________________
સંસતાનો અનિરુપક-સમવાયાવચ્છિનાવચ્છેદકતા સહજતાથી થઈ શકશે. કેમકે સમવાયાવચ્છિનાવરચ્છેદકતા અને કાલિકાવચ્છિનાવચ્છેદકતા પરસ્પર ભિન્ન છે.
આમ સમવાય સંબંધથી દ્રવ્યત્વવત્ કાલિક સંબંધથી द्रव्यत्वप न ईत्याहार मे ४ सक्षए घटजनी शशे. साध्याभावाधि२५ - गगनाहि, तन्निरुपित वृत्तिता गगनत्वमां, वृत्तित्वाभाप न ठतां भव्याप्ति तावस्थ्य रहेशे.
गूढामृतलीला (५६) अत एतादृशाव्याप्तिवारणाय प्रतियोगितायां साध्यतावच्छेदकतावच्छेदकसम्बन्धावच्छिन्न साध्यतावच्छेदक निष्ठावच्छेदकताकत्वमित्यनेनसाध्यतावच्छेदकता निरूपित संसर्गतानवच्छेदकधर्मावच्छिन्न संसर्गताकावच्छेदकत्वा निरूपकत्वे सति साध्यतावच्छेदकता निरूपित संसर्गतावच्छेदकता पर्याप्त्यधिकरण धर्मावच्छिन्न संसर्गताकत्वं विवक्षितम् ।
तथा च प्रकृते समवायेन द्रव्यत्ववद् कालिकेन द्रव्यत्ववद् भेदीयप्रतियोगितायाः साध्यतावच्छेदकतानिरूपितसंसर्गतानवच्छेदकीभूतकालिकत्वधर्मावच्छिन्नसंसर्गताकावच्छेदकता निरूपकत्वमस्ति । अनिरूपकत्वाभावान्नायमभावो लक्षणघटकः ।
यद्यपि साध्यतावच्छेदकता निरूपित संसर्गतावच्छेदकता पर्याप्त्यधिकरणधर्मावच्छिन्नसंसर्गताक साध्यतावच्छेदक निष्ठवच्छेदकता निरूपकत्वं वर्तते । तथापि “एकसत्त्वेऽपि द्वयं नास्ति” इति रीत्या विशेषणदलाभावादभावोऽयन्न लक्षणघटकः । समवायेन द्रव्यत्ववन्नेत्याकारको भेद एव । तदधिकरणगुणादिनिरूपितवृत्तित्वाभावस्य गगनत्वे सत्त्वान्नाव्याप्तिः ।।
(८४)
