________________
॥पञ्चमो विमर्शः॥
३८५ श्रा श्लोकनुं नाष्य था प्रमाणे जे."इष्टात्माग्गतनाड्योऽष्टशताद्यैर्गुणितास्ततः । सर्वघटिकाजक्ताः कलाद्याः स्युरिति स्फुटम् ॥ १॥ नुक्तऋक्षाष्टशत्यादिप्रमाणसहितास्ततः । पष्टिनक्तेऽशकादि स्यालेषे षष्टिगुणे ततः ॥ ५ ॥ सर्वघटिकालक्ते लब्धं स्यादिकलादिकम् ।
एवं स्पष्टा ग्रहाः सर्वे कर्तव्या गणकोत्तमैः ॥ ३ ॥" "इष्ट ग्रहनी पहेलां जेटली घमी गइ होय तेने श्रावसो विगेरे वझे गुणवी. त्यारपी नत्रनी सर्व घमीवमे नाग देवो, नाग देतां जे यावे ते कळादिक स्पष्ट रीते आवे वे. त्यारपनी नोगवायेलां नक्षत्रोचं जे आपसो विगेरे प्रमाण जे तेने ते कळामां नाखवू. पजी तेने ६० वझे नाग देतां जे लाधे ते अंशादिक जाणवा. तथा ते ७०० विगेरेने ६० वझे गुणी नक्षत्रनी सर्व घमीवमे नाग देवो. जे लाधे ते कळा अने शेष रहे ते विकळारूप ते ग्रहोनी गति स्पष्ट थाय . आ रीते गणित जाणनाराउँए सर्वे ग्रहो स्पष्ट करवा.”
अहीं अाउसो विगेरे कडं ने तेनो अर्थ आ प्रमाणे वे.-आखा नक्षत्रनी गत नामीवमे गुणवा होय तो ते शाखा नक्षत्रनो लोगवटो आउसो कळानो, माटे आपसो. वझे गुणाकार करवो, अने ज्यां नत्रना त्रण पादनी, बे पादनी के एक पादनी गत नामी इष्ट होय त्यां अनुक्रमे बसो, चारसो अने बसोवमे गुणाकार करवो एम जाणवू. नदत्रनी सर्व घमीवमे नाग देवानुं कडं त्यां पण आखा ( चार पादवाला) नक्षत्रनी, त्रण पादवाळा, वे पादवाळा के एक पादवाळा नदतनी सर्व घमीवमे ते ते ठेकाणे नागाकार जाणवो. एज प्रमाणे लोगवायेलां नक्षत्रोना आउसो विगेरे प्रमाणे करीने सहित करवानुं कडं बे, त्यां पण एक, वे के त्रण पाद लोगवाइ गयानो संनव होय त्यारे पण अनुक्रमे २००-४०० के ६०० कळाऊनो लाधेली कळाठमां प्रक्षेप करवो एम जाए. "ऋत" शब्दनो अर्थ "राशि" पण थक्ष शके चे, तेथी ते ग्रहे जेटली राशि जोगवी होय ते राशिनो अंक पण माथे (उपर ) लखवो.
आज अर्थ स्पष्टपणे कहे ."इन्दोर्गुण्या गता घट्योऽष्टशत्या प्रतिनं सदा । नौमसूर्यज्ञशुक्राणां गुण्या अष्टशतादिनिः ॥१॥ शनिवाक्पतिराहूणां विशत्या पादगत्वतः।
गता घट्यो हता नांहिंघव्याप्तं स्यात्कलादिकम् ॥ २॥ आ. १९
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org