________________
विशेषावश्यकभाष्ये किं पुण गाहा । किं पुनरात्मनः शरीरे(र)व्यापारे सति येनोपादानं करोति स कायिको योगः, येन तनुसंरम्भेण तान्येव मुञ्चति स वाचिकः, येन मनोद्रव्याणि मन्यते, स मानस इति कायव्यापार एवायं त्रिधा भिद्यत इति ॥३५७।।
तणुयोगो च्चिय मणवैयियोगा कारण दबगहणातो ।
आणापाणु च ण चे तओ वि जोगंतरं होज्ज ॥३५८॥
तणुयो० गाहा । तनुयोग एव हि वाग्योगो मनोयोगश्च, कायेन तद्रव्योपादानात् । प्राणापानवत् । अन्यथा हि प्राणापानव्यापारोऽपि योगान्तरं भवेत् । ततश्च योगचतुष्टयमापावेत, अनिष्टं चैतत् ।।३५८।।
'तुल्ले तणुयोगत्ते कोस व जोगंतरं तओ ण कतो ।
मणवइजोगा वै कता भण्णति ववहारसिद्धत्थं ॥३५९॥
तुल्ले गाहा । आह-तुल्ये वाकायव्यापारे किमसौ योगान्तरं न भवति, मनोवाग्योगी च भवत इति ! उच्यते---संव्यवहारप्रसिद्धयर्थमिह मनोवाग्योगभेदो न प्राणापानस्येति ॥३५९।। कुतः ?
कायकिरियाति रितं णाऽऽणापाणप्फलं जध बईए ।
दीसइ मणसो य फुडं तणुयोगभंतरो तो सो॥३६०॥
काय० गाहा । न च कायक्रियातिरिक्तं प्राणापानफलमप्राप्तस्यादानत्याग[प्रत्यायनास्तद्वादिक्रियावत् । अप्राप्तस्य चादानत्यागप्रत्यायनक्रियाफलभेदाढ़ेदो मनोवाग्योगयोः शेषकायव्यापारादिति ॥३६०॥
अधवा तणुयोगाहितवइदव्यसमूहजीववावारो। सो वइ[२५-प्र०]योगो भण्णति वाया णिसिरिज्जते तेणं ॥३६१।। तध तणुवाबाराहितमणदबसमूहजीववावारो । सो मणजोगो भण्णति मण्णति णेयं जतो तेणं ॥३६२।। जध गामातो गामो गामंतरमेवमेगं एगातो । एगंतरं ति भण्णति समयातोऽणन्तरो समयो ॥३६३॥
अधवा गाहा । तध गाहा । [जध गाहा ।] अथवा सरीरव्यापाराहृतवारद्रव्यसमूहसाचिच्याज्जीवव्यापारो यः स वाग्योगः, तथा तनुव्यापाराहृतमनोद्रव्य१ बमोगा को हे। वय जोगा त। २ नको हे । ३ ज्जा को हे। " तणुतो-इति प्रती ५ चो० तुल्ले त। ६ न त। ७ स्याचा-इति प्रतौ। ८ ‘मेवमेव एजे। रमेगमेष ए त।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org