________________
॥ श्रमो विमर्शः॥
३५ एटले उत्तर तथा दक्षिण बाजुए रहे , एटले के कोई वखत दक्षिण तरफ अने कोश वखत उत्तर तरफ रहे बे. तथा बाकीनां एटले पूर्वाषाढा, उत्तराषाढा, हस्त, मूळ, अश्लेषा, मृगशिर, बार्ग अने पुष्य ए आठ नक्षत्रो चंथी दक्षिणमा रहे बे. तिथि तथा नक्षत्रनुं संपूर्ण बळ कश् वखते होय ने ते कहे जे.
तिथिर्धिष्ण्यं च पूर्वार्दै बलवहुर्बलं ततः।
नत्रं बलवत्रात्रौ दिने बलवती तिथिः॥१॥ ( व्यवहारसार ) दिवसना पूर्वार्ध नागमा तिथि तथा नक्षत्र संपूर्ण बळवान् होय , अने त्यारपी पुर्बळ थाय . रात्रिए केवळ नक्षत्रनुं ज बळ होय , अने दिवसे केवळ तिथि ज बळवान् होय .
॥इति नक्षत्रघारम् ॥ ३॥
॥ अथ योगछारम् ॥४॥ रवि विगेरे वारने विषे तिथि तथा नक्षत्रने श्राश्रीने शुल तथा अशुल योग कहे . तेमां प्रथम रविवारे शुल योग कहे जे.
जातौ नूत्यै करादित्यपौष्णब्राह्ममृगोत्तराः।
पुष्यमूलाश्विवासव्यश्चैकाष्ट नवमी तिथिः ॥ ३० ॥ अर्थ-रहिवारे हस्त, पुनर्वसु, रेवती,रोहिणी, मृगशिर, उत्तराफाल्गुनी, उत्तराषाढा, उत्तरानाप्रपद, पुष्य, मूळ, अश्विनी अने धनिष्ठा नक्षत्र होय तथा पमवो, श्राम श्रने नोम तिथि होय तो ते शुन्न योगने माटे बे. अहीं वार श्रने तिथि, तथा वार श्रने नक्षत्र एम. नो योग होय तो विक शुल योग जाणवो, अने वार, नत्र तथा तिथि ए त्रणे मळ होय त्यारे त्रिक शुज योग जाणवो. एप्रमाणे अशुन योगमां पण जाणवू.३ए.
रविवारे अशुन योग कहे . न चार्के वारुणं याम्यं विशाखात्रितयं मघा ।
तिथिः षट्सप्तरुषा ११ क १५ मनु १४ संख्या तथेष्यते ॥४०॥ अर्थ-रविवारे वारुण (शतभिषक् ), याम्य (नरणी), विशाखा, अनुराधा, ज्येष्ठा अने मघा नक्षत्र होय, तथा ब, सातम, अग्यारश, बारश श्रने चौदश, ए तिथिमांनी कोपण तिथि होय तो ते छाती नश्री, अर्थात् ते दिवसे अशुल योग जाणवो. अहीं विशाखा त्रितय सख्यु बे तेथी अनुक्रमे उत्पात, मृत्यु अने काण योग थाय . एटले के रहिवारे विशाखा नक्षत्र होय तो उत्पात योग, अनुराधा होय तो मृत्यु योग
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org