________________
२००
विशेषावश्यकभाष्ये
__ अमित० गाहा । न मातुं शक्यते अनन्तत्वादमितम्, तच्चं केवलज्ञानम्, अमितं ज्ञानमेपामित्यमितज्ञानिनः । केवलं चानन्तम् , [अनन्तज्ञेयालम्बनत्वात् । ज्ञेयं चानन्तद्रव्यपर्यायात्मकन्वादनन्तम् ॥१०४७||
तिण्णा समतिक्ता भवण्णवं कं गतिं गता तरितं ।
सुगतीण गतिं पत्ता सुगतिगतिगता ततो होन्ति ॥१०४८॥ तिण्णा गाहा । तरन्ति 'स्म तीर्णा भवार्णवमतिक्रान्ताः । आह-तीर्णाः कां गतिमिताः ! उच्यते-ज्ञानित्वादनाबाधत्वाच्च परमसुखिनः सुगतयः सिद्धाः, तेषां सुगतीनां गतिः सुगतिगतिः, नारकादिगतिव्यदासार्थ गतिविशेषणम् । सु[गति]गतिं गताः सुगति [गति गताः । ते 'सुगतिगतिगते' ॥१०४८॥
स च्चिय सुगतीण गती सिद्धी सिद्धाण जो पधो तीसे।
तदेसया पधाणा सिद्धि[६९-द्वि.]पधपदेसया तो ते ॥१०४९।।
स च्चिय गाहा । तस्या एव सुगतीनां गतेः सिद्धेः पन्थाः सिद्धिपथः, प्रधानाः प्रगताः प्रशस्ता आदौ वा देशकाः प्रदेशकाः सिद्धिपथप्रदेशकाः । ते 'सिद्धिपधपदेसए' ॥१०४५॥
सिद्धिपधो पुण सम्मत्त-णाण-चरणाई वक्खमाणाई।
भवहेतुविवक्खातो "णिताणपडिकूलकिरिय च ।।१०५०॥ सिद्धि० गाहा । सिद्धिपथः पुनः सामायिकानि सम्यग्दर्शनज्ञानचारित्राणि वक्ष्यमाणानि । कुतः ? मिथ्यादर्शनज्ञानाविरतिभवहेतुविपक्षत्वात् । इह यो हि यद्धेतुविपक्षस्वभावः स तद्धेतुविधातसिदेहेतुर्दष्टः, तद्यथा रोगनिदानप्रत्यनीकक्रिया रोगापगतेः । अथवाऽयमन्यः प्रयोगः--सम्यग्दर्शनादित्रयमिष्टार्थप्रसिद्धेः पन्थाः साधनमित्यर्थः । कुतः ! तद्विधातहेतुविपक्षत्वात् । इह यो हि यस्य विघातहेतोर्विपक्षस्वभावः स त तुर्दृष्टः । तद्यथा, रोगनिदानप्रत्यनीकक्रिया रोगापगतः ॥१०५०॥
वंदेऽभिवातएऽभित्थुणामि वा ते तिलोगर्मगल्ले ।
सामण्णवन्दणमिणं तित्थकरत्ताविसिट्टाणं ॥१०५१॥ - वंदे गाहा । 'बंदि अभिवादनस्तुत्योः' इति वंदे अभिवादयेऽभिष्टुवे वाऽह मित्युक्तं भवति । सामान्यवन्दनमिदं तीर्थकरत्वाऽविशिष्टा[ना] मृपभादीनां मङ्गलार्थमुक्तम् ॥१०५१॥ १ 'न्ति सतो-इति प्रती । २ तहसयो जे। तिठाण की। ४ तद्विपगतहे -इति प्रती । ५ "हेतुर्वि' इति प्रतो । ६ सिद्धाणं त ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org