________________
सूत्र
१८०७ चतुर्विध आवश्यक
प्रतिक्रमण ९५ गासकिंसुय-सुयमुह-गुंजद्धरागसरिसे कमलागर
કેસુડાં, પોપટની ચાંચ તથા ચણોઠી જેવા રાતા नलिणिसंडबोहए, उट्ठियम्मि सूरे सहस्सरस्सिम्मि
રક્તકમળ સમૂહ તથા નલિની ખંડને વિકસિત दिणयरे तेयसा जलते मुहधोयण-दंतपक्खालण
કરનાર અને તેજથી જાજ્વલ્યમાન, સહસ્ત્ર तेल्ल-फणिह सिद्धत्थय-हरियालिय-उद्दाग
કિરણવાળા સૂર્યનો ઉદય થતાં મોઢું ધોઈ, દંત
પ્રક્ષાલન કરી, અરીસામાં જોઈ તેલ નાંખીને, કેશ धव-पप्फ मल्ल-गंध-तंबोल वत्थमाइयाई
मोगाने, धूप, पुष्प, भामा, सुगन्ध, पान, वस्त्र दव्वावस्सयाई करेत्ता ततो पच्छा रायकुलं वा,
ઈત્યાદિ દ્રવ્ય આવશ્યક કરીને રાજકુળ, દેવકુળ, देवकुलं वा, आरामं वा, उज्जाणं वा, समं वा,
આરામ, ઉદ્યાન, સભા કે ક્રીડા સ્થળ પર જાય છે. पवं वा गच्छति । से तं लोइयं दव्वावस्सयं ।
તેને લૌકિક દ્રવ્ય આવશ્યક કહેવાય છે. प. से किं तं कुप्पावयणियं दव्वावस्सयं ?
પ્ર. કુકાવચનિક આવશ્યક કોને કહેવાય ? उ. कुप्पावयणियं दव्वावस्सयं-जे इमे चरग-चीरिग
3. घावयनिक द्रव्य मावश्य - ४ चम्मखंडिय-भिच्छंडग-पंडरंग-गोतम-गोव्वतिय
ત્રિદંડિ, દરિદ્ર ભિક્ષુ, ચર્મધારી, ભિખારી, વૈનયિક गिहिधम्म धम्मचिंतग-अविरुद्ध विरुद्ध-वुड्ढ
ભિક્ષુ, ગૌતમ ગોત્રીય, ગોવ્રતિક, અવિરુદ્ધ सावगप्पभितयो पासंडत्था कल्लं पाउप्पभायाए
ધર્મચિંતક, અવિરુદ્ધ વૃદ્ધ શ્રાવક, બ્રાહ્મણ વ્રતધારી रयणीए-जाव-तेयसा जलंते इंदस्स वा, खंदस्स
આદિ રાત્રિ વીતતાં પ્રભાતમાં યાવત્ સૂર્યોદય वा, रुद्दस्स वा, सिवस्स वा, वेसमणस्स वा,
थत ईन्द्र, २ॐन्ध, रुद्र, शिव,वैश्रमा, हेव, देवस्स वा, नागस्स वा, जक्खस्स वा, भूयस्स
નાગ, યક્ષ, ભૂત, મુકુન્દ, પાર્વતી કે દુર્ગાદેવીને वा, मुगुदस्स वा, अज्जाए वा, को? किरियाए
यंहननो५, माईन, सिंयन, ५५, पु०५, गंध, वा उवलेवण-सम्मज्जणाऽऽवरिसण-धूव
માળા આદિ દ્રવ્ય આવશ્યક કરે છે. पुप्फ-गंधमल्लाइयाई दव्वावस्सयाई करेंति । से तं कुप्पावयणियं दव्वावस्सयं ।
તેને કુકાવચનિક આવશ્યક કહેવાય છે. प. से किं तं लोगुत्तरियं दव्वावस्सयं ?
પ્ર. લોકોત્તરિક દ્રવ્ય આવશ્યક કોને કહેવાય ? उ. लोगुत्तरियं दव्वावस्सयं - जे इमे समणगुण- 3. खोत द्रव्य आवश्य - श्रमान मुक्क जोगी छक्कायनिरणुकंपा हया इव उद्दामा,
ગુણોથી રહિત પ્રવૃત્તિવાળા, છકાયની અનુકંપા गया इव निरंकुसा, घट्ठा, मट्ठा, तुप्पोट्ठा, पंडरपड
રહિત, અશ્વ જેવા સ્વચ્છંદી, નિરંકુશ હાથી पाउरणा, जियाण अणाणाए सच्छंद विहरिऊणं
જેવા, કસરતી માલીશ કરેલા શરીરવાળા, ઘી उभओकालं आवस्सगस्स उवट्ठति ।
લગાડેલ કોમળ હોઠવાળા, ધોયેલા સ્વચ્છ વસ્ત્રોવાળા, જિનાજ્ઞાથી વિપરીત સ્વચ્છંદપણે
વિચરણ કરી બે વાર આવશ્યક કરે છે. से तं लोगुत्तरियं दव्वावस्सयं ।
તેને લોકોત્તરિક દ્રવ્ય આવશ્યક કહે છે. से तं जाणगसरीर-भवियसरीर वइरितं
આ શાયક-શરીર,ભવ્ય-શરીર વ્યતિરિકત दव्वावस्सयं ।
દ્રવ્ય આવશ્યક થયું. से तं नोआगमओ दव्वावस्सयं ।
આ નોઆગમથી દ્રવ્ય આવશ્યક થયું. से तं दव्वाववस्सयं ।
આ દ્રવ્ય આવશ્યક થયું. प. से किं तं भावावस्सयं ?
अ. भाव आवश्य औने उपाय ? उ. भावावस्सयं दुविहं पण्णत्तं, तं जहा -
3. भाव मावश्यानां छ,भ(१) आगमतो य, (२) नोआगमतो य ।
(१) मामथी, (२) नोसामथी.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org