Dravyanuyoga Part 1

SR No.: 001948
Original Sutra Author: N/A
Author: Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: Agam Anuyog Prakashan
Publication Year: 2002
Total Pages: 758
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Agam, Canon, Metaphysics, H000, H020, & agam_related_other_literature
File Size: 19 MB

Page 153

૩૮
દ્રવ્યાનુયોગ ભાગ-૧
प. जीवऽस्थिकाए णं भंते ! जीवाणं किं पवत्तइ ?
પ્ર.
૩.
યમી ! નીવડસ્થિTUvi નીવેअणंताणं आभिणिबोहिय नाण-पज्जवाणं अणंताणं सुयनाणपज्जवाणं, अणंताणं ओहिनाणपज्ज- वाणं, अणंताणं मणपज्जवनाणपज्जवाणं, अणंताणं केवलनाणपज्जवाणं, अणंताणं मइअण्णाण पज्जवाणं, अणंताणं सुयअण्णाण पज्जवाणं, अणंताणं विभंगणाण पज्जवाणं, अणंताणं चक्खुदंसणपज्जवाणं, अणंताणं अचक्खुदंसणपज्जवाणं, अणंताणं ओहिदसणपज्जवाणं, अणंताणं केवलदसणपज्जवाणं उवओगं गच्छइ,
ભંતે ! જીવાસ્તિકાય દ્વારા જીવોની શું પ્રવૃત્તિ હોય છે ? ગૌતમ ! જીવાસ્તિકાય દ્વારા જીવ - અનન્ત આભિનિબોધિક જ્ઞાનની પર્યાયોના, અનન્ત શ્રુતજ્ઞાનની પર્યાયોના, અનન્ત અવધિજ્ઞાનની પર્યાયોના, અનન્ત મન:પર્યવજ્ઞાનની પર્યાયોના, અનન્ત કેવળજ્ઞાનની પર્યાયોના, અનન્ત મતિ અજ્ઞાનની પર્યાયોના, અનંત શ્રુત-અજ્ઞાનની પર્યાયોનાં. અનંત વિર્ભાગજ્ઞાનની પર્યાયોના, અનંત ચક્ષુદર્શનની પર્યાયોના, અનંત અચક્ષુદર્શનની પર્યાયોના, અનંત અવધિદર્શનની પર્યાયોના, અનંત કેવળદર્શનની પર્યાયોના ઉપયોગને પ્રાપ્ત થઈ જાય છે. જીવનું લક્ષણ ઉપયોગ રૂપ છે. ભંતે ! પુદગલાસ્તિકાયથી જીવોની શું પ્રવૃત્તિ હોય છે ? ગૌતમ ! પુદ્ગલાસ્તિકાયથી જીવોના ઔદારિક, વૈક્રિય, આહારક, તેજસુ, કાર્મણ, શ્રોત્રેન્દ્રિય, ચક્ષુરિન્દ્રિય, ધ્રાણેન્દ્રિય, રસેન્દ્રિય, સ્પર્શેન્દ્રિય, મનોયોગ, વચનયોગ, કાયયોગ અને શ્વાસ - ઉચ્છવાસને ગ્રહણ કરવાની પ્રવૃત્તિ થાય છે, પુદ્ગલાસ્તિકાયનું લક્ષણ પ્રહણ રૂપ છે.
उवओगलक्खणे णं जीवे । प. पोग्गलऽत्थिकाए णं भंते ! जीवाणं किं पवत्तइ ?
૩.
યHT! પ૪િsત્યિTU V નવા રાત્રિवेउब्बिय-आहारग-तेया-कम्मा-सोइंदिय-चक्खिदियघाणिंदिय- जिभिंदिय-फासिंदिय- मणजोगवइजोग-कायजोग- आणपाणणं च गहणं पवत्तइ,
કે
.
.
गहणलक्खणे णं पोग्गलऽस्थिकाए।
- વિચા. સ. ૬૩, ૩, ૪, મુ. ૨૪-૨૮ ३. पंचऽथिकायाणं पज्जाय सदा1. ધHSત્યિક્ષ જે મંત ! વેવથ ગમવા
पण्णत्ता? गोयमा ! अणेगा अभिवयणा पण्णत्ता, तं जहाधम्मे इ वा, धम्मऽस्थिकाए इ वा, पाणाइवायवरमणे इ वा-जाव-परिग्गहवेरमणे इवा, कोहविवेगे इवा-जाब-मिच्छादसणसल्लविवेगे इवा, રૂરિયામિ વા -ઝવ- ૩ન્ચાર-પાસવ-7जल्ल - सिंघाण-पारिद्वावणियासमिई इ वा, મળી ફુ તા -ભાવ-ચિત્ત ૪ |
૩, પંચાસ્તિકાયના પર્યાયવાચી શબ્દ : પ્ર. ભંતે ! ધર્માસ્તિકાયના કેટલા અભિવચન
(પર્યાયવાચી) શબ્દ કહ્યા છે. ઉ. ગૌતમ ! અનેક અભિવચન કહ્યા છે, તે આ
પ્રમાણે છે - ધર્મ કે ધર્માસ્તિકાય, પ્રાણાતિપાત-વિરમણ વાવ-પરિગ્રહ-વિરમણ, ક્રોધ-વિવેક -યાવ- મિથ્યાદર્શન-શલ્ય-વિવેક ઈર્યાસમિતિ -વાવ- ઉચ્ચાર-પ્રશ્રવણ-ખેલ જલ્લ-સિંઘાણ- પરિષ્ઠાપનિકા- સમિતિ, મનગુપ્તિ થાવત– કાયગુપ્તિ