Visesavasyakabhasya Part 1

SR No.: 002657
Original Sutra Author: Jinbhadrasuri
Author: Dalsukh Malvania
Publisher: L D Indology Ahmedabad
Publication Year: 1993
Total Pages: 306
Language: Prakrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_aavashyak
File Size: 14 MB

Page 156

क्षेत्रकालापेक्षया द्रव्य निबन्धविचारः ।
लोगपलियाण भागं संखतिमं मुणति जो मणोदव्वं । संखेज्जे पुगी' भाए पासति जो कम्मणो 'जोग्गे ॥६६६ ॥
संखे० १० गाहा । लोग० गाहा । इह मनोद्रव्यं पश्यन् क्षेत्रतो लोकस्य संख्येयं भागं कालतस्तु पच्योपमस्य जानीते । कर्मक्रयं पयन लोकपल्योपमयोः पृथक् संख्येयान् भागान् जानति ॥६६५-६६६॥
सयल लोग पासं पासति पल्लोवमं स देणं । मुद्धा किमत्याग गहणमित्रं खेत्तकायाणं ॥६६७॥ कम्मन्नमतीतो पेच्छति दुगमेत्तियं ति जं भणितं । उचरिं पिततो मसो सावेज्जा' तदणुमाणेणं ॥ ६६८ ||
सय०गाहा । कम्म० गाहा । समस्तं लोकं पश्यन् पल्योपमं देशोनम् | [आ] - किमिह शुद्धयोग्य लोकपल्योपमक्षेत्रकालयोर्ग्रहणं द्रव्योपनिबन्धनाधिकारे ! उच्यते - कर्मद्रव्यमतिक्रम्य इयत क्षेत्रं कालं च पश्यतीत्येतस्य ज्ञापनार्थम् । अत एव च तदुपर्यपि ध्रुववर्गणादिक्रयं पश्यतः क्षेत्रकालवृद्विरनुमेया ।।६६७-६६८ ।। तेया कम्मसरीरे तेयाय भावे य ।
[४५ - प्र० ] बोद्धव्यमसंखेज्जा दीवसमुद्दा य कालो य ॥४२||६६९॥ एताई जतो कम्मव्वेर्हितोऽतिधूलतग्याई । यातियाई तम्हा धांवतरा खेत्तकाल त्थ ||६७०||
या गाहा । एता गाहा । यतस्तैजसादीनि कर्मद्रव्येभ्यः स्थूलतराणि, अतस्तत्क्षेत्रकालाभ्यामेषां क्षेत्रकालावल्पतरौ । एषां तु यथोत्तरं सूक्ष्मत्वात् क्षेत्रकालबाहुल्यं प्रत्येतत्र्यम् । आह-जघन्यावधेस्त्रि समयाहारकावगाहेकाऽभिधानात्तत्रस्थानामेव केषाश्चिद् द्रव्याणां दर्शनमुक्तं न सर्वेषाम् यस्मादुत्पत्तौ गुरु लघु वा पश्यतीत्युक्तं न सर्वम् । अत एव च विमध्यमस्यापि च प्रदेशसमयादिवृद्ध्याङ्गुलावलिकाऽसङ्ख्येयभागादिवचनात्तत्रस्थानामेव दर्शनमुक्तम् तथा मनोद्रव्यादीनाम् ||६६९-६७० ॥ परमावधेस्तु साक्षादुक्तमतः किमसावप्य सर्व पुद्गलविषयो जधन्य मध्यमवत् : उच्यते -
१३३
एगपदेसोगा परमोधी लभति कम्मगसरीरं ।
लभति य अगुरुअलहुअं तेयसरीरे भवपुर्धं तं ॥४३॥६७१॥
१ पुण को है । २ जं त। ३ कम्मुणो को है । ४ जोगं जे को हे। जुग्गे त । ५ पश्येत् इति नौ । ६ लेणं न । कम्मद है । ८ जो जे । ९ होमि इति प्रतौ । १० हुको हे।