________________
સંજ્ઞા અધ્યયન
૩૮૩
૩. પાયમા ! ?. સાવચોવા મપૂસા મચસોવત્તા,
૨. માદરીસ વડા સંન્ન TUT, રૂ. પરિસાદ સવ સંવેમ્બTT,
४. मेहुणसण्णोवउत्ता संखेज्जगुणा । प. देवा णं भंते ! किं आहारसण्णोवउत्ता -जाब
परिग्गहसण्णोवउत्ता? उ. गोयमा! उस्सण्णकारणंपडूच्च-परिग्गहसण्णोवउत्ता,
संतइभावं पडुच्च-आहारसण्णोवउत्ता वि -जावपरिग्गहसण्णोवउत्ता वि।
प. एएसि णं भंते ! देवाणं आहारसण्णोवउत्ताणं
-जाव-परिग्गहसण्णोवउत्ताण य कयरे कयरेहितो अप्पा वा -जाव- विसेसाहिया वा ? गोयमा! १.सब्वत्थोवा देवा आहारसण्णोवउत्ता, २. भयसण्णोवउत्ता संखेज्जगुणा, ३. मेहुणसण्णोवउत्ता संखेज्जगुणा, ४. परिग्गहसण्णोवउत्ता संखेज्जगुणा।
-TUT, ૫, ૮, સુ. ૭૩ ૦-૭૩ ૭ पगारांतरेण सण्णाणं दस भेया1. વરૂ મંતે ! સUTT TOUત્તાવો ? उ. गोयमा ! दस सण्णाओ पण्णत्ताओ, तं जहा
૬. માદારસUTT, ૨. મસUTT, ૩. મેરુસUTI, રૂ.પરિસાદસT, ૬.#ોદસTI, ૬. માણસUTT, ૭. માથાસUCTI, ૮ મસUOTT, ૧. ટોસUT,
૬૦. સો સT | -૬, ૬, ૮, . ૭૨૬ વડપણુ રસ સMIf veવ- . તેરા મંત ! ૬ સUT TUત્તાશો ? उ. गोयमा ! दस सण्णाओ पण्णत्ताओ. तं जहा
૨. માદરસUTI -ગાવ- ૨૦. પસUT I તે ર-૨૪, પુર્વ -નવ-માળિયા ?
-પૂUT, ૫. ૮, સુ. ૭૨ ૬-૭૨૬
ઉ. ગૌતમ! ૧. સૌથી થોડા મનુષ્ય ભયસંજ્ઞોપયુક્ત છે,
૨. (તેનાથી) આહારસંશોપયુક્ત સંખ્યાતગુણા છે, ૩. (તેનાથી) પરિપ્રસંશોપયુક્ત સંખ્યાતગુણા છે,
૪. (તેનાથી)મૈથુનસંજ્ઞોપયુક્ત સંખ્યાતગુણા છે. પ્ર. ભંતે ! શું દેવ આહારસંજ્ઞોપયુક્ત છે યાવત
પરિગ્રહસંશોપયુક્ત છે ? ગૌતમ ! ઉત્સ—કારણ (બહુલતાની અપેક્ષા) થી તે પરિગ્રહસંજ્ઞોપયુક્ત છે, પરંતુ સંતતિભાવ (અનવરત દીર્ઘકાળની અપેક્ષા)થી તે આહારસંશોપયુક્ત પણ છે-વાવ
પરિગ્રહસંજ્ઞોપયુક્ત પણ છે. પ્ર. ભંતે ! આ આહાર સંજ્ઞોપયુક્ત -વાવ-પરિગ્રહ
સંજ્ઞોપયુક્ત દેવોમાંથી કોણ-કોનાથી થોડા -વાવતવિશેષાધિક છે ? ગૌતમ! ૧. સૌથી થોડા આહારસંજ્ઞોપયુક્ત દેવ છે, ૨. (તેનાથી) ભયસંજ્ઞોપયુક્ત સંખ્યાતગુણા છે, ૩. (તેનાથી) મૈથુનસંજ્ઞોપયુક્ત સંખ્યાતગુણા છે, ૪. (તેનાથી) પણ પરિગ્રહસંજ્ઞોપયુક્ત
સંખ્યાતગુણા છે. પ્રકારતરથી સંજ્ઞાઓના દસ ભેદ : પ્ર. ભંતે ! સંજ્ઞા કેટલી કહેવાય છે? ઉ. ગૌતમ ! સંજ્ઞા દસ કહેવાય છે, જેમકે -
૧. આહાર સંજ્ઞા, ૨. ભયસંજ્ઞા, ૩, મૈથુન સંજ્ઞા, ૪. પરિગ્રહ સંજ્ઞા, ૫. ક્રોધસંજ્ઞા, ૬, માનસંજ્ઞા, ૭. માયાસંજ્ઞા, ૮. લોભસંજ્ઞા, ૯. લોકસંજ્ઞા,
૧૦. ઓઘસંજ્ઞા. ૯. ચોવીસ દંડકોમાં દસ સંજ્ઞાઓનું પ્રરૂપણ : પ્ર. ભંતે ! નૈરયિકોમાં કેટલી સંજ્ઞા કહેવાય છે ?
ગૌતમ! તેમાં દસ સંજ્ઞા કહેવાય છે, જેમકે – ૧. આહારસંજ્ઞા યાવતુ- ૧૦. ઓઘસંજ્ઞા. દં, ૨-૨૪, આ પ્રમાણે વૈમાનિકો સુધી દસ સંજ્ઞાઓ જાણવી જોઈએ.
૧.
(૪) વિચા. સ. ૭, ૩. ૮, યુ.
૧. () તા. મ. ૨૦, મુ. ૭૬૨ ૨. વિચા. સ. ૭, ૩. ૮, મુ. ૬
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org