________________
૧૦૮
દ્રવ્યાનુયોગ ભાગ-૧
(૪) ટિણ વાળવડિv, (૧-૮) વાપષ્યવેદિં તુજો, अवसेसेहिं वण्णाइअट्ठफासेहि य छट्ठाणवडिए।
से तेणट्रेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ“जहण्णगुणकालयाणं अणंतपदेसियाणं खंधाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता।" एवं उक्कोसगुणकालए वि।
अजहण्णमणुकोसगुणकालए वि एवं चेव,
णवरं-सट्ठाणे छट्ठाणवडिए। एवं नील-लोहिय-हालिह-सुकिल्ल-सुभिगंधदुब्भिगंध-तित्त-कडु-कसाय-अंबिल-महुररसपज्जवेहि य वत्तब्बया भाणियब्वा । णवर-परमाणुपोग्गलस्स-सुब्भिगंधस्स दुब्भिगंधो ન મvor૬, दुब्भिगंधस्स सुब्भिगंधो न भण्णइ, तित्तस्स अवसेसा न भण्णइ, एवं कडुयाईण वि, सेसं तं घेव। जहण्णगुणकक्खडाणं भंते ! अणंतपदेसियाणं
खंधाणं केवइया पज्जवा पण्णत्ता ? ૩. ગોયમ! અviતા ઉષ્ણવ quUત્તા | ૫. મે ળ અંતે ! પુર્વ ૩૬
“जहण्णगुणकक्खडाणं अणंतपदेसियाणं खंधाणं
કતા પન્નવા પત્તા ?” उ. गोयमा ! जहण्णगुणकक्खडे अणंतपदेसिए खंधे
जहण्णगुणकक्खडस्स अणंतपदेसियस्स खंधस्स(૨) તુજે, | (૨) ડ્રેસક્રયા, છઠ્ઠાવલિg, (૩) મોરાદળયાચડાવડ,
(૪) સ્થિતિની અપેક્ષાએ ચતુઃસ્થાન પતિત છે, (પ-૮) કૃષ્ણ વર્ણની પર્યાયોની અપેક્ષાએ સમાન છે. અવશિષ્ટ વર્ણ આદિ અને આઠસ્પર્શોની અપેક્ષાએ
સ્થાન પતિત છે. માટે ગૌતમ ! એવું કહેવાય છે કે – "જઘન્ય ગુણ કાળા અનંત પ્રદેશી ઢંધોની અનંત પર્યાય કહી છે.” આ પ્રમાણે ઉત્કૃષ્ટ ગુણ કાળા અનન્ત પ્રદેશી સ્કંધોની પર્યાય કહેવી જોઈએ. આ પ્રમાણે અજઘન્ય અનુકુટ (મધ્યમ) ગુણ કાળા અનંત પ્રદેશી ઢંધોની પર્યાયોનું વર્ણન કરવું જોઈએ.. વિશેષ - સ્વસ્થાનમાં સ્થાન પતિત છે. આ પ્રમાણે લીલો, લાલ, પીળો (પતિ) સફેદ, સુગન્ધ, દુર્ગન્ધ, તીખો, કડવો, કસાયલો, ખાટો, મીઠો રસની પર્યાયોનું પણ વર્ણન કરવું જોઈએ. વિશેષ - સુગન્ધવાળા પરમાણુ પુદ્ગલમાં દુર્ગન્ધ નથી કહેવી, દુર્ગન્ધવાળા પરમાણુ પુદ્ગલમાં સુગન્ધ નથી કહેવી. તીખારસવાળામાં શેષ રસોનું વર્ણનનકરવું જોઈએ. કડવા આદિ રસોના માટે આ પ્રમાણે જાણવું જોઈએ. બાકીનું વર્ણન પૂર્વવત છે. ભંતે ! જઘન્ય ગુણ કર્કશ અનંત પ્રદેશી ઢંધોની કેટલી પર્યાય કહી છે ? ગૌતમ! અનંત પર્યાય કહી છે. ભંતે! શા માટે એવું કહેવાય છે કે - t"જઘન્ય ગુણ કર્કશ અનંત પ્રદેશી ઢંધોની અનંત પર્યાય કહી છે? ગૌતમ ! એક જઘન્ય ગુણ કર્કશ અનંત પ્રદેશી સ્કંધ, બીજા જઘન્ય ગુણ કર્કશ અનંત પ્રદેશી ઢંધથી – (૧) દ્રવ્યની અપેક્ષાએ સમાન છે, (૨) પ્રદેશોની અપેક્ષાએ પસ્થાન પતિત છે, (૩) અવગાહનાની અપેક્ષાએ ચતુઃસ્થાન
પતિત છે, (૪) સ્થિતિની અપેક્ષાએ ચતુઃસ્થાન પતિત છે,
પ્ર.
(૪) દિg 3ઠ્ઠાવરણ,
Jain Education Interational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org