________________
૨૩૬
૭૮.
૩.
૬.
૩.
૬.
૩.
૬.
गोयमा ! पंचेंदियतिरिक्खजोणिया, नो सव्वमूलगुणपच्चक्खाणी, देसमूलगुणपच्चक्खाणी વિ, અપન્નવાળી વિ ધ
ૐ ૨. મજુસ્સા નહીં નીવા ।
गोयमा ! जीवा सव्वुत्तरगुणपच्चक्खाणी वि, देसुत्तरगुणपच्चक्खाणी वि, अपच्चक्खाणी वि,
पंचेंदियतिरिक्खजोणिया मणुस्सा य एवं चेव ।
सेसा अपच्चक्खाणी -जाव- वेमाणिया ।
एएसि णं भंते! जीवाणं सव्युत्तरगुणपच्चक्खाणीणं, देसुत्तरगुणपच्चक्खाणीणं, अपच्चक्खाणीण य कयरे જ્યરેનિંતો અા વા -ખાવ- વિસેતાહિયા વા ? ૪. જોયમ! તિ—િવિનહાવમેયંડ! (યૂ. ૨૪-૨૬)
૬.
दं. २२- २४. वाणमंतर जोइस वेमाणिया जहा મેરા
एएसिणं भंते! जीवाणं सव्वमूलगुणपच्चक्खाणीणं, देसमूलगुणपच्चक्खाणीणं अपच्चक्खाणीण य कयरे कयरेहिंतो अप्पा वा -जाव- विसेसाहिया वा ? गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा सव्वमूलगुणपच्चक्खाणी, देसमूलगुणपच्चक्खाणी असंखेज्जगुणा, अपच्चक्खाणी अनंतगुणा ।
૩.
णवरं सव्वत्थोवा पंचेंदियतिरिक्खजोणिया देसमूलगुणपच्चक्खाणी, अपच्चक्खाणी
असंखेज्जगुणा ।
जीवा णं भंते ! किं सव्युत्तरगुणपच्चक्खाणी, देसुत्तरगुणपच्चक्खाणी, अपच्चक्खाणी ?
-ખાવ- મજૂસ્સાનું |
- વિયા. સ. ૭, ૩. ૨, મુ. ૨૭-૨૭ जीव-चउवीसदंडएसु सवीरियावीरियत्त परूवणं
નીવા નું મંતે ! વિં સીરિયા ? અવરિયા ? ગોયમા ! સવારિયા વિ, અવીરિયા વિ ।
-
Jain Education International
For Private
૭૮.
ઉ.
પ્ર.
ઉ.
પ્ર.
ઉ.
પ્ર.
ઉ.
પ્ર.
ઉ.
દ્રવ્યાનુયોગ ભાગ-૧ ગૌતમ ! પંચેન્દ્રિયતિર્યંચયોનિક સર્વમૂળગુણપ્રત્યાખ્યાની નથી પરંતુ દેશમૂળગુણપ્રત્યાખ્યાની પણ છે અને અપ્રત્યાખ્યાની પણ છે.
Personal Use Only
દે, ૨૧. મનુષ્યો માટે (ઔધિક) જીવોની જેમ કહેવું જોઈએ.
.૨૨-૨૪. વાણવ્યંતર જ્યોતિષ્મ અને વૈમાનિક દેવો માટે નારકીની જેમ કહેવું જોઈએ. ભંતે ! આ સર્વમૂળગુણપ્રત્યાખ્યાની, દેશમૂળગુણપ્રત્યાખ્યાની અને અપ્રત્યાખ્યાની જીવોમાં કોણ કોનાથી થોડા -યાવત્- વિશેષાધિક છે ?
ગૌતમ ! સૌથી થોડા સર્વમૂળગુણ પ્રત્યાખ્યાની જીવ છે. (તેનાથી) દેશમૂળગુણપ્રત્યાખ્યાની જીવ અસંખ્યાતગુણા છે, (તેનાથી) અપ્રત્યાખ્યાની જીવ અનન્તગુણા છે.
વિશેષ – દેશમૂળગુણપ્રત્યાખ્યાની પંચેન્દ્રિયતિર્યંચ યોનિક સૌથી થોડા છે અને અપ્રત્યાખ્યાની તેનાથી અસંખ્યાતગુણા છે.
ભંતે ! જીવ શું સર્વઉત્તરગુણપ્રત્યાખ્યાની છે, દેશઉત્તરગુણપ્રત્યાખ્યાની છે કે અપ્રત્યાખ્યાની
છે ?
ગૌતમ ! જીવ સર્વ ઉત્તરગુણપ્રત્યાખ્યાની પણ છે, દેશઉત્તરગુણપ્રત્યાખ્યાની પણ છે અને અપ્રત્યાખ્યાની પણ છે.
જીવચોવીસ દંડકોમાં સવીર્યત્વ-અવીર્યત્વનું પ્રરુપણ : ભંતે ! શું જીવ સવીર્ય છે કે અવીર્ય છે ? ગૌતમ ! જીવ સવીર્ય પણ છે અને અવીર્ય પણ છે.
પંચેન્દ્રિયતિર્યંચ યોનિક અને મનુષ્યોનું વર્ણન પણ આ પ્રમાણે કહેવું જોઈએ. વૈમાનિક સુધી બાકીના સર્વ જીવ અપ્રત્યાખ્યાની છે.
ભંતે ! આ સર્વોત્તરગુણપ્રત્યાખ્યાની, દેશોત્તરગુણ
પ્રત્યાખ્યાની અને અપ્રત્યાખ્યાની જીવોમાં કોણ કોનાથી થોડા યાવ- વિશેષાધિક છે ? ગૌતમ ! આ ત્રણેયનું અલ્પબહુત્વ પ્રથમ દણ્ડકમાં કહેવા મુજબ મનુષ્યો સુધી જાણવું જોઈએ.
www.jairnelibrary.org