________________
अथ चतुर्थाध्यायस्य तृतीयः पादः ।।
१०१
[भवति] 'भू सत्तायाम्' (१) भू । वर्त० तिव् । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१) शंव् । अनेन गु० ओ । 'ओदौतोऽवाव्' (१।२।२४) अव् ।
[विभर्ति] 'टुडु,गक पोषणे च' (११४०) भृ । वर्त्तः तिव् । 'हवः शिति' (४।१।१२) "भृ"द्वि: । 'ऋतोऽत्' (४।१।३८) ऋ० → अ० । 'द्वितीय-तुर्ययोः पूर्वी' (४।११४२) भ० → ब० । 'पृ-भृ-मा-हाडमिः ' (४।१।५८) इ । अनेन गु० अर् ।
[तरति] 'तृ प्लवन-तरणयोः' (२७) त् । वर्त० तिव् । 'कतर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१) शव् । अनेन गु० अर् । [करोति] कृ । वर्त्तः तिव् । 'कृग्-तनादेरुः' (३।४।८३) उप० । अनेन गु० अर् । 'उ-श्नोः' (४।३।२) गु० ओ | [एता] 'इंण्क् गतौ' (१०७५) इ । श्वस्तनी ता । अनेन गु० ए । [एति] 'इंण्क् गतौ' (१०७५) इ । वर्त्त० तिव् । अनेन गु० ए। 'आद्यन्तवदेकस्मिन्' (न्या० सं० वक्ष० (१) / सूत्र (५)) इति न्यायात् आद्यन्तवद्भावोऽत्र । [उम्भिता] उभ (१३८५) - ‘उम्भत् पूरणे' (१३८६) उम्भ् । श्वस्तनी ता । इट् । [याति] 'यांक प्रापणे' (१०६२) या । वर्त० तिव ।
[ग्लायति] ‘ग्ने हर्षक्षये' (३१) ग्लै । वर्त्त तिव् । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१) शव् । 'एदैतोऽयाय्' (१।२।२३) आय् ।
__ [म्लायति] ‘म्लें गात्रविनामे' (३२) म्लै । वर्तः तिव् । 'कर्त्तर्यनद्भ्यः शव्' (३।४।७१) शव् । 'एदैतोऽयाय्' (१।२।२३) आय् । अत्रैकारापदेशबलान्न गुणः, यद्वा गुण इति सान्वयसंज्ञा तेन अत्र हानिरेव न तु गुण उत्कर्षः । नौरिवाचरति नावति, नाव इवाचरणं नावा इत्यादिषु न भवति ।
[नीभ्याम्] नी । नयत इति नियौ । विप्प्र० । 'अप्रयोगीत्' (१।१।३७) क्विप्लोपः । ताभ्याम् ।
[लूभ्याम्] लू । लुनीत इति लुवौ । क्विप्प० । 'अप्रयोगीत्' (१।१।३७) विप्लोपः । ताभ्याम् । अत्र गौणत्वान्न गुणः ।
[चितः] 'चिंग्ट् चयने' (१२९०) चि । चिनोति स्म । 'गत्यर्था-ऽकर्मक-पिब-भुजेः' (५।१।११) क्तप्र० → त । प्रथमा सि ।
[चितवान्] चि । चिनोति स्म । 'क्त-क्तवतू' (५।१।१७४) क्तवतुप्र० → तवत् । प्रथमा सि । 'ऋदुदितः' (१।४।७०) नोऽन्तः । ‘अभ्वादेरत्वसः सौ' (१।४।९०) दीर्घः । ‘दीर्घड्याब्०' (१।४।४५) सिलोपः । ‘पदस्य' (२।१।८९) तलोपः ।
[अशिश्रियत्] 'श्रिग् सेवायाम्' (८८३) श्रि । अद्यतनी दि →त् । णि-श्रि-द्रु-सु-कमः कर्त्तरि ङः' (३।४५८) डप्र० → अ । 'द्विर्धातुः परोक्षा-२०' (४1919) "श्रि"द्विः । 'व्यञ्जनस्याऽनादेर्लुक' (४११४४) अनादिव्यञ्जनलोपः । 'संयोगात्' (२।१।५२) इय् । ‘अड् धातोरादि०' (४।४।२९) अट् ।
[अदुद्रुवत्] इं (११) - दुं (१२) - ‘दूं गतौ' (१३) द्रु । अद्यतनी दि → त् । 'णि-श्रि-द्रु-सु-कमः कर्तरि हुः' (३।४।५८) डप्र० → अ । शेषं पूर्ववत् । 'संयोगात्' (२।१।५२) उव् । 'अड् धातोरादि०' (४।४।२९) अट् ।
[लिल्ये] 'लींड्च् श्लेषणे' (१२४८) ली । परोक्षा ए । 'द्विर्धातुः परोक्षा-डे०' (४।१।१) द्विः । ‘ह्रस्वः' (४।१।३९)
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org