________________
आत्रेय उवाच ।
तद्यथा - - लोहितशालयः ' शुकधान्यानां पथ्यतमत्वे श्रेष्ठतमा भवन्ति ।
मुद्गाः शमीधान्यानाम् श्रान्तरीक्ष मुदकानाम्, सैन्धवं लक्षणानाम्, जीवन्तीशाकं शाकानाम्, ऐणेयं मृगमांसानाम्, लावः पक्षिणाम्, गोधा विलेशयानाम्, रोहितो मत्स्यानाम्, गव्यं सर्पिः सर्पिषा, गौः क्षीरं क्षीराणाम्, तिलतैलं स्थावरस्नेहानाम्, वराहवसा श्रानूपमृगवसानाम्, चुलुकी वसा मत्स्यवसानाम्, राजहंसवसा जन े चरविहगवसानाम्, कुक्कुटवसा विष्किर शकुनि वसानाम्, प्रजाभेदः शाखादमेदसाम्, शृङ्गवेरं कन्दानाम्, मृहीका फलानाम्, शर्करा इक्षुविकाराणामिति प्रकृत्यैव हिततमानामाहारविकाराणामृ प्रधानतमानि द्रव्याणि व्याख्यातानि भवन्ति ॥१॥
प्रहिततमानामप्युपदेक्ष्यामः
यवकाः शुकधान्यानामपथ्यत्वे निकृष्टतमाः भवन्ति, माषा शमीधान्यानाम्, वर्षानादेयमुदकानां ऊषरं लवणानाम्, सर्षपशाकं शाकानाम्, गोमांसं मृगमासानाम्, व्यालकपोतं पक्षिरणाम, भेको - बिलेशयानाम्, चिलिचिमो मत्स्यानाम्, श्राविकसपः सर्पिषाम्, अविक्षीरं क्षीराणाम्, कुसुम्भ स्नेहः स्थावरस्नेहानाम्, महिषवसानूप मृगवसानाम्, कुम्भीरवसा मत्स्य वसानाम्, काकमण्डूकवसा जलचरविहवसानाम्, चरकवसा विष्किर शकुनिवसानाम्', हस्तिभेदः शाखादमेदसाम्, मूलकं कन्दानाम्,
१. लोहितशोणित: ग ।
३. प्रकृष्टतमोः ग
दशाधिकशततमोऽध्यायः ।
५. कुम्भस्नेहः ग ।
१. विक्षिवशकुनि ग ।
३. ग्रहोपशमनं समनीयानाम् ग ।
3
२. जलचर गा
४. . काकापोतम ग ।
२. कूष्माण्डग्रहाणाम् ग ।
१. कटुतेलम् क ग ।
