________________
૧૩૪૦
દ્રવ્યાનુયોગ ભાગ-૨ ७९. बंध-विमोक्ख विदु अन्तकडे त्ति भवई
૭૯, બંધ અને મોક્ષના જ્ઞાતા અંત કરનાર હોય છે : जमाहु ओहं सलिलं अपारगं,
તીર્થકર ગણધર આદિ એ કહ્યું છે કે – અપાર સલીલमहासमुदं व भुयाहिं दुत्तरं ।
પ્રવાહવાળા સમુદ્રને ભુજાઓથી પાર કરવો દુરૂર છે अहे व णं परिजाणाहि पंडिए,
તેવી જ રીતે સંસારરૂપી મહાસમુદ્રને પણ પાર કરવો से हु मुणी अंतकडे त्ति वुच्चई ।।
દુસ્તર છે. માટે આ સંસાર સમુદ્રનાં સ્વરૂપને (જ્ઞ-પરિજ્ઞાથી) જાણીને (પ્રત્યાખ્યાન-પરિજ્ઞાથી) તેનો પરિત્યાગ કરી દે. આ પ્રમાણેનો ત્યાગ કરનાર પંડિત મુનિ કર્મોનો અંત
કરનાર કહેવાય છે. जहा य बद्धं इह माणवेहिं,
મનુષ્યોએ આ સંસારમાં મિથ્યાત્વ આદિનાં દ્વારા જે રુપથી जहा य तेसिं तु विमोक्ख आहिए।
કર્મ બાંધેલ છે, તે પ્રમાણે સમ્યગ-દર્શન આદિ દ્વારા તે अहा तहा बंधविमोक्ख जे विदू,
કર્મોનો વિમોક્ષ થાય છે તે પણ બતાવેલ છે. આ પ્રમાણે
બંધ અને મોક્ષનાં કારણોનો વિજ્ઞાતા મુનિ અવશ્ય से हु मुणी अंतकडे त्ति वुच्चई ॥
સંસારને અથવા કર્મોનો અંત કરનાર કહેવાય છે. इमम्मि लोए परए च दोसु वि,
ઈહલોક - પરલોકનાં બન્ને લોકોમાં જેનો કિંચિત માત્ર ण विज्जई बंधणं जस्स किंचि वि ।
પણ રાગાદિ બંધન નથી. તથા સાધક નિરાલંબ ઈહલૌકિકसे हू णिरालंबणमपतिट्ठिओ,
પરલૌકિક સ્પર્શથી રહિત છે અને કોઈ પણ જગ્યાએ कलंकली भवपवंच विमुच्चई ।।
પ્રતિબદ્ધથી પણ રહિત છે, તે સાધુ નિશ્ચયથી આ - ના, મુ. ૨, , ૨૬, મુ. ૮૦ ૨-૮૦ ૪
સંસારમાં જન્મ-મરણનાં પ્રપંચથી વિમુક્ત થઈ જાય છે. ८०. किरियावाइआइ समोसरणस्स भेयचउक्कं
ક્રિયાવાદી આદિ સમવસરણનાં ચાર ભેદ : प. कइ णं भंते ! समोसरणा पण्णत्ता ?
પ્ર. ભંતે ! સમવસરણ કેટલા કહ્યા છે ? ૩. યમ ! વત્તારિ સોસ રVT UUUTRા, તેં નહીં- ઉ. ગૌતમ ! સમવસરણ (વિભિન્ન મતોનાં વિચાર)
ચાર પ્રકારનાં કહ્યા છે, જેમકે - 9. રિયાવી, ૨. રિયાવાડું,
૧. ક્રિયાવાદી, ૨. અક્રિયાવાદી, રૂ. અનાવિવા, ૪, વૈ વાડું ?
૩. અજ્ઞાનવાદી, ૪. વિનયવાદી. - વિચા, સ, રૂ ૧, ૩. ૧, મુ. ? ८१. अकिरियावाईणं अट्ठ पगारा
૮૧. અક્રિયાવાદીઓનાં આઠ પ્રકાર : अट्ठ अकिरियावाई पण्णत्ता, तं जहा
અક્રિયાવાદી આઠ પ્રકારનાં કહ્યા છે, જેમકે - . વારું,
૧. એકવાદી : એક જ તત્વને સ્વીકાર કરનાર, ૨. મળવા ,
૨. અનેકવાદી : એકત્વને સર્વથા અસ્વીકાર કરનાર, ૩. મિત્તવા,
૩. મિતવાદી : જીવોને પરિમિત માનનાર, ૪. નિમિત્તવાડું,
૪. નિર્મિતવાદી : જગકર્તત્વને માનનાર, છે. સાવવા,
૫. સાતવાદી સુખથી જ સુખની પ્રાપ્તિ માનનાર, ૬. સમુછયવાડું,
૬. સમુચ્છેદવાદી : ક્ષણિકવાદી, ૭. બિચાવીરૂં,
૭. નિત્યવાદી - લોકને એકાંત નિત્ય માનનાર, ૮, અતિપરસ્તીવા
૮, અસતુ પરલોકવાદી : પરલોકમાં વિશ્વાસ નહીં કરનાર. - ટાઈ. સ. ૮, . ૬ ૦ ૭ 9. () ૩. એ. ૨૮, ૨.૨૩ (વ) ટાઇi. .૪, ૩. ૪, મુ. રૂ ૪ (IT) મૂય, મુ. ૧, એ.૬, . ૨૭ (૧) મૂચ. યુ.?, .૨૨, .? Jain Education International For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org