________________
પર્યાય અધ્યયન
() વUT, (૬) ધ, (૭) રસ, (૮) પાસપક્વવેદ ચ છાવgિu,
(૧) વસ્ત્રાપઝેવેદિ, (૧૦) વઢંસાપબ્દદિ તુન્જા
से तेणट्रेणं गोयमा ! एवं वुच्चइ"केवलणाणीणं मणुस्साणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता।" एवं केवलदसणी विमणसे भाणियब्वे।
(૫) વર્ણ, (૬) ગંધ, (૭) રસ, (૮) સ્પર્શની પર્યાયોની અપેક્ષાએ પટ્રસ્થાન
પતિત છે, (૯) કેવલજ્ઞાનની પર્યાયો, (૧૦) કેવલદર્શનની પર્યાયોની અપેક્ષાએ
સમાન છે. માટે ગૌતમ ! એવું કહેવાય છે કે - કેવલજ્ઞાની મનુષ્યોની અનન્ત પર્યાય છે.” આ પ્રમાણે કેવલદર્શની મનુષ્યોના માટે પણ કહેવું
જોઈએ. દં, ૨૨-૨૪. અવગાહનાદિની અપેક્ષાએ વાણવ્યંતર, જ્યોતિષ્ક અને વૈમાનિકોની પર્યાયોનું પરિમાણ :
વાણવ્યંતરદેવોની પર્યાયોનું વર્ણન અસુરકુમારોની જેમ છે. ' જ્યોતિષ્કો અને વૈમાનિક દેવોની પર્યાયોનું વર્ણન આ પ્રમાણે છે. વિશેષ - સ્વસ્થાનમાં સ્થિતિની અપેક્ષાએ ત્રિસ્થાનપતિત કહેવું જોઈએ.
આ જીવની પર્યાયોની પ્રરૂપણા થઈ.
૮. રર-૨૪, વાજેતર-નોfસર-વેનિયાને ओगाहणाइ विवक्खया पज्जवपमाणं
वाणमंतरा जहा असुरकुमारा।
एवं जोइसिया बेमाणिया।
णवरं-सट्ठाणे ठिईए तिट्ठाणवडिए भाणियव्वे ।
૭,
से तं जीवपज्जवा।
- TUT, , ૬, મુ. ૪૫-૪૬૨ નવા નવા મથUએ પમા ૨- प. अजीवपज्जवा णं भंते ! कइविहा पण्णत्ता? उ. गोयमा ! दुविहा पण्णत्ता, तं जहा
૧. વિડનવપષ્ણવ ,
૨, અવિનર્નવપુષ્નવ ચા प. अरूविअजीवपज्जवा णं भंते ! कइविहा पण्णत्ता?
૩.
યમ ! ઢસવિદ પvUત્તા, સં નહીં() ધમ્મત્યિg, (૨) ધમત્યિયમ્સ સે, (૩) ધમ્મત્યિTયસ સી, (૪) મધમ્મલ્યિાણ, () ધમ્મસ્જિયસ લેશે, (૬) મધર્માભિથિક્સ સી, (૭) સિલ્વિા ,
૭, અજીવ પર્યાયોનાં ભેદ - પ્રભેદ અને તેનું પરિમાણ :
પ્ર. ભંતે ! અજીવ પર્યાય કેટલા પ્રકારના કહ્યા છે ? ઉ. ગૌતમ ! બે પ્રકારના કહ્યા છે, તે આ પ્રમાણે છે
૧. રૂપી અજીવ પર્યાય,
૨. અરૂપી અજીવ પર્યાય. પ્ર. ભંતે ! અરૂપી અજીવ પર્યાય કેટલા પ્રકારના
કહ્યા છે ? ઉ. ગૌતમ!તે દસ પ્રકારના કહ્યા છે, તે આ પ્રમાણે છે
(૧) ધર્માસ્તિકાય, (૨) ધર્માસ્તિકાયનાં દેશ, (૩) ધર્માસ્તિકાયનાં પ્રદેશ, (૪) અધર્માસ્તિકાય, (૫) અધર્માસ્તિકાયનાં દેશ, (૬) અધર્માસ્તિકાયનાં પ્રદેશ, (૭) આકાશાસ્તિકાય,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
