________________
१२५
विशेषावश्यकभाष्ये 'वड्āतो उण वाहिं लोयत्थं चेव पासई दव्वं ।
सुहुमयरं मुहुमयरं परमोही जाव परमाणुं ॥६०२॥
साम० गाहा । सामर्थ्यमात्रमिदं-यदि हि तद् द्रष्टव्यं भवेदेतावति क्षेत्रे पदयेन्न परतः । न त्वलोके द्रष्टव्यमस्ति, रूपिद्रव्यविषय वादवधेः ॥६०२॥
भणितं जहण्णमुक्कोसयं च खेत्तं विमज्झिमं सेसं । [४१-०]एतस्स कालमाणं वोच्छं जं जम्मि खेत्तम्मि ॥६०३॥ भणितं गाहा । उक्तं जघन्यमुत्कृष्टं चावधिक्षेत्रम् । इदानीं मध्यमं वक्ष्यामः ॥६०३।।
अंगुलमावलियाणं भागमसंखेज्ज दोसु संखेज्जा । अंगुलमावलिअंतो आवलिया अंगुलपुर्धत्तं ॥३१॥६०४॥ हत्थम्मि मुहुत्तंतो दिवसंतो गाउदम्मि बोद्धव्यो । जोअण दिवसपुंधत्तं पक्खन्तो पण्णवीसाएं ॥३२॥६०५॥ भरधम्मि अद्धमासो जंबुद्दीचे ये साधियो मासो । वासं च मणुअलोए वासपुहुत्तं च रुयगम्मि ॥३३॥६०६॥ खेत्तमसंखेज्जंगुलभागं पासंतमेव कालेणं । आवलियाए भागं भूतमणागतं च जाणाति ॥६०७॥
अंगुल० गाहा । हत्थ० गाहा । भरध० गाहा । खेत्तगाहा । इह क्षेत्रमगुलस्याससचेयभागमात्रं पश्यन् कालतोऽसंख्येयभागमात्रमेवावलिकायाः पश्यत्यनागतमतीतं च । तदर्शनं चोपचारान्मञ्चे कोशनवत् ।। ६०४--६०७ ।। अन्यथा हि
तत्थेव य जे दव्या तेसिं चिय जे हवेज्ज पज्जाया ।
इय खते कालम्मि य जोएज्जा दनपज्जाए ॥६०८॥ तत्थे०गाहा । तावनि क्षेत्रे यानि द्रव्याणि तदर्शनयोग्यानि तत्पर्याया एव च केचित् , नान्यस्येतीत्येवं सर्वत्र क्षेत्रे काले च द्रव्यपर्यायानायोजयेत्तदपेक्षत्वादेव क्षेत्रकालयोः ॥६०८ , 'अन्यकर्तृका प्रक्षेपगाथा सोपयोगेति' कृत्वा कोट्याचार्यः, हेमचन्द्रसूरिभिश्च व्याख्याता । सा च जेतप्रन्योरपि प्राप्यते ॥ चतुर्धपदे 'परमोही जाव परमाणु' इति कोहेतप्रतिसंमतपाठस्थाने 'बहुबहुतर जाव परमाण' इति जेपाठः । २ पहुत्तं त । पुहुत्तं को हे। ३ वीसाओ को हे। ५ दीवम्मि सा को हे त । ५ वाससइस्सं च जे । ६ हवंति त को हे।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org