________________
केवलोत्पत्ती व्यवहारनिश्चयविषादः ।
२५३ णाणं ण खिज्जमाणे खीण' जुत्तं जतो तदावरणो । ण य किरियाणिहागं कालेगत्तं जतो जुत्तं ॥१३३२॥ जति किरियाए ण खओ को हेनू तप्परिक्खए अण्णो । अध ताए किथ काले अण्णत्थ तई खयो ऽण्णत्थ ॥१३३३॥ किरियाकालम्मि खयो जति पत्थि तो ण होज्न पच्छा वि । जति कविकरियस्स खयो पढमम्मि विकिपत्य किरियाए॥१३३४॥
आव० गाहा [१] । यदि न क्रियाकाले परिक्षयः पश्चादपि न भविष्यति कुतोऽक्रियस्वात् पूर्वकालवत् । यदि चेहाऽक्रियस्यापि क्षयो किमन्येन ? इतः पूर्वसमयेऽपि क्रिया मा भृत् ॥१३३१-१३३४॥ .
जं णेज्जरिज्जमाणं णिजिण्णं ति भणितं मुते जं च ।
णोकम णिज्जीरति णावरणं तेण तस्समर ॥१३३५॥
जं. गाहा । यतो हि निर्जीयमाणं निर्णिमिति सूत्रेऽभिहितं "चलमाणे चलिए जाव णिजमाणे णिजिण्णे"त्ति अतः क्षीयमाणं क्षीणमेव, नानयोः कालभेदः, यतश्च कर्म वेद्यते नोकर्म निर्यित इति सूत्र एवापदिष्टमतः क्षयकालेऽना. वरणस्य च केवलप्रसूतिरिष्यते ॥१३३५॥
जति गाणमणापरणे वि णत्थि तो तं ण णाम पज्छा वि ।
जातं च अकारणतो तमकारणतो चिय ‘पदेजा ॥१३३६।।
जति गाहा । यदि चाऽनावरणेऽपि न ज्ञानम्, अतः पश्चादपि न भविष्यति, विशेपहेत्वभावात् । उतानावरणत्वे पूर्वमभूतं पश्चाद् भवति । नन्वकारणा प्रभृतिरस्य । ततश्चाकारणप्रभूतत्वादकारण एव पातोऽपि स्यात् ॥१३३६॥
णाणस्सावरणस्स य समयं तम्हा पगासतमसो व्य ।
उप्पातन्वयधम्मा तध णेया सबभावाणं ॥१३३७॥
णाणस्स गाहा । तस्मादिह ज्ञानस्याऽऽवरणस्य च प्रकाश-तमसोरिव युगपदुत्पाद-व्ययावनुमन्तव्यौ, आत्मनश्च द्रव्यतयाऽवस्थानम्, तत्पर्यायत्वात् , ऋजुत्ववक्रत्वाङ्गुलिवत, सर्वभावानामप्येप धर्म इति ॥१३३७॥ १ खीणं त । ततो त । ३ णाय जे। 'योऽत्य है । ४ वाऽकिरि' है । ५ किय कि त। कीस कि को हे। ६ किमन्यततः-इति प्रतो । ७ निजरिज्जइ को । निग्जरिद है । ८ पडिज्जा त पडेग्जा हे को।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org