________________
सुटसुट्टे एकगाममझाओ। किं देज? जस्स नियगे तेलोए एत्तियं पुत्रं ॥ २९ ॥ चकहरो लीलाए सुट्ट सुथेबंपि देह न हु मन्ने। तेण य कमागयगुरुदरिनामं समासे ॥३०॥ (सयलबंधुवग्गस्सत्ति) सो मंता चकहरं चकहरो सुखइतणं करने। इंदो तित्पयरे उण जगस्स जहिच्छियसुहफलए ॥३१॥ तम्हा जं ईदेहीवि कंखिजई एगबद्धलक्खेहिं अइसाणुरागहियएहिं उत्तमं तं न संदेहो ॥३२॥ तो सयलदेवदाणवगहक्खिसुरिदचंदमादीणं। तित्थयरे पुज्जयरे ते चिय पार्व पणासंति ॥३॥ तेसि य तिलोगमहियाण धम्मनित्यंकराण जगगुरूणं भावचणदवचणभेदेण दुहचणं भणियं ॥४॥ भावचण चारित्ताणुट्टाणकट्टुग्गघोरतवचरणं दशचण विश्याविश्यसीलपूयासकारदाणादी ॥५॥ ता गोयमा ! णं एसे स्थ परमत्ये तंजा 'भावचणमुग्गविहारया य दव्वचणं तु जिणपुथा पढमा जईण दोनिवि मिहीण पढमच्चिय पसत्था ॥ ६ ॥ एत्वं च गोयमा ! केई अमुणियसमयसम्भावे ओसनविहारी नियवासिणो अदिपरोगपच्चचाए सयंमतीइडिटरससायगारवाइमुच्छिए रागदोस मोहाहंकारममी काराइसुपविद्धो कसिणसंजमसम्मपरंमुहे निद्दयनितिंसनिग्पिणअकलणनिकिचे पावायरणेक अभिनिविट्टबुद्धी एगंतेणं अइचंडरोहकूराभिम्गहिए मिच्छट्टिणी कयसव्वसावज्जजोगपचक्खाणे विप्यमुकासेससंगारंभपरिग्गहे तिविहंतिविहेणं पडिवन्नसामाइए य दव्बत्ताए, न भावताए, नाममेव मुंडे अणगारे महव्वयधारी समणेऽचि भवित्ताणं एवं मन्नमाणे सब्वहा उम्मग्गं पचन्तंति, जहां किल अम्हे अर हंताणं भगवंताणं गंधमतपदीवसंमज्जणोवलेवणविचित्तवत्यवलिधूवाइएहिं पूयासकारेहिं अणुदियमन्भवणं पकुव्वाणा तित्युच्छप्पणं करेमो तं च णो णं तहन्ति, गोयमा तं वायाएवि णो णं तहन्ति समणुजाणेना, से भयवं! केणं अद्वेगं एवं दुबइ जहा णं तं च णो णं तहन्ति समणुजाणेजा ?, गोयमा तयत्थाणुसारेणं असंजमबाहुलेणं च मूलकम्मासवाओ य अज्झवसायं पच धूलेयरसुहासुहकम्मपयडीबंधों सव्वसाक्जविरयाणां च वयभंगो वदमंगेणं च आणाइकमे आणाइकमेणं तु उम्मग्गगामित्तं उम्मम्गगामित्तेनं च सम्मग्गविप्पलोवर्ण उम्मग्गपवत्तणसम्मग्गविप्पलोवणेणं च जईणं महती आसायणा, तओ अ अनंतसंसाराहिंडणं, एएणं अद्वेगं गोयमा एवं बुम्बइ जहा गोयमा ! णो णं तं तहन्ति समणजाणेजा । १५ दव्वत्यवाओ भावत्थवं तु दव्वत्यवो बहुगुणो भवउ तम्हा अनुहबहुजाणबुद्धीय छकायहियं तु गोयमाऽणुट्टे ॥ ७॥ अकसिणपचत्तगाणं विरयाविरयाण एस खलु जुत्तो जे कसिसंजमविऊ पुप्फादीयं न कप्पए तेसिं तु ॥ ८ ॥ किं मन्ने गोयमा एस, बत्तीसिंदाणुचिट्टिए। जम्हा तम्हा उभयंपि, अणुट्टेज्जेत्थं नु बुज्झसी ॥ ९ ॥ विणिओगमेवेतं तेसिं, भावत्यवासंभवो तहा भावचणा य उत्तमयं ( दसन्नमद्देण) उपाहणं तहेव य ॥४०॥ चकहरभाणुससिदत्तदमगादीहिं विणिदिसे पुच्छंने गोयमा ! तात्र, जं सुरिंदेहिं भत्तीओ ॥ १ ॥ सजिटिए अणण्णसमे, पूयासक्कारे य कए ता किं तं सव्वसावळं? तिविहं विरएहिऽणुट्टिनं ॥ २ ॥ उपाडु सव्वथामेसुं सब्वहा अविरएस उ ? णणु भयवं सुरखरिंदेहिं सच्चधामेसु सहा ॥३॥ अविरएहिं सुभत्तीए, पूयासकारे कए ता जइ एवं तओ बुज्झ, गोयमेमं नीसेसयं, देसविरय अविश्यानं तु विणिओगमुभयत्थवि ॥४॥ सयमेत्र सङ्घतित्थंकरेहिं जं गोयमा समायरियं कसिणटुकम्पक्त्रयकारयं तु भावत्ययमणुट्टे ॥ ५॥ भवती उगमागम जंतुफरिसणाईपमद्दणं जत्य सपरऽहिओवरयाणं ण मणपि पवत्तए तत्य ॥ ६ ॥ ता सपरऽहिओवरएहिं उपरएहिं सहा सिया सुविसेसं जं परमसारभूयं विसेसर्वतं च अणुद्वेयं ॥ ७॥ ता परमसारभूयं विसेसवंतं च अणण्णवम्गस्स एगंतहियं पत्थं सुहावहं पयडपरमत्थं ॥ ८ ॥ तंजहा मेरुतुंगे मणिगणमंडिएककंचणमए परमरंमे। नयणमणागंदयरे पभूयविज्ञाणसाइसए ॥ ९ ॥ सुसिदिविसिसुलछंदसुविभत्तसुसुणिवेसे बहुसिंघयत्तघंटाघयाउले पवरतोरणसणाहे ॥ ५० ॥ सुविसाल सुविच्छिन्ने पए पए पत्थिय (वय) सिरीए मघमघमर्धेत ज्यंत अगरुकप्पूरचंद्रणामोए ॥ १ ॥ बहुविहविचित्तवहुपुष्पमाइपूयारुहे सुपए य णञ्चपण चिरणाडयसयाउले महुरमुखसद्दाले ॥ २ ॥ कुटुंतरासयजणसयसमाउले जिणकहाखित्तचित्ते। पकहंत कहगणचंतच्छत (च्छरा) गंधवतूरनिग्धोसे ॥ ३ ॥ एमादिगुणोए पर पए समेइणीवट्टे नियभुयविदत्तपुनजिएण नायागएण अत्येण ॥ ४ ॥ कंचणमणिसोमाणे भसहस्सूसिए सुवण्णतले जो कारवेज जिणहरे तओवि तवसंजमो अनंतगुणो ॥ ५॥ ति तवसंजमेण बहुभवसमजियं पावकम्ममललेवं निद्धोविऊण अइरा अनंतसोक्खं वए सोक्खं ॥ ६ ॥ काउंपि जिणाययणेहिं मंडियं सबमेइणीव दाणाइचउकेणं सुदवि गच्छेज अचुयगं ॥ ७ ॥ ण परओ गोयम गिहिति। जइ ता लवसत्तममुरविमाणवासीवि परिवति सुरा से चिंतित संसारे सासयं कयरं ? ॥ ८ ॥ कह तं भन्नइ सुक्खं सुचिरेणवि जत्थ दुक्खमलियइ । जं च मरणावसाणेसु थेवकालीय तुच्छं तु १ ॥ ९ ॥ स चिरकालेण जं सयलनरामराण हवइ सुई । तं न घड सुयमणुभूय मोक्खसुखस्स अनंतभागेवि ॥६०॥ संसारियोक्खाणं सुमहंताणंपि गोयमा! णेगे। मज्झे दुक्खसहस्से घोरपडेण पुर्जति ॥ १ ॥ ताई च सायवेओयएण ण याणंति मंदबुद्धीए मणिकणगसेलमयलोढगंगली जह व वणिधूया ॥ २ ॥ मोक्खमुहस्स उ धम्मं सदेवमणुयासुरे जगे इत्थं तो भाणिउं ण सक्का नगरगुणे जहेवय पुलिंदो ॥ ३ ॥ कह तं भन्नइ पुन्नं सुचिरेणवि जस्स दीसए अंतं जं च विरसावसाणं जं संसाराणुबंधिं च १ ॥४॥ तं सुरवि माणविहवं चितियचवणं च देवोगाओ। अइसिकयचिय हिययं जं नवि सयसिकरं जाइ ॥ ५ ॥ नरएसु जाई अइदुस्सहाई दुक्खाई परमतिक्खाई को बन्नेई ताई जीवंतो वासकोडिंपि ॥ ६ ॥ ता गोयम ! दसविहधम्मघोरतवसंजमाद्वाणस्स । भावत्यवमिति नामं तेणेव लभेज अक्खयं सोक्खं ॥ ७॥ ति नारगभवतिरियभवे अमरभवे सुरवइत्तणे वावि नो तं लम्भ गोयम ! जत्य व तत्थ व मणुयजम्मे ॥ ८॥ सुमहचंतपहीणेसु संजमावरणनामधेजेसु । ताहे गोयम ! पाणी भावत्ययजोग्गयमुवेइ ॥ ९ ॥ जम्मंतरसंचियगुरुयपुन्नपन्भारसंविद्वत्तेर्ण माणुसजंमेण विणा णो लम्भइ उत्तमं धम्मं ॥ ७० ॥ जस्साणुभावओ सुचरियस्स निस्सहदंभरहियस्स लम्भइ अउलमणतं अक्खयसो क्वं तिलोयग्गे ॥ १ ॥ तं बहुभवसंचियतुंगपावकम्मरासिडहण। लवं माणुसजम्मं विवेगमाईहिं संजुत्तं ॥ २ ॥ जो न कुणइ अन्तहियं सुयाणुसारेण आसवनिरोहं । उत्तिगसीलंगसहस्सधारणेणं तु अपमन्ते ॥ ३ ॥ सो दीहरअशोच्छि घोरदुक्खग्गिदावपनलिओ उच्चोत्रेयसंसत्तो अनंतहुत्तो सुबहुकालं ॥ ४ ॥ दुग्गंधामेज्झविलीणखारपित्तोज्झसिंभपडिहत्थे । बसजलसपूयदुद्दिणचिह्निचिले रुहिरचिक्खले ॥ ५ ॥ कढकढकढंतचलचलचलस्सढलढलढलस्स रतो । संपिंडियंगमंगो जोणी जोणी वसे गन्भे एकेकगन्भवासेसु, जंतियं पुणरवि भमेज ॥ ६ ॥ ता संतावृधेयगजम्मजरामरणगन्भवासाई संसारियदुक्खाणं विचित्तरूवाण भीएणं ॥ ७ ॥ भावत्यवाणुभावं असेसभवभयस्वयंकरं नाउं । तत्थेव महता उज्जमेण दढमचंतं पयइयां ॥ ८ ॥ इय विज्जाहरकिन्नरनरेण ससुरासुरेणवि जगेण संयुते दुहित्यवेहिं ते तिहुयणुकोसे ॥ ९ ॥ गोयमा! धम्मतित्यंकरे जिणे अरिहंतेत्ति, अह तारिसेवि (२८२) ११२८ महानिशीथच्छेदसूत्र, अज्झयण
1
मुनि दीपरत्नसागर
भ