________________
પ્રર્તિયોગિતા વછે. બંને વહ્નિત્વ માં છે. પ્રતિયોગિતાવછે. માં જાતિત્વ વધુ આવશે તો પણ વનિત્વની સાથે સામાનાધિકરણ્ય ઘટી જ જાય છે.
સ્વાનવચ્છેદકાનવરત્વ : સ્વ પદથી સાધ્યતાવચ્છેદકતા, અહીં સાધ્યાવચ્છેદકતા - વહ્નિત્વ નિષ્ઠાવચ્છેદકતા, તેનો અનવચ્છેદક – જાતિવાવચ્છિન્નાવચ્છેદકતા તેનાથી અનવચ્છિન્ન વહ્નિત્વત્નાવચ્છિા વિશિષ્ટ જાતિવાવચ્છિન્ન વિશિષ્ટાભાવીય પ્રતિયોગિતા નથી થતી પરંતુ અવચ્છિન્ન જ છે. આથી આ અભાવ લક્ષણ ધટક નહીં બની શકે.
અહીં સાધ્યાવચ્છેદકતાથી વિશિષ્ટાચપ્રતિયોગિતાવચ્છેદકતા તેની નિરુપિકા જ પ્રતિયોગિતા બનશે. અનિરુપિત પ્રતિયોગિતા ન બનતાં પ્રસ્તુત અભાવ લક્ષણ ઘટક નહીં બની શકે શુદ્ધ સાધ્યભાવ લેવો પડશે. અર્થાત્ વત્વવાવચ્છિનાવચ્છિન્ન ન ભેદ લેતાં લસણ સમન્વય થઈ જશે. આથી સંબંધ ચતુષ્ટય પુરસ્સર લક્ષણ જ યુક્ત રહેશે
વળી આ પ્રમાણેનું લક્ષણ કરતાં પ્રમેયવતિમાનું ધૂમાતુ માં પણ અવ્યાતિ દૂર થઈ જશે. પ્રમેયવર્તિમાન સ્થળે લસણ સમન્વય કરતાં ખ્યાલ આવી જશે કેવીરીતે દોષ દૂર થાય છે.
લસણ સમન્વય :- પ્રસ્તુત સ્થળમાં અભાવ – વન્યભાવ લઈશું આ અભાવમાં સંબંધ ચતુષ્ટય જોવાનાં રહેશે.
સ્વ સજાતીયત્વ – બંને નિરવચ્છિન્ન છે કેમકે સાધ્યતાવચ્છ કે પ્રતિયોગિતાવચ્છે. બંનેમાંથી કોઈનો જાતિત્વેન ઉલ્લેખ કર્યો નથી આથી પ્રથમદલ ઘટી જશે.
સ્વાવચ્છેદક સંબંધાવચ્છિન્નત્વ પ્રતિયોગિતાવરચ્છેદક અને સાધ્યતાવચ્છેદક બંનેનો સંબંધ સમવાય સંબંધ છે. આથી
(૨૩)
