________________
૨૨૨
રક્ષણત્વ ઃ- ઉપર મુજબ પરમાત્મ ગુણ (પરમાત્મ સ્વરૂપ) આપણામાં વ્યાપક બને છે. અહીં ઉપયોગને પ્રયત્નપૂર્વક તેમાં સ્થિર રાખવો તે રક્ષણત્વ છે. ઉપયોગ સ્થિર કરીને પ્રાપ્ત થયેલા આત્મ-ગુણો અને શક્તિનું રક્ષણ કરવું તે રક્ષણત્વ છે.
કર્તૃત્વ :- અહીં પ્રયત્ન પૂર્વક વીર્ય શક્તિ સ્ફુરાયમાન ક૨વી અને સ્ફુરાયમાન થયેલું શુદ્ધ આત્મવીર્ય તે કર્તૃત્વ છે.
ભોતૃત્વઃ- તે શક્તિને આત્માના અનંત ગુણના ભોગમાં એકાગ્રપણે જોડવી તે ભોકતૃત્વ છે.
આત્માનો પૂર્ણાનંદ કેવીરીતે અનુભવવો ?
ભોગ સિવાય આનંદ નથી તો પરમાત્મા (શુદ્ધાત્મા) શાનો ભોગ કરે છે? આત્મગુણોનો ભોગ ઉપભોગ કરે છે. આત્મામાં એક ગુણ બીજા ગુણને સહકારી હોય છે. શુદ્ધાત્મા અનંત ગુણનો અનંત ભોગ કરે છે. અનંત વીર્ય શક્તિ તેમાં સહાયક બને ત્યારે અનંત આસ્વાદ આવેછે. એટલે અનંત આસ્વાદ પૂર્વક, અનંતગુણનો અનંત ભોગ ત્યાં વર્તે છે તે વખતે ચારિત્ર ગુણ તેમાં સહકારી હોય છે. ચારિત્રનું કાર્ય રમણતા કરવાનું છે. એટલે અનંત રમણતા પૂર્વક, અનંત આસ્વાદ પૂર્વક, અનંત ગુણના અનંતભોગના પરમાનંદનું અનંતુ સુખ આત્મામાં હોય છે. આવો આપણો ભોકતૃત્વ ગુણ સત્તાએ આત્મામાં છે. તે ભોકતૃત્વ ગુણ અંશતઃ અત્યારે ખુલ્લો છે. પ્રયોગ પૂર્વક સ્ફુરાયમાન કરેલી વીર્ય શક્તિથી (કર્તૃત્વ શક્તિ) આત્મગુણોનો ભોગ કરવો. ઉપયોગ વીર્યની એકાગ્રતા પૂર્વક, આસ્વાદ પૂર્વક, આત્માના ગુણોનો ભોગ કરી પરમાનંદ અનુભવવો.
ભોગને ત્રણ વિભાગમાં અનુક્રમે આગળ વધારવો. પહેલું વેદન, બીજું અનુભવન, ત્રીજું ભોગવટો.
આત્માના શુદ્ધ ચૈતન્ય સ્વરૂપનું વેદન ઉપયોગ વીર્યની એકાગ્રતા દ્વારા એકાગ્રતા પૂર્વક કરવું.
વેદન એકાગ્રતા પૂર્વક થતાં અનુભવ થશે. તે અનુભવન પણ એકાગ્રતા પૂર્વક સ્થિર ઉપયોગે થતાં ભોકતૃત્વનો આનંદ આવશે. ઉપયોગ વીર્યની એકાગ્રતા પૂર્વક, અને અત્યંત સ્થિરતા થતાં, ભોકતૃત્ત્વના પરમાનંદનું સુખ અનુભવાશે. જે આપણા આ જન્મનું લક્ષ્યાંક છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
