________________
गरुयत्तं वा लहुयत्तं वा जाणति पासति ?, गो०! णो इणढे समढे, से केणट्टेणं भंते ! एवं बुच्चइ-छउमत्थे णं मणूसे तेसि णिज्जरापोग्गलाणं णो किंचि आणत्तं वा जाव लहुयत्तं वा जाणइ पासइ ?, देवेऽवि य णं अत्येगतिए जे णं तेसिं निजरापोमालाणं नो किंचि आणत्तं वा जाव लहुयतं वा जाणति पासति, से तेणद्वेणं गो० एवं वुञ्चति-छउमत्थे मणूसे तेसिं णिन्न - रापोग्गलाणं नो किंचि आणत्तं वा जाव जाणति पासति, एवंमुहुमा णं ते पोग्गला पं० समणाउसो!, सबलोगपि य ण ते ओगाहिताणं चिट्ठति, नेरइया णं भंते ! निजरापोग्गले किं जाणंति पासंति आहारति उदाहु न याति न पासंति आहारैति?, गो०! नेरइया णिज्जरापोग्गले न जाणंति न पासंति आहारैति, एवं जाव पंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं, मणूसाणं भंते ! ते निज्जरापोग्गले कि जाणंति पासंति आहारति उदाहुन याणति न पासंति आहारैति?, गो०! अत्यंगतिया जाणति पासंति आहारैति अत्यंगतिया न याति न पासंति आ. हारेंति, से केणटेणं भंते! एवं बुच्चति-अत्यंगतिया जाणंति पासंति आहारेंति अत्थेगतिया न जाणति न पासंति आहारेंति?, गो०! मणूसा दुबिहा पं० २०-सण्णिभूया य असण्णिभूया य, तत्थ णं जे ते असण्णिभूया ते णं न याणंति न पासंति आहारेंति, तत्थ णं जे ते सण्णिभूया ते दुविहा पं० त०-उवउत्ता य अणुवउत्ता य, तत्थ ण जे ते अणुवउत्ता ते णं न याणंति न पासंति आहारेंति, तत्थ णं जे ते उवउत्ता तेणं जाणंति पासंति आहारेंति, से एएणडेणं गो०! एवं बुच्चइ-अत्यंगतिया न याणंति न पासंति आहारेंति अत्थेगतिया जाणंति पासंति आहारैति, वाणमंतरजोइसिया जहा नेरइया, वेमाणिया णं भंते! ते निजरापोग्गले किं जाणंति पासंति आहारैति०?, जहा मणूसा, नवरं वेमाणिया दुविहा पं०तं-माइमिच्छादिट्ठीउबवण्णगा य अमाइसम्मदिट्टीउववण्णगा य, तत्थ णं जे ते माइमिच्छादिट्ठी ते णं न याणंति न पासंति आहारेंति, तत्थ णं जे ते अमाइसम्मदिट्टी ते दुविहा पं० त०-अणंतरोववष्णगा य परंपरोव० य, तत्थ ण जे ते अणंतरोव० तेणं न याति न पासंति आहारति, तत्थ ण जे ते परंपरोववण्णगा ते दुविहा पं० त०- पजत्तगा य अफ्जत्तगा य, तत्थ णं जे ते अपजत्तगा ते णं न जाणंति न पासंति आहारति, तत्थ णं जे ते पज्जत्तगा ते दुविहा पं०२०- उवउत्ता य अणुवउत्ता य, तत्य णं जे ते अणुव उत्ता ते णं न याति न पासंति आहारैति, तत्व णं जे ते उवउत्ता ते णं जाणंति पासंति आहारैति, एतेणद्वेणं गो० एवं युञ्चति-अत्यंगतिया याणंति जाव अत्यंगतिता आहारैति ।१९६। अहार्य पेहमाणे मणूसे अहार्य पेहति अत्ताणं० पलिभागं पेहति ?, गो० ! अदाय पेहति नो अप्पाणं पेहति पलिभागं पेहति, एवं एतेणं अभिलावेणं असिं मणिं दुर्द्ध पाणं तेलं फाणियं वसं । १९७। कंबलसाडे णं भंते ! आवेदितप.
रिवेढिते समाणे जावतियं ओवासंतरं फुसित्ताणं चिट्ठति विरलिएवि समाणे तावइयं चेव उवासंतरे फुसित्ताणं चिट्ठति ,हंता गो०! कंबलसाडए णं आवेढियपरिवेढिते समाणे जाव* तियं तं चेव. थूणा णं भंते ! उड्ढे ऊसिया समाणी जावइयं खेतं ओगाहइत्ताणं चिट्ठति तिरियपि अणं आयता समाणी तावइयं चेव खेत ओगाहइत्ताणं चिट्ठति तिरियंपिय र्ण आयता
समाणी तावइयं चेव खेत्तं ओगाहित्ताणं चिट्ठति ?,हंता गो० थूणा णं उड्ढं ऊसिया तं चेव चिट्ठति, आगासथिम्गले णं भंते ! किणा फुडे कइहिं वा काएहि-किं धम्मस्थिकाएणं धम्मस्थिकायस्स देसेणं धम्मस्थिकायस्स पदेसेहिं फुडे एवं अधम्मत्थिकाएणं. आगासस्थिकाएणं० एएणं भेदेणं जाव पुढवीकाइएणं जाब तसकाइएणं अदासमएणं फुडे?, गो० धम्मत्यिकाएणं नो धम्मस्थिकायस्स देसेणं धम्मस्थिकायस्स पदेसेहिं फुडे एवं अधम्मत्यिकाएणविनो आगासत्यिकाएणं आगासस्थिकायस्स देसेणं आगा० पदेसेहिं जाव वणस्सइकाइएणं फुडे तसकाइएणं सिय फुडे सिय णो फुद्दे अदासमएणं देसे फुडे देसे णो फुडे, जंबुद्दीवेणं भंते! दीवे किणा फुडे कइहिं वा काएहिं फुडे किं धम्मत्थिकाएणं जाव आगासस्थिकाएणं फुडे ?. गो० णो धम्मस्थिकाएणं धम्मस्थिकायस्स देसेणं० पदेसेहिं फुडे एवं अधम्मस्थिकायस्सवि आगासत्यिकायस्सवि पुढवीकाइएणं जाव वणस्सइकाएणं फुडे तसकाइएणं सिय फुडे सिय णो फर्ड अद्धासमएणं फुडे, एवं लवणसमुद धायतिसंडे दीवे कालोए समुहे म्भितरपुक्खर, बाहिरपुक्खरखे एवं चेव णवरं अद्धासमएण ना फुड, एव जा समुहे, एसा परिवाडी इमाहि गाहाहि अणुगंतवा, तं०-जंबुद्दीवे लवणे धायति कालोय पुक्खरे वरुणो। खीर घय खोय णंदिय अरुणवरे कुंडले रुयते॥२०४।। आभरणवत्वगंधे उप्पलतिन्लए य पउमनिहिरयणे। बासहर दह नईओ विजया वक्खार कप्पिदा ॥२०५॥ कुरु मंदर आवासा कूडा नक्खत्तचंदसूरा य। देवे णागे जस्खे भूए य सयंभुरमणे य ॥२०६॥एवं जहा बाहिरपुक्खरदे भणिए तहा जाव सयंभूरमणसमुहे जाव अद्धासमएणं नो फुडे, लोगे णं भंते ! किणा फुडे कइहिं वा काएहिं जहा आगासथिग्गले, अलोए णं भंते! किणा फुडे कतिहि वा काएहिं पुच्छा, गो! नो धम्मस्थिकाएक फुडे जाव नो आगासत्थिकाएणं आगासत्यिकायस्स देसेणं फुडे नो पुढवीकाइएणं फुडे जाव नो अद्धासमएणं फुडे एगे अजी. वदवदेसे अगुरुलहए अणंतेहिं अगुरुलहुयगुणेहिं संजुत्ते सवागासअर्णतभागूणे ॥१९८॥१५ उ०१॥ इंदियउवचय णिवत्तणा य समया भवे असंखेजा। लद्धी उपओगढ़ अप्पाचहुए विसेसहिया ॥२०७॥ ओगाहणा अवाए ईहा तह पंजणोग्गहे चेव । दबिंदिय भाविंदिय तीया बद्धा पुरक्खडिया ॥२०८॥ कतिविहे णं भंते ! इंदियउवचए पं०?, गो० पंचविहे इंदि७३१ प्रज्ञापना, पद-२५
मुनि दीपरत्नसागर