________________
योगशास्त्रे,
सहस्राणि तनुवाताश्च महावर्तिभ्योऽसंख्यानि योजन सहस्त्राणि, ततोऽप्यसंख्ये यानि योजन सहस्राण्याकाशम् । एतच्च मध्ये उत्सेधमानम् । ततः परं क्रमेण हीयमानं प्रान्ते वलयतुल्य मानमिति । घनोदधिवलयविष्कम्भमानं रत्नप्रभायाः षड्योजनानि, घनवातवलयविष्कम्भमानमर्धपञ्चमयोजनानि, तनुवातवलयविष्कम्भमानं सार्धं योजनम् । रत्नप्रभावलयमानादुपरि योजन विभागो घनोदधौ, घनवाते गव्यूतम्, तनुवाते च गव्यूतत्रिभागो वर्त्तते । एतच्छर्करा प्रभायां वलयमानम् । एवं शर्करा प्रभावलयमाना'दुपर्ययमेव प्रक्षेपः । एवं पूर्वपूर्ववलयमानादुपर्ययमेव प्रक्षेपः
सप्तमपृथिवीं यावत्, यदाह
४
•
'तिभागो गाउयं चैव तिभागो गाउयरस य ।
आधुवे पक्वेवो अहो अहो जाव सत्तमिश्रा ॥ १ ॥
है
प्रक्षेपे सति वलयविष्कम्भमानमाभ्यो गाथाभ्योऽवमेयम्,
तद्यथा
'इस्सतिभाग पडणा य पंच वलयाण जोश्रणपरिमाणं । एगं बारसभागा सत्त कमा बीयपुढवोए ॥ १ ॥
(१) बिभागो गव्यतं चैव त्रिभागो गव्य्तस्य च । बादिधुने प्रक्षेपोऽधोऽधो यावत् सप्तमीम् ॥ १ ॥
(२) षट्कविभागः पन्नाश्च पञ्च वलयानां योजनपरिमाणम् ।
एकं द्वादशभागाः सप्त क्रमेण द्वितीयष्टथिव्याम् ॥ १ ॥
