થાય.) ઉપશમ એટલે ઉપશાંત મોહ (જ. ૧૧માં ગુણસ્થાનકે પ્રાપ્ત થાય છે) - મોહ કષાયનો ઉપશમ. ત્યાંથી આગળ વધી મોહનો તદન ક્ષય (ખણ) થાય (જ બારમે ગુણસ્થાનકે થાય) અને ત્યાંથી આગળ વધી તેરમાં ગુણસ્થાનકે સંયોગી કેવળીની સ્થિતિએ પહોંચે. આ રીતે ઉત્તરોત્તર પ્રગતિ કરાવે તેવી ચોથા પ્રકારની પૂજાનું વર્ણન કેવળજ્ઞાની (કેવળ ભોગી) પુરુષોએ ઉત્તરાધ્યયન સૂત્રમાં (ઉત્તર ઝયણે) કરેલ છે.
આનંદધન-સ્તવનો * સ્તવન-૯
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org